تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,793 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,053 |
حماسة حسینی در گسترة ادبیّات تطبیقی (نگاهی بر مجموعه شعر «الحسین لغةٌ ثانیةٌ» و «گنجشک و جبرئیل») | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 11، آبان 1392، صفحه 115-134 اصل مقاله (1.02 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
چکیده | ||
حماسه عظیم امام حسین (ع) در ادبیّات عربی و فارسی، بازتابی بس گسترده دارد. این حماسه به دلیل ماهیت عزّتمدار و ظلمستیز خود، به عنوان الگویی ممتاز در برابر ادیبان و سخنوران قرار گرفت. بسیاری از آنها با الگوگیری از این حماسه، نوای پایداری، آزادی و بیداری را در جامعه نواختند. میتوان این سرودهها را در گسترة ادبیّات تطبیقی، بررسی و تحلیل کرد تا ضمن نقد، نشانههای پیوند و اختلاف آنها روشن گردد. در نوشتار حاضر، ضمن تبیین بازتاب حماسة عاشورا در گسترة ادبیّات تطبیقی، سرودههای جواد جمیل و سیّد حسن حسینی، به عنوان نمایندگان شعر عاشورایی عراق و ایران، مورد تحلیل قرار میگیرد. جمیل، شاعر نامآشنای شعر و ادبِ امروزِ عراق، در دفتر شعرش به نام «الحسین لغةٌ ثانیةٌ» (حسین، زبان دوّم)، با زبانی نمادین حماسه عاشورا و شخصیّتهای موجود در آن را به تصویر میکشد. حسینی نیز ضمن بهرهگیری فراوان از رمز در مجموعه شعر «گنجشک و جبرئیل»، به بازخوانی این حماسه پرداخته و آن را به حوادث امروز گره میزند. از بررسی حاصل، چنین به نظر میآید که هر دو شاعر در برخی مضامین اشتراک داشته و به دلیل به کارگیری نمادها، گاه شعرشان به ابهام گرایش دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: جواد جمیل؛ سیّد حسن حسینی؛ ادبیّات تطبیقی؛ حماسة حسینی | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف: کتابها 1. پروینی، خلیل (1391)؛ الأدب المقارن (دراسات نظریة وتطبیقیة)، تهران: سمت. 2. پورنامداریان، تقی (1367)؛ رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی، تهران: علمی و فرهنگی. 3. ترابی، ضیاءالدّین (1381)؛ شکوه شقایق (نقد و بررسی شعرهای دفاع مقدّس)، قم: مؤسّسة فرهنگی سما. 4. جمیل، جواد (1991)؛ للثّوار فقط، بیروت: دار الفرات. 5. ------ (1991)؛ یسألونک عن الحجارة، بیروت: دار الفرات. 6. ------ (1996)؛ الحسین لغةٌ ثانیةٌ، قم: المجمع العالمی لأهل البیت (ع). 7. حسن، عبدالله (1418)؛ لیلة عاشوراء فی الحدیث والأدب، بیجا. 8. حسینی، حسن (1386)؛ گنجشک و جبرئیل، تهران: افق. 9. --------- (1387)؛ نوشداروی طرح ژنریک، تهران: سورة مهر. 10. -------- (1388)؛ همصدا با حلق اسماعیل، تهران: سورة مهر. 11. خزعلی، انسیه (1383)؛ امام حسین (ع) در شعر معاصر عربی، تهران: امیرکبیر. 12. ذوالفقاری، حسن (1386)؛ سرّ دلبران (معرّفی چهرههای ادب معاصر ایران)، تهران: مازیار. 13. کافی، غلامرضا (1386)؛ شرح منظومة ظهر: نقد و تحلیل شعر عاشورایی از آغاز تا امروز، تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا. 14. کزّازی، میرجلالالدّین (1368)؛ زیباشناسی سخن پارسی: بیان، تهران: نشر مرکز. 15. محمّدزاده، مرضیه (1383)؛ دانشنامة شعر عاشورایی: انقلاب حسینی در شعر شاعران عرب و عجم، 2 ج، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 16. مکّی، طاهر احمد (1414)؛ مقدّمة فی الأدب الإسلامی المقارن، بیجا، عین للدّراسات والبحوث الانسانیة والاجتماعیة. 17. موسوی گرمارودی، علی (1388)؛ آغاز روشنایی آیینه، تهران: سورة مهر. 18. نادمی، احمد (1387)؛ شمشیر باستانی شرق (با خاطره شاعر حماسهها و دریغها، سیّد حسن حسینی)، تهران: هنر رسانة اردیبهشت. 19. نخبة من الباحثین العراقیین (1985)؛ حضارة العراق، الجزء الثّالث عشر، بغداد: دارالحریة. 20. هیئة المعجم (1995)؛ معجم البابطین للشّعراء العرب، الصفاة (کویت): دارالقبس. ب: مجلّهها 21. انصاری، نرگس (1392)؛ «نمادپردازی در شعر مقاومت جواد جمیل»، مجلّة علمی - پژوهشی انجمن ایرانی زبان و ادبیّات عربی، شمارة بیست و هشتم، صص 41-62. ج: منابع مجازی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,885 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,057 |