تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,207 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,865 |
تحلیل محتوا و فرم داستان به کی سلام کنم با رویکرد جامعه شناختی | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 2، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 26، فروردین 1398، صفحه 23-48 اصل مقاله (792.84 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.1970.1076 | ||
نویسندگان | ||
فخری زارعی* 1؛ جهانگیر صفری2 | ||
1دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد | ||
2استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد | ||
چکیده | ||
هر اثر ادبی بازتابندة مسائل اجتماعی و تصویری از جامعة عصر نویسنده است. شناخت این مسائل در آثار ادبی بر پایة جامعهشناسی قابل دریافت است. جامعهشناسی ادبیات، اثر ادبی را پدیدهای اجتماعی میداند زیرا ساختار جهان اثر ادبی بازتاب واقعیتهای اجتماعی یا بیان نمادین آنها است. پژوهش حاضر با توجّه به نظریات جامعهشناسی، بهویژه نظریات گلدمن به تحلیل داستان به کی سلام کنم دانشور پرداخته و آن را در حوزة فرم و محتوا مورد بررسی قراردادهاست. نتایج این پژوهش نشان میدهد؛ دانشور نویسندهای واقعگرا و آشنا به مسائل پیرامون خود و اجتماع است. او با محوریت قرار دادن زن، وضعیت و حقوق نادیده گرفتهشدة او را نشانمیدهد و نسبت به آن انتقاد دارد. همچنین دینداری ظاهری، تبعیض طبقاتی و فقر را مورد نقد قرارمیدهد. یأس، خرافهگرایی و مردستیزی از دیگر مسائل مطرحشده در این داستان است که جنبههای روانشناسانة داستان را بیانمیکند. در حوزة فرم نیز به عناصر مهمی از داستان اشارهشدهاست که در راستای محتوا به کارگرفتهشدهاند. انتخاب عنوان و شروع مناسب از شگردهای داستانپردازی دانشور است. شخصیّتها نیز در این داستان واقعی و باورپذیر ساخته و پرداختهشدهاند و شخصیّتپردازی در جهت موضوع داستان شکل گرفتهاست. واکاوی روایتِ راویِ درون داستانی و راویِ برون داستانی، نشان میدهد؛ نویسنده از روایت جهت ارائة ساختار حاکم بر جامعه استفاده کردهاست. همچنین نویسنده با استفاده از لحن زنانه، مهارت در فضاسازی داستان، فضای استبدادی عصر خود را نشان دادهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد جامعهشناسی؛ عناصر داستان؛ محتوا؛ فرم؛ دانشور | ||
مراجع | ||
آدورنو، تئودور و یون پاسکادی و دیگران (1376)، جامعه، فرهنگ، ادبیات، لوسین گلدمن، ترجمة محمدجعفر پوینده، چاپ اول، تهران: چشمه. ------------، جورج لوکاچ، لوسین گلدمن و... (1396)، درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات، ترجمة محمدجعفر پوینده، چاپ دوم، تهران: چشمه. امامی، نصرا... (1393)، مبانی و روشهای نقد ادبی، چاپ پنجم، تهران: جامی. اوکانر، فرانک (1381)، صدای تنها (مطالعه و تحلیل ساختاری داستان کوتاه)، ترجمة شهلا فیلسوفی، چاپ اول، تهران: اشاره. بورنوف، رولان، رئال اوئله (1379)، جهان رمان، ترجمة نازیلا خلخالی، چاپ ششم، تهران: نگاه. بیات، حسین و سعید عبادی جمیل (1397)، «جلوههای درد سترونی در مجموعه داستان به کی سلام کنم»، دوفصلنامة زبان و ادبیات فارسی، سال 26، شمارة 84، صص 31-51. پاینده، حسین (1395)، داستان کوتاه در ایران، جلد 1، چاپ سوم، تهران: نیلوفر. ثروت، منصور (1395)، آشنایی با مکتبهای ادبی، چاپ چهارم، تهران: سخن. دانشور، سیمین (1380)، به کی سلام کنم، چاپ پنجم، تهران: خوارزمی. داودنیا، نسرین و مختار ابراهیمی (1395)، «بررسی دیدگاه زن مدارانه و بازتاب آن در آثار سیمین دانشور»،فصلنامة زن و فرهنگ، دورة 8، شمارة 28، صص 121-134. درّی، نجمه؛ عاطفه نیکخو و یاسر فراشاهینژاد (1396)، «تحلیل روایی دو داستان کوتاه به کی سلام کنم از سیمین دانشور و زن زیادی از جلال آل احمد»، دوماهنامة جستارهای زبانی، دورة 8، شمارة 6، (پیاپی 41) صص 247-251. زرینکوب، عبدالحسین (1392)، نقد ادبی، چاپ دهم، تهران: امیرکبیر. سپانلو، محمدعلی (1374)، نویسندگان پیشرو ایران، چاپ پنجم، تهران: سهیل. سیدحسینی، رضا (1366)، مکتبهای ادبی، چاپ نهم، تهران: نگاه. سرشار، محمدرضا (1391)، جلوههایی از ادبیات سیاسی امروز ایران، چاپ اول، تهران، مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. عسگری، عسگر (1389)، نقد اجتماعی رمان معاصر فارسی، چاپ دوم، تهران: فروزان. فاولر، راجر (1395)، سبک و زبان نقد ادبی، ترجمة مریم مشرّف، چاپ اول، تهران: سخن. فتوحی، محمود (1393)، بلاغت تصویر، چاپ سوم، تهران: سخن. ----------- (1392)، سبکشناسی، نظریهها، رویکردها و روشها، چاپ دوم، تهران: سخن. قاسمزاده، محمد (1383)، داستاننویسان معاصر ایران، چاپ اول، تهران: هیرمند. قنبری، بیتا و امین داییزاده جلودار (1395)، «تحلیل جامعهشناختی آثار سیمین دانشور»، جامعهپژوهی فرهنگی، سال هفتم، شماره 4 (پیاپی 22)، صص 131-157. گلدمن، لوسین (1371)، جامعهشناسی ادبیات، ترجمة محمد پوینده، چاپ اول، تهران: هوش و ابتکار. ---------- (1369)، نقد تکوینی، ترجمة محمدتقی غیاثی، چاپ اول، تهران: بزرگمهر. گلشیری، هوشنگ (1376)، جدال نقش با نقاش در آثار سیمین دانشور، چاپ اول، تهران: نیلوفر. لووی، میشل و سامی نعیر (1376)، مفاهیم اساسی در روش لوسین گلدمن، ترجمة محمدجعفر پوینده، چاپ اول، تهران: چشمه. محمدی، الهام و هدا یاقوتی (1397)، «تحلیل جامعهشناختی خودآگاهی زن در جدال با ساختارهای سنتی و مدرن مورد مطالعه رمانهای سیمین دانشور»، پژوهشنامة زنان، دوره 9، ویژهنامه، صص 77-100. میرصادقی، جمال (1382)، داستاننویسهای نامآور معاصر ایران، چاپ اول، تهران: اشاره. ------------ (1380)، عناصر داستان، چاپ چهارم، تهران: سخن. ------------ (1381)، جهان داستان، چاپ اول، تهران: اشاره. ------------ (1392)، «تفسیر داستان به کی سلام کنم»، در: یادنامة سیمین دانشور، بی سرو سیمین، تدوین سیّد جواد میرهاشمی، چاپ اول، تهران: انتشارات مَن. میرعابدینی، حسن (1396)، صدسال داستاننویسی، چاپ ششم، تهران: چشمه. نظری، نجمه و سعید عبادی جمیل (1395)، «بازتاب رمانتیسم اجتماعی در داستان به کی سلام کنم»،فصلنامة روایتپژوهی، سال 4، شمارة 14، صص 112-97. -------- و مهناز محمدلو (1394)، «رد پای رئالیسم در «به کی سلام کنم؟»»، پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، دورة 6، شمارة 21، صص 195-214. نیازکار، فرح؛ مرتضی جعفریو ساناز رجبیان (1397)، «زن آرمانی؛ زن فتانه در آثار: سیمین دانشور، شهرنوش پارسیپور،غزاله علیزاده، منیرو روانیپور و بلقیس سلیمانی»، فصلنامة زن و جامعه، دورة 9، شمارة 34، صص 321-358. ولک، رنه (1377)، تاریخ نقد جدید، جلد چهارم، بخش اول، ترجمة سعید ارباب شیرانی، چاپ اول، تهران: نیلوفر. ------- و آوستن وارن (1373)، نظریة ادبیات، ترجمة ضیا موحّد و پرویز مهاجر، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی. یوسف، عباس (1394)، رئالیسم در ادبیات داستانی ایران و عراق، (بررسی تطبیقی در آثار سیمین دانشور و فؤاد تکرلی)،چاپ اول، تهران: نگاه. یونسی، ابراهیم (1379)، هنر داستاننویسی، چاپ ششم، تهران: نگاه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,235 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 500 |