تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,220 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,878 |
ریختشناسی قصّههای تقدیر، تمتی و تیزتن از افسانههای مردم ایران با الگوی پراپ | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 4، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 26، فروردین 1398، صفحه 69-94 اصل مقاله (1.46 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.1970.1078 | ||
نویسندگان | ||
ذوالفقار علامی* 1؛ حدیث احمدی2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا (س) | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه الزهرا (س) | ||
چکیده | ||
یکی از بهترین و دقیقترین شیوههای طبقهبندی و تجزیه و تحلیل ساختار و قالب قصّهها، الگوی ریختشناسی پراپ است. پراپ با مطالعه قصّههای پریان روسی به این نتیجه رسید که این قصّهها بهرغم تنوع و تکثر از نوعی وحدت و همانندی برخوردارند. در مقاله پیشرو سه داستان با نامهای؛ تقدیر، تمتی و تیزتن از کتاب افسانههای مردم ایران گردآوردی علیاشرف درویشیان با رویکردی تحلیلی- توصیفی و براساس الگوی ریختشناسی پراپ مورد بررسی قرارگرفته است تا چگونگی تطبیق داستانهای یادشده و خویشکاریها، حرکت قصّهها و در نهایت میزان انطباق آنها با الگوی پراپ نشان داده شود و ساختار کلی این داستانها و قوانین حاکم برآن مشخصگردد. نتیجۀ بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که اولاً الگوی پراپ بر قصّههای انتخاب شده از افسانههای مردم ایران قابل تطبیق است. همچنین از مجموع سیویک خویشکاری تعریف شده در الگوی پراپ در سه داستان انتخاب شده، بیستوهشت مورد مطابقت دارد، با این تفاوت که از شمار اجزای سازنده قصّهها کاستهشده و در هر کارکرد مصداقهای جدیدی یافتشده است. افزون بر این در داستانهای بررسیشده حرکتها مستقیماً یکدیگر را دنبال میکنند؛ اما قصّه «تیزتن» با دو حرکت آغاز شده که پایان یکسانی دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
پراپ؛ ریختشناسی؛ خویشکاری؛ قصّههای عامیانه؛ علیاشرف درویشیان | ||
مراجع | ||
اصغری، جواد، قاسمی اصل، زینب (1391)، «بررسی حرکتهای داستانی در هزار و یک شب با تکیه بر الگوی ریختشناسی ولادیمیر پراپ»، پژوهشنامة نقد ادب عربی، شمارة 4، صص29-51. برسلر، چالز (1389)، نظریه و روشهای نقد ادبی، ترجمۀ مصطفی عابدینی نو، چاپ اول، تهران: نیلوفر. بهنام، مینا (1389)، «ریختشناسی داستان حسنک وزیر به روایت بیهقی»، فصلنامة علمی- پژوهشی پژوهشهای ادب عرفانی، شماره 13، صص 131-150. پارسا نسب، مهناز (1392)، ریختشناسی قصّههای عامیانه ایل قشقایی بر اساس نظریه ولادیمیر پراپ (با تکیه بر قصّههای دو تیره قره قانی و ایگدر)، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، هرمزگان: گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان. پراپ، ولادیمیر (1368)، ریختشناسی قصّه، ترجمۀ م.کاشیگر، چاپ اول، تهران: روز. ---------- (1371)، ریشههای تاریخی قصّههای پریان، ترجمۀفریدون بدرهای، چاپ اول، تهران: هرمس. ---------- (1386)، ریختشناسی قصّههای پریان، ترجمۀ فریدون بدرهای، چاپ اول، تهران: توس. خدیش، پگاه (1387)،ریختشناسی افسانههای جادویی، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی. خراسانی، محبوبه (1387)، «درآمدی بر ریختشناسی هزار و یک شب»، چاپ اول، اصفهان: تحقیقات نظری. درویشیان، علیاشرف؛ خندان، رضا (1378)، فرهنگ افسانههای ایرانی،جلد سوم، تهران: کتاب و فرهنگ. غفاری جاهد، مریم (1384)، بررسی محتوا و ساختار آثار داستانی علیاشرف درویشیان، پایاننامة کارشناسی ارشد، تهران: گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا (س). قربانی، خاور؛ گورک، کیوان (1390)، «بررسی و نقد توالی خویشکاری قهرمان در نظریه ریختشناسی پراپ (با تکیه بر ریختشناسی سه قصّه از شاهنامه)»، فصلنامة علمی- پژوهشی متنپژوهی ادبی، شماره 50، صص 159-179. مجیدی، فاطمه (1384)، «ریختشناسی داستان شیخ صنعان»، فصلنامة علمی - پژوهشی پژوهشهای ادبی، شماره 7. صص145-162. یوسفی نکو، عبدالمجید (1389)، «ریختشناسی داستان پیامبران در تفسیر طبری و سورآبادی»، فصلنامه علمی - پژوهشی کاوشنامة زبان و ادبیات فارسی، شماره 21.صص113-142. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 304 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 408 |