تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,168 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,829 |
تعیین مشارکت زیرحوضههای آبخیز خرّمآباد در دبی اوج و حجم رواناب بهمنظور اولویّتبندی در کنترل سیلاب | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 8، آبان 1392، صفحه 57-66 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نویسندگان | ||
سمیرا کوشکی* 1؛ احمد مزیدی2 | ||
1دانشآموختة کارشناسی ارشد اقلیمشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
2دانشیار اقلیمشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از مهمترین اقدامات مورد نظر در پروژههای مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضههای مختلف یک حوضۀ آبخیز در تعیین مؤلّفههای مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجّه به نبود ایستگاههای هیدرومتری در محلّ خروجی تمام زیرحوضهها، تحقّق هدف یادشده نیازمند شبیهسازی فرایند بارش – رواناب در زیرحوضهها از طریق مدلهای هیدرولوژیکی است. در این مطالعه بهمنظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوضه و بررسی میزان مشارکت آن در سیلاب خروجی از حوضة آبخیز خرّمآباد در استان لرستان از مدل HEC–HMS استفاده شده است. بدینمنظور پس از جمعآوری آمار بارش و سیلاب مربوط به ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری داخل و خارج حوضه و کنترل دادهها از پنج واقعۀ رگبار و سیلاب متناظر بهمنظور واسنجی و اعتبارسنجی مدل استفاده شد. با استفاده از اطّلاعات وضعیّت پوشش گیاهی، خاک و کاربری اراضی حوضه، نقشۀ CN حوضه در محیط سامانۀ اطّلاعات جغرافیایی استخراج شد؛ سپس بهمنظور بررسی میزان مشارکت و اولویّتبندی زیرحوضهها، هایتوگراف بارش مربوط به دوره بازگشتهای 2، 5، 10، 20، 50، 100 ساله به مدل وارد و با حذف متوالی زیرحوضهها از جریان شبیهسازی، میزان تأثیر آن در دبی اوج و حجم سیلاب خروجی از حوضۀ مورد نظر تعیین شد. نتایج نشان داد که اولویّت مشارکت در دبی اوج و حجم سیلاب خروجی حوضه به زیرحوضۀ پنج اختصاص دارد که بهدلیل مساحت بیشتر این زیرحوضه است. برای دستیابی به ویژگیهای سیلاب بدون تأثیر مساحت بیشترین دبی پیک مربوط به زیرحوضۀ چهار و در مورد حجم سیلاب اولویّت به زیرحوضۀ دو اختصاص دارد. نتایج بهدستآمده امکان تبیین سیاستهای صحیح مدیریت سیلاب از طریق مدیریت زیرحوضههای بحرانی در منطقۀ مورد مطالعه را بهخوبی فراهم آورده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مدلسازی سیلاب؛ مدل HEC-HMS؛ حوضۀ آبریز خرّمآباد؛ اولویّتبندی زیرحوضهها؛ رواناب | ||
مراجع | ||
آذری، محمود؛ صادقی، سید حمیدرضا؛ تلوری، عبدالرسول (1387) تعیین مشارکت زیرحوضههای آبخیز جاعرق در دبی اوج و حجم رواناب بهمنظور اولویّتبندی در دبی اوج، جغرافیا و توسعه، 6 (12)، صص. 212-199. ثقفیان، بهرام؛ فراز جو، حسن (1386) تعیین مناطق مولد سیل و اولویّتبندی سیلخیزی واحدهای هیدرولوژیک حوضه سد گلستان، علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، 1 (1)، صص. 11-1. جهانگیر، علیرضا؛ رائینی، محمود؛ ضیا احمدی، میرخالق (1387) شبیهسازی فرایند بارش- رواناب با شبکۀ عصبی مصنوعی ANN و مقایسه با مدل HEC-HMS در حوضۀ معرف کارده، آبوخاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 2 (22)، صص. 84-72. زینیوند، حسین؛ ضیاء تبار احمدی، میرخالق؛ تلوری، عبدالرسول (1385) پهنهبندی سیل با بهکارگیری نرمافزار HEC – RAS در دشت سیلابی سیلاخور بروجرد، منابع طبیعی ایران، 1 (59)، صص. 14-1. سلطانی، محبوبه؛ محمدرضا، اختصاصی (1389) ارزیابی اقدامات آبخیزداری بر سیلخیزی با استفاده از مدل HEC-HMS (مطالعة موردی: حوضۀ آبخیز منشاد)، پایاننامۀ کارشناسیارشد، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد. سورینژاد، علی (1381) برآورد حجم رواناب حوضۀ آبخیز رودخانۀ کشکان با استفاده از GIS، تحقیقهای جغرافیایی، 34 (43)، صص. 80-57. علیزاده، امین (1385) اصول هیدرولوژی کاربردی، چاپ بیست و پنجم، انتشارات دانشگاه امام رضا، مشهد. کلارستاقی، عطاالله؛ احمدی، حسن؛ جعفری، محمد؛ جعفریان جلودار، زینب؛ قدوسی، جمال؛ گلکاریان، علی (1388) ارزیابی کارایی مدل دامنة وپ در پیشبینی رواناب و رسوبهای کرتهای مرتعی، مرتع، 3 (2)، صص. 332-317. محمدی، حمزه؛ سلیمانی (1381) کاربرد مدل هیدرولوژیکی بارش-رواناب بر پایۀ GIS در پیشبینی زمان وقوع سیل، پایاننامۀ کارشناسیارشد، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه مازندران. یمانی، مجتبی؛ عنایتی، مریم (1384) ارتباط ویژگیهای ژئومورفولوژیک حوضهها و قابلیت سیلخیزی (تجزیه و تحلیل دادههای سیل از طریق مقایسة ژئومورفولوژیک حوضههای فشند و بهجتآباد)، تحقیقهای جغرافیایی، 3 (54)، صص. 58-47. Brauda, I., Fernandez, P. C., Bouraoui, F. (1999) Study of the rainfall-runoff process in the Andes region using a continuous distributed model, Journal of Hydrology, 216 (3-4), pp.155-171. Chen, Y., Youpeng, X., Yixing, Y. (2009) Impacts of land use change scenarios on storm-runoff generation in Xitiaoxi basin, China, Quaternary International, 208 (1-2), pp. 121-128. Foody, G. M., Ghoneim, E. M., Arnell, N. W. (2004) Predicting locations sensitive to flash flooding arid environment, Journal of Hydrology, 292 (1-4), pp. 48-58. Knebel, M. R., Yang, Z. L., Hutechison, K., Maidment, D. R. (2005) Regional scal flood modeling using NEXRAD, rainfall, GIS and HEC – HMS/ RAS: A case study for the san antonio river basin summer 2002 storm event, jornal of environmental manegement, 75 (4), pp. 325-336. McColl, C., Graeme, A. (2007) Land-use forecasting and hydrologic model integration for improved land-use decision support. Journal of Environmental Management, 84 (4), pp. 494-512. Suriya, S; Mudgal, B. V. (2011) Impact of urbanization on flooding: The Thirusoolam sub watershed – A case study. Journal of Hydrology, 412 (413), pp. 210-219. Suwanwerakamtorn, R. (1994) GIS and hydrological modelling for management of small watersheds. ITC Journol, 4, pp. 343-348. Yang Li, X., Chau, K. W., Chun-Tian, C., Li, Y. S. (2006) A Web-based flood forecasting system for Shuangpai region. Advances in Engineering Software, 37 (3), pp. 146-158. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 208 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 227 |