تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,182 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,838 |
ساختار روایی دیدگاه و لحن در رمان همسایهها بر اساس نظریۀ ژرار ژنت | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 1، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 27، تیر 1398، صفحه 1-21 اصل مقاله (1.79 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.1970.1161 | ||
نویسندگان | ||
خلیل بیگزاده* 1؛ مجید خسروی2؛ افسانه نوری3 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
3کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه زابل، زابل ایران | ||
چکیده | ||
زاویة دید و لحن در رمان همسایهها از احمد محمود رویکردی متنوّع دارد، اگر چه لحنِ غالب صمیمی و دوستانه است. ژرار ژنت روایتشناس مطرح ساختارگرا، طرح جامعی برای بررسی متون روایی پیشنهاد داده و سه وجه از سخنِ روایی؛ یعنی زمان، وجه (حالت) و لحن را در بررسی روایت مطرح کردهاست. این جستار چگونگی شگردهای فراخوان دو عنصر دیدگاه و لحن را در رمان همسایهها براساس نظریۀ ژرار ژنت با روشی تطبیقی- تحلیلی بررسی و رویکردهای روایی نویسنده را برای فراخوان دو عنصر دیدگاه و لحن تحلیل و تبیین کردهاست، بنابراین، دستاورد پژوهش نشان میدهد که عنصر دیدگاه در این رمان تحت تأثیر کانونهای گوناگون روایت شکل گرفتهاست و کانون روایت در این رمان، ترکیبی از سه نوعِ بدون شعاع کانونی، شعاع کانونی درونی و شعاع کانونی بیرونی است. لحنِ روایت نیز در خدمت جهتگیری بیان راوی در برابر شخصیتهای رمان و جهتگیری شخصیتها در برابر هم است که نویسنده از این منظر، لحنهای متفاوت، امّا متناسب با فضای رمان و موضع شخصیتها آفریدهاست. همچنین رمان همسایهها از منظر لحن روایی در بُعد مکانی، روایتی درونداستانی است و هر سه نوع روایت پسازمانی، پیشازمانی و همزمانی را در بُعد زمانی دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
رمان همسایهها؛ احمد محمود؛ ژرار ژنت؛ دیدگاه و لحن؛ روایتشناسی | ||
مراجع | ||
آتشسودا، محمدعلی و امید حریری جهرمی (1389)، «شخصیتپردازی در رمان همسایهها»، مجلۀ پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، سال اول، پیششمارة اوّل، صص 9-28. آقائی، احمد (1383)، بیداردلان در آینه (معرفی و نقد آثار احمد محمود)، چاپ اوّل، تهران: به نگار. احمدی، بابک (1380)، ساختار و تأویل متن، چاپ اول، تهران: مرکز. اخلاقی، اکبر (1377)، تحلیل ساختاری منطقالطیر عطّار، چاپ اوّل، اصفهان: فردا. اخوت، احمد (1371)، دستور زبان داستان، چاپ اوّل، تهران: فردا. اسکولز، رابرت (1387)، عناصر داستان، ترجمة فرزانه طاهری، چاپ سوّم، تهران: مرکز. ایگلتون، تری (1386)، پیشدرآمدی بر نظریّة ادبی، ترجمة عباس مخبر، تهران: مرکز. بهمنی، مهرزاد (1390)، تحلیل روایت و کاربرد آن در رسانه، چاپ اوّل، تهران: مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. پاینده، حسین (1394)، گشودن رمان (رمان ایران در پرتو نظریّه و نقد ادبی)، سوّم، تهران: مروارید. پراپ، ولادیمیر (1386)، ریختشناسی قصّههای پریان، ترجمة فریدون بدرهای، چاپ دوّم، تهران: توس. پیروز، غلامرضا و سروناز ملک (1389)، «مهمترین وجوه سبکشناختی داستانهای احمد محمود»، فصلنامة تخصصی بهار ادب، سال سوّم، شمارة چهارم، پیاپی 10، صص 167-184. تایسن، لُیس (1394)، نظریّههای نقد ادبی معاصر، ترجمة مازیار حسینزاده و فاطمه حسینی، ویرایش دکتر حسین پاینده، چاپ سوّم، تهران: نگاه امروز. چهلتن، امیرحسین و فریدون فریاد (1373)، ما نیز مردمی هستیم، چاپ سوم، تهران: چشمه. حرّی، ابوالفضل (1392)، نظریّة روایت و روایتشناسی، چاپ اول، تهران: خانة کتاب. دستغیب، عبدالعلی (1387)، «نخستین رمان و رماننویسان تاریخ ادبیات معاصر فارسی»، کیهان فرهنگی، شمارة 269، صص 115-127. زنوزی جلالی، فیروز (1382)، «جایگاه واقعیّتهای تاریخی در داستان»، فصلنامۀ ادبیات داستانی، شمارة 74، صص 16-21. -------------- (1386)، باران بر زمین سوخته (تحلیل و نقد رمانهای احمد محمود)، چاپ اوّل، تهران: تندیس. شعیری، حمیدرضا (1389)، تجزیه و تحلیل نشانه - معناشناختی گفتمان، تهران: سمت. شمیسا، سیروس (1393)، نقد ادبی، چاپ اوّل، تهران: فردوس. شیری، قهرمان (1387)، مکتبهای داستاننویسی در ایران، تهران: چشمه. شهبازی، آرزو (1393)، نقد جامعهشناسی رمان همسایههای احمد محمود، پایاننامة کارشناسی ارشد، استاد راهنما: مریم حسینی، دانشگاه الزهرا. عابدی، حمزه (1383)، بررسی عناصر داستان در رمانهای همسایهها، داستان یک شهر و زمین سوخته نوشتة احمد محمود، پایاننامة کارشناسی ارشد، استاد راهنما: عطرفی، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی. عابدینی، مینا و دیگران (1393)«بازتاب نابرابری اجتماعی در شکاف طبقاتی در دو رمان همسایهها از احمد محمود و عمارت یعقوبیان از علا اسوانی»، نشریه ادبیات تطبیقی، شمارۀ 11، صص 211-228. علیزاده، ناصر و سونا سلیمیان (1391)، «کانون روایت در الهینامة عطار بر اساس نظریة ژرار ژنت»، نشریة گوهر گویا، شمارة دوم، صص 113-140. فاضلی، مهبود و فاطمهسادات حسینی، (1392)، «سنّت و مدرنیته در رمان همسایهها»، مجلۀ پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 27، صص 159-176. فلکی، محمود (1382)، روایت داستان (تئوریهای پایهای داستاننویسی)، اوّل، تهران: بازتاب نگار. کالر، جاناتان (1385)، نظریّة ادبی (معرّفی بسیار مختصر) ترجمة فرزانه طاهری، چاپ دوّم، تهران: مرکز. محمود، احمد (1357)، همسایهها، تهران: امیرکبیر. میرصادقی، جمال (1372)، جهان داستان، تهران: نارون. ------------ (1392)، عناصر داستان، چاپ هشتم، تهران: سخن. میرعابدینی، حسن (1386)، فرهنگ داستاننویسان ایران از آغاز تا امروز، چاپ اوّل، تهران: چشمه. Chatman, Seymour (1978). Story and Discourse: Narrative structure in Fiction and Film. Ithaca and London: Cornell university press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 608 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 592 |