تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,822 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,059 |
درنگی در پیرنگِ نبرد یازدهرخ در شاهنامۀ فردوسی | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 2، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 27، تیر 1398، صفحه 23-41 اصل مقاله (1.76 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.1970.1162 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا جمالی1؛ عباس خیرآبادی* 2؛ حمیدرضا سلیمانیان2؛ محمود فیروزی مقدّم2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریّه، خراسان رضوی، ایران | ||
2استادیارگروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریّه، خراسان رضوی، ایران | ||
چکیده | ||
پیرنگ از عناصر مهم داستانی است. در یک داستان، اجزایی چون شخصیّت و حادثه در پیوند با یکدیگر و با رابطۀ علّی و معلولی بر اساس طرح و نقشهای مرتّب شده و پیرنگ داستان را پدید آوردهاند. داستان نبرد یازدهرخ شاهنامۀ فردوسی علیرغم برخورداری از شیوهها و تکنیکهای داستانپردازی به ویژه ساختار پیرنگی خاص در مقایسه با داستانهای مشابه شاهنامه کمتر مورد توجّه پژوهشگران این حوزه بوده است و ضرورت تحقیقاتی از نوع اخیر را توجیه میکند. این پژوهش ضمن نقل ابیاتی از داستان نبرد یازدهرخِ شاهنامۀ فردوسی در پی بررسی عوامل اصلی در زنجیرۀ علّی ومعلولی رخدادهای این داستان و همچنین طرح و نقشهای است که پیرنگ داستان نبرد یازدهرخ بر اساس آن به وجود آمده است. در این زمینه، با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از دادههای کتابخانهای پس از شناختی نسبی از مهمترین علل حوادث در داستان نبرد یازدهرخ طرح یا الگوی پیرنگِ این داستان از دو جنبۀ الگوی ادبیّات کلاسیک فارسی و الگوی ادبیّات نوین داستانی بررسی و تحلیل شدهاست. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که در ساختار پیرنگ داستان نبرد یازدهرخ؛ تقدیرگرایی و کینخواهی، دو عامل اصلیِ رخدادهای این داستان هستند و از جنبۀ الگوی ادبیّات کلاسیک فارسی سنخ یا تیپ و از جنبۀ الگوی ادبیّات نوین داستانی عناصر طرح در ساختار پیرنگ این داستان نقش مهمّی دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
داستان؛ عناصر داستانی؛ پیرنگ؛ شاهنامۀ فردوسی؛ نبرد یازدهرخ | ||
مراجع | ||
بینیاز، فتحالله (1387)، درآمدی بر داستان نویسی و روایتشناسی، تهران: افراز. تولان، مایکلجی (1383)، درآمدی نقّادانه – زبانشناختی بر روایت؛ ترجمۀ ابوالفضل حرّی، تهران: بنیاد سینمایی فارابی. جعفری، اسدالله (1382)، «ساختار پیرنگی داستان سیاوش»، پیک نور، شمارۀ 1، صص 64-70. خالقیمطلق، جلال (1370)، «عناصر درام در برخی از داستانهای شاهنامه»، ایراننامه، شمارۀ 37، صص52-57. حمیدیان، سعید (1383)، درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی، تهران: ناهید. حنیف، محمّد (1384)، قابلیّتهای نمایشی شاهنامه، تهران: سروش. دایرةالمعارف فارسی (1381)، به سرپرستی غلامحسین مصاحب، جلد 2، ذیل مدخل «قصّه»، تهران: امیرکبیر. دوفوشکور، شارل هانری (1389)، «اخلاق پهلوانی و اخلاق رسمی در شاهنامۀ فردوسی»، در: تن پهلوان و روان خردمند، ترجمۀ ب نادرزاده، به کوشش شاهرخ مسکوب، تهران: طرح نو. دیپل، الیزابت (1395)، پیرنگ؛ ترجمۀ مسعود جعفری، تهران: مرکز. رضی، احمد (1394)، روشها و مهارتهای تحقیق در ادبیّات و مرجعشناسی، تهران: فاطمی. فورستر، ادوارد مورگان (1352)، جنبههای رمان؛ ترجمۀ ابراهیم یونسی، تهران: امیرکبیر. فردوسی، ابوالقاسم (1394)، شاهنامه، پیرایشِ جلال خالقی مطلق، تهران: سخن. کنّی، ویلیام پاتریک (1380). چگونه ادبیّات داستانی را تحلیل کنیم، ترجمۀ مهرداد ترابینژاد- محمّد حنیف، تهران: زیبا. کویاجی (1344)، «شاهنامۀ فردوسی و فنگشنینی»، ترجمۀ احمد طباطبایی، پژوهشهای فلسفی، شمارۀ 73، صص 2-32. مرادگنجه، نرگس و زینلی، محمّدجواد (1391)، «تطبیق دو اثر حماسی ایران، شاهنامه و اثر حماسی چین، فنگشنینایی»، نامۀ پارسی، شمارۀ 60، صص 19-42. میرصادقی، جمال (1385)، عناصر داستان، تهران: سخن. وحیدیان کامیار، تقی (1379)، بدیع از نگاه زیباییشناسی، تهران:دوستان. یونسی، ابراهیم (1384)، هنر داستاننویسی، تهران: نگاه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 261 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 480 |