آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 383 |
| تعداد مقالات | 3,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,760,826 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,061 |
تحلیل اقتصادی- سیاسیِ نظام شبکه شهری استان کرمانشاه (1335 تا 1395) | ||
| مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل | ||
| مقاله 3، دوره 1، شماره 1، اسفند 1397، صفحه 27-54 اصل مقاله (793.09 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ipes.1970.1183 | ||
| نویسندگان | ||
| سیاوش قلی پور* ؛ وکیل احمدی؛ جلیل کریمی | ||
| استادیار، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقاله حاضر به‌دنبال بررسی نظام شهری در استان کرمانشاه و دلایل شکل‌گیری آن است.[1] روش پژوهش «توصیفی تحلیلی» و فن گردآوری داده، بررسی اسناد (طرح جامع، مشاور شهر، سرشماری نفوس و مسکن، گزارشات سازمآنها و ادارات و سالنامه‌های آماری) است. یافته‌ها نشان می‌دهند: از سال 1335 تاکنون، پراکنش جمعیت نقاط شهری در آستانه‌های جمعیتی متوازن نبوده است. شهرهای متوسط بزرگ و شهرهای بزرگ میانی وجود ندارد. در تمام سرشماری‌های پدیده نخست شهری در استان وجود داشته است و هم اکنون جمعیت شهر اول (کرمانشاه) 45/10 برابر شهر دوم (اسلام‌آباد) است. پراکنش خدمات در نقاط شهری با پراکنش جمعیت دارای همبستگی 99/0 درصد است. این بدان معناست که خدمات بر اساس جمعیت توزیع می‌شود و برنامه‌ای برای برون‌رفت از عدم تعادل نظام شهری وجود ندارد. دلایل سیاسی و اقتصادی عدم تعادل نظام شهری عبارتند از: نخست، اصلاحات ارضی که شیوه تولید روستایی را با مشکل مواجه ساخت و توانایی نگهداشت جمعیت خود را از دست داد و مهاجرت روستا به شهر شکل گرفت. دوم، برنامه‌های توسعه از طریق توجه ویژه به برخی نقاط شهری مانند کلان شهر کرمانشاه جاذبه آنها را فزونی بخشیدند و با جذب جمعیت تعادل نظام شهری را برهم‌زد. سوم، جنگ تحمیلی سبب مهاجرت گسترده جمعیت مرزنشین کرمانشاه به کلانشهر کرمانشاه شد. [1]. این جستار، تحلیلی مستخرج از داده‌های پژوهشی است به کارفرمایی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمانشاه و دانشگاه رازی، که در سال 1396 به‌سرانجام رسیده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقتصاد سیاسی؛ توسعه؛ کرمانشاه؛ نخسته‌شهری؛ نظام شهری | ||
| مراجع | ||
اباذری، یوسفعلی و قلی پور، سیاوش. (1391). فضای اجتماعی کرمانشاه در دوره قاجار. تهران: پژوهشهای انسان‌شناسی ایران.اشرف، احمد. (1351). «ویژگی‌های تاریخ شهرنشینی در ایرانِ دوره اسلامی». نامه علوم اجتماعی. دوره 1. شماره 4. 49-7.اعتماد، گیتی. (1377). «مهاجرت در ایران در دهه‌های اخیر». شهرنشینی در ایران. تهران: آگاه. آسایش، حسین و مشیری، سیدرحیم. (1384). روش‌شناسی و تکنیک‌های تحقیق علمی در علوم انسانی با تاکید بر جغرافیا. تهران: قومس. بیات، آصف. (1377). سیاست‌های خیابانی: جنبش تهیدستان در ایران. ترجمه: سید اسداله نبوی. تهران: شیرازه. پورمحمدی و همکاران. (1391). «تحلیل توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان کرمانشاه». مجله علمی تخصصی برنامه‌ریزی فضایی. سال دوم. شماره 1.26-1. تاجبخش، کیان. (1386). آرمانِ شهر: فضا، هویت و قدرت در اندیشه معاصر، ترجمه: افشین خاک باز. تهران: نی. حسامیان، فرخ. (1377). «شهرنشینی مرحله گذار». شهرنشینی در ایران. تهران: آگاه. رشدیه، سعدالدین. (1349). شهرسازی و طرح‌ریزی شهری در ایران. تهران: اتحادیه شهرداری‌های ایران. روستایی، شهریور. (1377). سازمان فضایی نظام سکونت‌گاهی و نقش آن در تعادل ناحیه‌ای. پایان‌نامه دکتری. تهران: دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. سوداگر، محمدرضا. (1369). رشد روابط سرمایه‌داری در ایران (مرحله انتقالی 1304-1340). تهران: موسسه تحقیقات اقتصادی یازند. سوداگر، محمدرضا. (1369). رشد روابط سرمایه‌داری در ایران (مرحله گسترش 1324-1357). تهران: شعله اندیشه. شهری، جعفر. (1357). تهران قدیم، ایران قدیم. تهران: امیرکبیر. قلی پور، سیاوش. (1391). تولید اجتماعی فضای شهری: مطالعه موردی شهر کرمانشاه. پایان‌نامه دکتری. تهران: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران. کرمی، محمد و همکاران. (1391). «تحلیل سلسله‌مراتب شهری در طی شش دوره سرشماری 1335 تا 1385» کریمان، حسین. (1368). تهران درگذشته و حال. تهران: دانشگاه تهران. لطفی، صدیقه و باباخانزاده، ادریس. (1391). «بررسی سلسله‌مراتب شهری و پدیده نخست شهری در استان کرمانشاه در طی سال‌های 1355 تا 1385»، مجله علمی-پژوهشی برنامه ریزی فضایی، شماره 3. 74-51. مارشال، کاترین و راسمن، کرچمن. (1381). روشهای تحقیق کیفی. ترجمه: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. مرکز آمار ایران (1335). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1345). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1355). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1365). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1375). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1385). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1385-1335). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مرکز آمار ایران (1390). نتایج سرشماری نفوس و مسکن. مشاور ایران آمایش. (1364). «طرح جامع شهر باختران»، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی. مشاور تدبیر شهر. (1382). «گزارش امکان‌سنجی طرح توانمندسازی اسکان غیررسمی کرمانشاه: وزارت مسکن و شهرسازی. مشاور طرح و آمایش. (1381). «تجدیدنظر طرح جامع»، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی. مشاور مرجان. (1352). «خلاصه طرح جامع شهر کرمانشاه»، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی. مشاور مرجان. (1352). «طرح جامع شهر کرمانشاه»، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی (1365). «جمع‌بندی مقدماتی طرح آماده‌سازی باختران». Refernces Clark, J and Clark, B. (1969). Kermanshah: An Iranian Provincial City. UK: Durham University.Harvey, D. (1985). Urbanization of Capital. Baltimore: John Hopkins Press. Harvey, D. (1989). The Urban Experience. Oxford: Blackwell Publishers. Harvey, D. (1990). The Condition of Postmodernity. Cambridge: Blackwell. Harvey, D. (1996). Justic, Nature,and the Geography of Difference. Cambridge: Mass Blackwell. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,000 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 603 |
||