تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,852 |
تحلیل شناختی استعارههای عشق و غم در غزلیات شهریار | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 13، تیر 1395، صفحه 21-41 اصل مقاله (778.36 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2016.1244 | ||
نویسندگان | ||
عظیم جباره ناصرو* 1؛ پریچهر کوهنورد2 | ||
1استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه جهرم | ||
2کارشناسارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه جهرم | ||
چکیده | ||
نظریۀ استعارۀ مفهومی در سالهای اخیر، نگرش جدیدی از استعاره را مطرح کرده است و آن را از سطح صنعتی ادبی و بلاغی، بهشکل ابزاری برای شناخت و تفکّر تبدیل کرده است. پژوهش حاضر با بررسی استعارههای حوزۀ مفهومی عواطف، به بازنمود استعارههای «غم» و «عشق» در غزلیات محمدحسین شهریار پرداخته است. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است و هدف از آن دستیابی به الگویی شناختی از مفهومسازی غم و عشق در این اشعار است تا بتوان در این راستا به ویژگیهای زبانی و فرهنگی شاعر دست یافت و ارتباط استعاره با نظام فکری و اندیشگانی شهریار روشن شود. براساس یافتههای پژوهش، شهریار برای بیان ویژگیهای غم و عشق، از حوزههای مبدأ مختلفی بهره گرفته است. پرکاربردترین آنها حوزههای «اشیاء»، «انسان»، «مکان» و «خوراک» هستند که در موضوعات غم و عشق مشترکاند؛ بنابراین احساس غم و عشق در نظام فکری شاعر تا حدود زیادی لمسکردنی، چشیدنی، دیدنی و شنیدنی است. بخش دیگری از حوزههای مبدأ نیز به صفات انتزاعی اختصاص دارد که غم را درد و رنج، اشتیاق، رمز و راز و آیین میداند و عشق را نیز نیکبختی، بلا، آیین و افسانه میشمارد. | ||
کلیدواژهها | ||
استعارۀ مفهومی؛ عشق؛ غم؛ شهریار | ||
مراجع | ||
آزادمنش، علی (۱۳۹۴). اندوهگرایی مشخّصۀ سبکی غزل شهریار، همراه با مقایسۀ این ویژگی در غزلهای سعدی و حافظ. سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 28 (8)، ۱۰۱–۱۲۵. ابهری، مهناز (1389). شهریار و نوگرایی ادبی. کتاب ماه ادبیات، 155(41)، 27-29. استوار نامقی، سید محمد و محمد رضا قربانصباغ (1394). استعارههای سماع در انسالتّائبین احمد جام. مطالعات عرفانی، 3 (22)، 5-38. باطنی، محمد رضا (1385). رابطۀ زبان و تفکر، در: مجموعهمقالات پیرامون زبان و زبانشناسی. (صص. 74-76). چاپ سوم، تهران: نشر آگه. پورابراهیم، شیرین و فاطمه نعمتی (1393). مکانشدگی مفهوم زمان در قرآن، در مجموعهمقالات دانشگاه علامه طباطبایی، (صص. 355-366). تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. راکعی، فاطمه (1388). نگاهی نو به استعاره؛ تحلیل استعاره در شعر قیصر امینپور. پژوهشهای ادبی، 7 (26)، 77-99. زرقانی، سید مهدی؛ محمد جواد مهدوی و مریم آیاد (1392). تحلیل شناختی استعارههای عشق در غزلیات سنایی. جستارهای ادبی، 46(183)، 1-30. سجودی، فرزان و زهرا قنبری (1391). بررسی معنا شناختی استعارۀ زمان در داستانهای کودک به زبان فارسی؛ گروههای سنی: الف، ب و ج. فصلنامۀ نقد ادبی، 5 (19)، 135-156. شاهمرادی، سیدمحمد (۱۳۸۹). جایگاه عرفان در شعر شهریار. فصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی، 2(3)، ۱۴۹–۱۷۲. شهریار، محمدحسین (1395). دیوان اشعار. دورۀ دو جلدی، چاپ پنجاه و دوم، تهران: نگاه. عراقی، فخرالدین (1363). کلیات عراقی. تصحیح سعید نفیسی، تهران: سنایی. علیزاده، جمشید (1384). یادنامۀ سید محمد حسین شهریار؛ سالشمار زندگی شهریار. مجلّۀ بخارا، (43)، 348-357. غیبی، سید محمودرضا (۱۳۹۵). آشنایی زدایی در شعر شهریار. بهارستان سخن، 33 (13)، 1-24. فضایلی، سیده مریم و شیما ابراهیمی (۱۳۹۳). بررسی استعماره مفهومی احساس غم در شعر مسعود سعدی سلمان. درّ دری، 13(4)، 65-80. گلفام، ارسلان و فاطمه یوسفیراد (۱۳۸۱). زبان شناسی شناختی و استعاره. تازههای علوم شناختی، 4 (3)، 1-15. لیکاف، جورج (1383). نظریۀ معاصر استعاره. ترجمۀ فرزان سجودی؛ در استعاره مبنای تفکر و ابزار زیبایی آفرینی، به کوشش فرهاد ساسانی، تهران: سورۀ مهر. هاشمی، زهره (1389). نظریۀ استعارۀ مفهومی از دیدگاه لیکاف و جانسون. فصلنامۀ ادبپژوهی، 4 (12)، 119-140. Lakoff, G & . M. Jahnson (1980). Metaphors we Live by, Chicago, University of Chicago Press. -------- (1993). The Contemporary Theory of Metaphor and Thought. Andrew Ortony (Ed). Combridge: Combridge University Press. & -------- M. Jahnson (1999). Philosophy in the flesh: the embodied mind and its callenges to western thought. New York. Bashk book. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 543 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 720 |