تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,171 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,835 |
نقد و بررسی برگردانهای بلاغی در ترجمه عربی شعر حافظ از صلاح الصّاوی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 8، دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 35، آذر 1398، صفحه 127-152 اصل مقاله (442.98 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2019.3470.1884 | ||
نویسنده | ||
غلامرضا کریمی فرد* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
چکیده | ||
بیشک هرکدام از ترجمههای عربی شعر حافظ، نکات مثبت و منفی متعدّدی دارد که در مطالعات تطبیقی ادب فارسی و عربی، موضوع قابل ملاحظهای است. در عین حال، هرکدام از این ترجمهها، ارزش خاصّ خود را دارد و در جای خود، شایان احترام است؛ امّا با توجّه به دشواریهای ترجمه، بهویژه در شعر، اینک این پرسش پیش روی ماست که آیا ترجمههای عربی، ازجمله ترجمة صلاح الصّاوی توانسته است از عهدة انتقال ظرافتهای زبانی و ژرفای معانی شعر حافظ برآید. در نوشتار پیش رو که بهروش توصیفی – تحلیلی انجام شده است، در پی پاسخ به پرسش یادشده، نمونههایی از شعر حافظ در ترجمة «الصّاوی» بهمثابة جامعة آماری بررسی شد. ازآنجاکه الصّاوی حدود سه دهه در ایران زندگی کرده و با شخصیّتهای علمی ایرانی همکاری داشته است، پیشفرض این بود که وی از آشنایی کافی با زبان فارسی برخوردار بوده و توانسته است ترجمة کمنقص و برابری را انجام دهد؛ امّا با این پژوهش، مشخّص شد که الصّاوی با اینکه تمام تلاش خود را در انجام ترجمة شعر حافظ به بهترین شکل آن مبذول داشته است، در بازتاب دقیق عناصر بلاغی و تصویرهای خیالانگیز آن ناتوان بوده و نتوانسته است حقّ مطلب را بهخوبی ادا کند. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیّات تطبیقی؛ ترجمة عربی؛ شعر حافظ؛ برگردانهای بلاغی؛ صلاح الصّاوی | ||
مراجع | ||
آذرنوش، آذرتاش (1395). حافظ در حوزة زبان عربی. پایگاه ناسار www.naasar.ir/hafiz. ایرجمیرزا (1353). تحقیق در احوال و آثار و افکار و اشعار ایرج میرزا. بهکوشش محمّدجعفر محجوب. چاپ سوم، بیجا: اندیشه. بنیاد ایرانشناسی،http://91.98.46.102:8081، بانک ایرانشناسان← ایرانشناسان خارج از کشور، مصر، امین الشواربی، ابراهیم. الجاحظ، أبو عثمان عمرو بن بحر (1996). الحیوان. تحقیق عبد السّلام محمّد هارون. بیروت: دار الجیل. حافظ، شمسالدّین محمّد (1390). دیوان حافظ. قم: دفتر نشر معارف. حسینی، سیّد محمّد (1385). نقد و نظر؛ ترجمة دیوان حافظ به زبان عربی «أغانی شیراز». پژوهشنامة فرهنگ و ادب، 2 (3)، 55-73. خاقانی، افضلالدّین بدیل بن علی (1382). دیوان خاقانی شروانی. بهکوشش ضیاءالدین سجادی. تهران: زوّار. خرّمشاهی، بهاءالدّین (1395). گفتوگو با بهاءالدّین خرّمشاهی. روزنامة جام جم، (4551)، 16. خوبنژاد، فریبرز (1389). قصّة عمر شبلی و حافظ شیرازی. پایگاه تابناک: .www.tabnak.ir/fa/news/111094 رجایی، محمّد خلیل (1376). معالم البلاغه. چاپ چهارم، شیراز: مرکز نشر دانشگاه شیراز. رسولی، حجت و مریم عبّاسعلینژاد (1393)؛ تلقّی ابراهیم الشّواربی ومحمّد الفراتی من الغزل الثّامن لحافظ الشّیرازی. بحوث فی الأدب المقارن، 4 (16)، 99-114. رودکی، جعفر بن محمّد (1388). دیوان اشعار رودکی. دیباچة میرجلالالدّین کزازی. تصحیح و مقابله نادر کریمیان سردشی. تهران: بنیاد فرهنگی و هنری رودکی. زلیخه، علی عبّاس (2014). مجموع دیوان حافظ الشیرازی. دمشق: وزارة الثقافة. زینیوند، تورج و عطا الماسی (1391). گزارشی از حافظپژوهی در ادب عربی. فصلنامة نقد و ادبیّاتتطبیقی، (6)، 45-59. ساوجی، سلمان (1371). دیوان سلمان ساوجی. مقدّمه و تصحیح: ابوالقاسم حالت. تهران: سلسلهنشریات «ما». سرپرست، فاطمه؛ محسن سیفی؛ عباس اقبالی و رضا شجری (1396)؛ نقد ترجمة محمّد الفراتی از اشعار حافظ (بررسی موردی دو غزل 454 و 486). پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، (47)، 99-119. سعدی، مصلحالدّین (1385). کلّیات سعدی. تصحیح: محمّدعلی فروغی. تهران: هرمس. شمسالدّین، محمّدعلی (2016). عمر شبلی یهدی دیوانه إلى سجّانه. پایگاه الحیات: www.alhayat.com/article/788652/s[hki شمیسا، سیروس (1368). نگاهی تازه به بدیع. چاپ اوّل، تهران: فردوسی. ----------- (1381).بیان. ویرایش 3. چاپ اوّل، تهران: میترا. شوقی نویر، احمد، (1388). دو ایهام نویافته در شعر حافظ. پژوهشنامة فرهنگ و ادب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، 5 (8)، 99-119. الصّاوی، صلاح (1367). دیوان العشق شعر حافظ الشّیرازی. الطّبعة الأولی، تهران: مرکز النّشر الثّقافی. ضیاء، محمّدرضا (1395). بهترین دیوان حافظ شیرازی. هفتهنامة کرگدن، بهنقل از برترینها: www.bartarinha.ir عزیزی، محمّدرضا (1393). نقد و بررسی ترجمه غزلیات حافظ به زبان عربی، مجلّة زبان و ادبیّات عربی، (11)، 73-101. علیمحمّدی، علی (1385). شیرازیات ترجمان غزلیات حافظ (گفتوگو با محمّدعلی شمسالدّین). کتاب ماه ادبیّات و فلسفه، آبان و آذر و دی، 82-87. فرشیدورد، خسرو (1354). ساختمان تشبیه و استعاره در شعر حافظ. خرد و کوشش، (18)، 35-72. فیّود، بسیونی عبدالفتاح (1998). علم البیان دراسة تحلیلیة لمسائل البیان. القاهرة: المختار ودار المعالم الثّقافیة. کریمی فرد، غلامرضا (1397). بلاغت تطبیقی؛ تحلیل و بررسی زیباییشناسی سخن فارسی و عربی. تهران: سمت. مرتضوی، منوچهر (1383). مکتب حافظ. چاپ چهارم، تبریز: ستوده. منوچهری، ابوالنّجم احمد بن قوص (1347). دیوان منوچهری دامغانی. با حواشی و تعلیقات و تراجم احوال محمّد دبیر سیاقی، چاپ سوم، تهران: زوار. مولوی، جلالالدّین محمّد (1384). دیوان شمس تبریزی. مقدّمه و تصحیح عزیزالله کاسب. چاپ چهارم، تهران: محمّد. واعظ کاشفی سبزواری، میرزا حسین (1369). بدایع الافکار فی صنایع الأشعار. تصحیح میرجلالالدّین کزازی. چاپ اوّل، تهران: مرکز. یاسین، احمد (2017). قصائد جدیدة فی شیرازیات محمّدعلی شمسالدّین. پایگاه جنوبیه: http://janoubia.com Reference
Encyclopaedia Iranica, GOLESTĀN-E SAʿDI. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 314 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 274 |