تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,232 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,892 |
رویکردی تطبیقی به عاشقانه های حسب الشّیخ جعفر و احمد شاملو | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 7، دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 36، بهمن 1398، صفحه 95-121 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2020.1517.1516 | ||
نویسنده | ||
بهار صدیقی* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
عشق بهمثابة خاستگاه اسطورههای آفرینش و مرگ، از دیرگاه یکی از برجستهترین بنمایههای ادبیّات مشرقی بهویژه در هردو گونة منظوم و منثور ادب عربی و فارسی بوده است؛ در شعر معاصر ایران و عراق نیز، کاربرد گستردة مفهوم عشق در سرودههای حسب الشّیخ جعفر و احمد شاملو، آن را به بسامدواژهای برجسته نزد دو سراینده تبدیل کرده است تاآنجاکه میتوان در خوانشی آکادمیک، نمود عشق و گونههای آن را بهروشنی در نگارههای شعری آنان مشاهده نموده و بررسی و تحلیل تطبیقی کرد. آنچه ضرورت نگارش جستار حاضر را در ذهن پدیدآور مطرح نموده، نبود حتّی یک جستار تطبیقی پیرامون عاشقانههای حسب الشّیخ جعفر و احمد شاملو، دو سرایندة صاحبسبک معاصر عربی و فارسی در این زمینه است. نگارنده در این نوشتار بر آن است تا بر بنیاد خوانش تحلیلی – تطبیقی سرودههای آنان، به گونهشناسی الگوهای عشق و قالبهای پدیداری آن در اندیشة دو شاعر بپردازد. رهیافت فرجامین این جستار حکایت از آن دارد که الگوهای عشق آنیمایی، عشق اساطیری و عشق گیتیمدار در سرودههای دو سراینده نمود دارد با این تفاوت که شاخصة شعر شاملو، عشق آنیمایی و بنمایة شعر حسب الشّیخ جعفر، عشق اساطیری است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیّات تطبیقی؛ عشق آنیمایی؛ عشق اساطیری؛ عشق گیتیمدار؛ حسب الشّیخ جعفر؛ احمد شاملو | ||
مراجع | ||
إطیمش، محسن (1986). دیر الملاک، دراسة نقدیّة للظّواهر الفنّیة فی الشّعر العراقی المعاصر. بغداد: الشّؤون الثّقافیّة. بوسکالیا، لئو (1375). عشق، محتوای زندگی. ترجمة لادن جهانسوز. تهران: علم. بوحمالة، بنعیسی (2009). أیتام سومر فی شعریّة حسب الشّیخ جعفر. دار توبقال للنشر. ثامر، فاضل (1972). فیدیاس بین الرّؤیا والإحباط، قراءة نقدیّة لشعر حسب الشّیخ جعفر. مجلة الآداب، (10)، 34-37. جمزاد، الهام (1387). آنیما در شعر شاملو. تهران: شهر خورشید. حقوقی، محمد (1375). شعر زمان ما (3). تهران: نگاه. ---------- (1380). شعر شاملو از آغاز تا امروز. تهران: نگاه. الخزعلی، ریسان (2012). الطّائر والنّخلة، قراءة فی تجربة حسب الشّیخ جعفر. بغداد: مکتبة عدنان للطّباعة والنّشر والتّوزیع. الخاقانی، حسن (2008). النّسق الأسطوری وأثره فی شعر حسب الشّیخ جعفر. العراق: النّجف. دادور، ابوالقاسم و الهام منصوری (1385). درآمدی بر اسطوره ها و نمادهای ایران و هند در عهد باستان. تهران: دانشگاه الزهراء. رشیدیان، بهزاد (1370). بینش اساطیری در شعر معاصر فارسی. تهران: گستره. رومیانی، بهروز؛ معصومه بخشیزاده و حمیده غلامی (1394). معشوق متعالی در شعر شاملو و نزار قبانی. فصلنامة مطالعات ادبیّات تطبیقی، 9 (36)، 27-50. زناد سهیل، موسی (2008). الشّعر والأسطورة. بغداد: دار الشّؤون الثّقافیّة العامّة. سرانو، میگوئل (1362). با یونگ و هسه. ترجمة سیروس شمیسا. تهران: توسی. سرکاراتی، بهمن (1378). پری؛ تحقیقی در حاشیة اسطورهشناسی تطبیقی. تهران: قطره. السعداوی، عبدالکریم حسین (2017). البنی الأسلوبیّة فی مقطوعة لحسب الشّیخ جعفر. جامعة بابل: کلّیّة الدّراسات القرآنیة، 9 (34)، 541-548. شاملو، احمد (1389). مجموعه آثار احمد شاملو. تهران: نگاه. شریعتی، علی (1383). هبوط در کویر. تهران: چاپخش. الشّیخ جعفر، حسب (1985). الأعمال الشّعریّة 1975-1964. الجمهوریّة العراقیة: منشورات وزارة الثّقافة والأعلام. ------------ (1993). کران البور. بغداد: دار الشّؤون الثّقافیّة العامّة، وزارة الثّقافة والأعلام. ------------ (2009). رباعیات العزلة الطیّبة. بغداد: دار نخیل. ------------ (2011). أنا أقرأ البرق احتطابا. دمشق: دار المدی للثّقافة والنّشر. صاحباختیاری، بهروز (1387). احمد شاملو شاعر شبانهها و عاشقانهها. تهران: هیرمند. صدیقی، بهار (1392). بررسی کهنالگوی آنیما و تولّد دوباره در ذهن و زبان خلیل حاوی. دوفصلنامة زبانپژوهی، (8)، 117-143. ---------- (1395 الف). پژواک اندیشههای بشری، رویکردی نوین به واژهشناسی و برابریابی. مشهد: دانشگاه فردوسی. ---------- (1395 ب). خوانش اسطورهگرای تمنای جاودانگی در سرودههای عبدالوهاب البیاتی. دوفصلنامة نقد ادب معاصر عربی، 6 (12)، 167-201. صنعتی، محمد (1380). تحلیلهای روانشناختی در هنر و ادبیات. تهران: نشر مرکز. عبید، عباس (2006). التّوقیع... مرثیة فی الزّمن الصّعب دراسة فی شعر حسب الشّیخ جعفر. مجلّة آداب المستنصریّة، (45)، 183-204. علیپور، صدیقه و ربابه یزداننژاد (1392). زیباییشناسی پدیدة مفهومی عشق با نگاهی به اشعار شاملو قبانی. مجلّة ادبیّات تطبیقی، (3)، 203-228. علیزاده، مصطفی (1389)؛ دربارة عشق، دورة جدید. مجلّة روانشناسی تربیتی و اجتماعی، (84)، 82-93. علیّ، عبدالرضا (1995). دراسات فی الشّعر العربی المعاصر (القناع، التّولیف، الأصول). المؤسّسة العربیّة للدّراسات والنّشر. فرضی، حمیدرضا و مقصود تقیزاده هریس (1391). بررسی تطبیقی عاشقانههای احمد شاملو و ناظم حکمت. پژوهشنامة ادب غنایی، 10 (18)، 73-96. محکیپور، علیرضا و وفادار کشاورز (1390). تأملی در زمینههای عاطفی شعر شاملو و ماغوط. فصلنامة مطالعات ادبیّات تطبیقی، 5 (17)، 111-134.مختاری، محمد (1372). انسان در شعر معاصر. تهران: توس. مدرس مطلق، محمدعلی (1376). نقدی بر مفهوم عشق و اراده از نظرگاه شوپنهاور. مجلة فرهنگ، (24)، 187-212. یونگ،کارل گوستاو (1352). انسان و سمبولهایش. ترجمة پروین فرامرزی. تهران: امیرکبیر. References Campbell, Joseph (1977). Primitive Mythology. Penguuin Books London. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |