تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,171 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,835 |
کیخسرو در اندیشه فردوسی و سهروردی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37، خرداد 1399، صفحه 93-112 اصل مقاله (1.07 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2020.2290.1687 | ||
نویسندگان | ||
آذرنوش گیلانی1؛ سیدصادق زمانی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه هنر، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران | ||
2استادیار گروه فلسفة هنر، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
ایرانیان باستان، بهمثابة یکی از ملّتهای متمدّن و صاحب اندیشه و تفکّر، در طول تاریخ با حکمت و فلسفه در پیوند بودهاند. بازتاب فلسفه و حکمت ایران باستان را میتوان بهروشنی در اندیشة فردوسی و سهروردی مشاهده کرد. آنگونه که از شواهد پیداست، فردوسی و سهروردی به منابع مشترکی؛ مانند کتاب اوستا یا گفتگو با خردمندان زرتشتی دسترسی داشتهاند؛ افزون بر اینکه یکی از آبشخورهای فکری شیخ اشراق، کتاب شاهنامة فردوسی بوده است. سهروردی در کتابهای خود، بهگونهای از پادشاهان اساطیری یاد میکند که گویی شعر فردوسی را به نثر بازگردانده است. در این میان، یکی از پهلوانانی که مورد علاقة فردوسی و سهروردی بوده، کیخسرو است. تمام ویژگیهای کیخسرو در شاهنامة فردوسی، با ویژگیهای او در اندیشة سهروردی قابل تطبیق است. ویژگیهایی همچون داشتن فرّة ایزدی، خصال نیک انسانی، عدالت، خردمندی، سفر عرفانی و عروج او؛ همگی در اندیشة فردوسی و سهروردی قابل تطبیق است. در پژوهش حاضر، تلاش بر آن است تا با استناد به منابع، بهروش مکتب آمریکایی، ضمن بررسی چگونگی تأثیرپذیری سهروردی از اندیشة فردوسی؛ ویژگیهای کیخسرو در اندیشة فردوسی و سهروردی مقایسه شود. یافتههای پژوهش، بیانگر آن است که سهروردی در وصف ویژگیهای عرفانی کیخسرو از شاهنامة فردوسی الگو گرفته است و تمام ویژگیهای عرفانی کیخسرو، در اندیشة فردوسی و سهروردی با هم قابل تطبیق است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیّات تطبیقی؛ شاهنامه فردوسی؛ سهروردی؛ کیخسرو؛ فلسفه؛ ایران باستان | ||
مراجع | ||
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1377). نیایش فیلسوف. مشهد: دانشگاه علوم رضوی اسلامی. ------------------- (1379). شعاع اندیشه و شهود در فلسفة سهروردی. تهران: حکمت. ------------------- (1389). ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام. تهران: طرح نو. ------------------- (1393). قواعد کلّی در فلسفة اسلامی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی. ------------------- (1394). پرتو خرد. تهران: هرمس. ------------------- (1395). سرشت و سرنوشت: گفتگو با دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی. بهاهتمام کریم فیضی. تهران: اطّلاعات. امام، سیّدمحمّدکاظم (1353). فلسفه در ایران باستان و مبانی حکمة الاشراق و افکار و آثار و تاریخچة زندگانی سهروردی. اهواز: سلسله انتشارات بنیاد نیکوکاری نوریانی. انوشیروانی، علیرضا (1389). ضرورت ادبیّات تطبیقی در ایران. ادبیّات تطبیقی، 1/1 (1)، 6-38. پورجوادی، نصرالله (1392). اشراق و عرفان. تهران: سخن. دورانت، ویل (1378). تاریخ تمدّن. ترجمة احمد آرام؛ ع. پاشائی و امیرحسین آریانپور. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. رضی، هاشم (1393). حکمت خسروانی، سیر تطبیقی فلسفه و حکمت و عرفان در ایران باستان از زرتشت تا سهروردی و استمرار آن تا امروز. تهران: بهجت. زینیوند، تورج (1391). فقدان روش پژوهش در مطالعات تطبیقی ادبیّات عربی و فارسی. ادبیّات تطبیقی، 2 (6)، 94-114. سودآور، ابوالعلاء (1383). فرّه ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان. هوستون ایالت متّحدة آمریکا: نشر میرک. سهروردی، شهابالدین یحیی (1361). حکمت اشراق. شرح و ترجمة سیّد جعفر سجادی. تهران: دانشگاه تهران. -------------------- (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. جلد 1 تا 3. مقدّمة هانری کوربن. تهران: مؤسّسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. شایگان، داریوش (1392). هانری کربن: آفاق تفکّر معنوی در اسلام ایرانی. ترجمة باقر پرهام. تهران: نشر فرزان روز. صفا، ذبیحالله (1369). حماسهسرایی در ایران. تهران: امیرکبیر. فردوسی، ابوالقاسم (1385). شاهنامة فردوسی. بر اساس نسخة ژول مُل. بهکوشش عبدالله اکبریان راد. تهران: الهام. فرهوشی، بهرام (1354). کارنامة اردشیر بابکان. ترجمه و واژهنویسی. تهران: دانشگاه تهران. کاشانی، عبدالرزاق (1968). تفسیر القرآن الکریم. بیروت: بینا. کُربن، هانری (1384). روابط حکمت اشراق و فلسفة ایران باستان (بنمایههای زرتشتی در فلسفة سهروردی). ترجمة عبدالمحمّد روحبخشان. تهران: اساطیر. --------- (1382). روابط حکمت اشراق و فلسفة ایران باستان. مجموعهمقالات نامة سهروردی. ترجمة سیّداحمد فردید و عبدالحمیدگلشن. بهکوشش علیاصغر محمّدخانی، حسن سیّدعرب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. کریستنسن، آرتور (2535). کیانیان. ترجمة ذبیحالله صفا. تهران: بنگاه نشر و ترجمه. مکّی، الطاهر أحمد (1987). الأدب المقارن، أصوله، تطوره ومناهجه. القاهرة: دار المعارف. موحد، صمد (1374). سرچشمههای حکمت اشراق. تهران: فراروان. نصر، سیدحسین (1384). سه حکیم مسلمان. ترجمة احمد آرام. تهران: علمی و فرهنگی. نوربخش، سیما سادات (1391). نور در حکمت سهروردی. تهران: هرمس. یزدانپناه، یدالله (1390). حکمت اشراق (1): گزارش، شرح و سنجش دستگاه فلسفی شیخ شهابالدّین سهروردی. تحقیق و نگارش مهدی علیپور. تهران: سمت. Reference Arjomand, Said Amir, (1946). The shadow of gad on earth and hiden Imam. (Chicago, The University of Chicago Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 499 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 346 |