تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,164 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
تحلیل و بررسی گفتمان رمان صخبالبحیره از محمّد البساطی (در پرتو رویکرد انتقادی نورمن فرکلاف) | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 5، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 29، دی 1398، صفحه 75-91 اصل مقاله (998.19 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2020.4848.1197 | ||
نویسندگان | ||
مصطفی کمالجو1؛ مریم اطهری نیا* 2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
2کارشناس ارشد زبان و ادبیات عرب، دانشگاه مازندران | ||
چکیده | ||
تحلیل گفتمان انتقادی، از شاخههای برجسته و سیری تکوینی از تحلیل گفتمان در مطالعات زبانشناختی است که فراتر از توصیف صِرف دادههای زبانی، فرآیندهای ایدئولوژیک و بافتهای موقعیتی، اجتماعی و بینامتنی مؤثّر بر شکلگیری گفتمان را در کانون توجّه خود قرارمیدهد. از مهمترین و مدرنترین رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی، الگوی تحلیلی نورمن فرکلاف است. در این روش، گفتمان در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین، بررسی میشود. پژوهش حاضر، با روش توصیفی – تحلیلی و در پرتو رویکرد نورمن فرکلاف، به تحلیل و بررسی گفتمان رمان صخبالبحیره از محمّد البساطی که جزء صد رمان برتر عربی است و جایزۀ بهترین رمان سال 1994 را به خود اختصاص داده، پرداختهاست. نتایج پژوهش حاکی از آن است که البساطی در سطح توصیف، با بیانی ساده و دور از ابهام و با برقراری روابط میان واژگان و استفاده از واژگان و اصطلاحات عامیانه و با بهرهگیری از ساختار جملات خبریه و معلوم، در پی تبیین ایدههای مورد نظرش است. در سطح تفسیر، نویسنده با توجّه به بافت محیطی(دریاچۀ مانزلا) و با استفاده از الگویی از پیش موجود، فضای حاکم را با گفتمانی غیرمستقیم؛ امّا منطبق با دیدگاه خویش، ترسیم نموده است. تبیین رمان بیانگر این است که ترکیب اجتماعی و مشاهدۀ وضعیت مردم مصر، سختیهای مردم روستا و حاشیهنشین و زندگی گذشتۀ البساطی، از دلایل مؤثّر در شکلگیری گفتمان اصلی رمان هستند؛ امّا گفتمان غالب البساطی، بازتاب دهندۀ دقیق زندگی طبقات فرودست و حاشیهنشین و تبیین زندگی آنهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل گفتمان انتقادی؛ فرکلاف؛ البساطی؛ صخب البحیره | ||
مراجع | ||
آقاگل زاده، فردوس (1385)، تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: علمی و فرهنگی. --------------- و مریم سادات غیاثیان، (1386)، «رویکردهای غالب در تحلیل گفتمان انتقادی» مجلّۀ زبان و زبانشناسی، ش1، 54-39. --------------- و همکاران، (1389)، «کارآمدی الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در نقد و ارزیابی برابرها در متون ترجمه شدۀ خواهران»، فصلنامۀ پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، شمارة 3، صص 24-1. البساطی، محمّد (2009)، صخبالبحیرة، الطبعة الاولی، بیروت: دار الآداب للنّشر و التوّزیع. ---------------- (1997)، صخبالبحیرة روایة محمّد البساطی، اصوات ادبیة، الهیئة العامّة لقصور الثقافة. بهرامپور، شعبانعلی، (1379)، «درآمدی بر تحلیل گفتمان»، مجموعه مقالات گفتمان و تحلیل گفتمانی، به اهتمام محمّد رضا تاجیک، تهران: فرهنگ گفتمان، صص 58-33. درپر، مریم، (1392)، «بررسی ویژگیهای سبکی داستان کوتاه جشن فرخنده از جلال آل احمد با رویکرد سبکشناسی انتقادی»، فصلنامة جستارهای زبانی، شمارة 1، صص 64-39. عکاشه، محمود (2005)، لغة الخطاب السیاسی دراسة لغویة تطبیقیة فی ضوءنظریة الاتصال، مصـر: دار النشـر للجامعات. فرکلاف، نورمن (1379)، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه: فاطمه شایسته پیران و همکاران، چاپ سوّم، تهران: وزارت فرهنگ و اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها. فضل، صلاح (1992)، بلاغة الخطاب و علم الّنص، الکویت: علم المعرفة. نورانی، امیر (1391)، «مصر، بیداری اسلامی و الگوی ایران»، فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، شمارة 28، 214-191. الورقی، سعید (1984)، فی الأدب العربی المعاصر، دارالنهضة العربیة: للطّباعة و النّشر. یورگنسن، ماریان و لوئیز فیلیپس (1389)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، چاپ اوّل، تهران: نشر نی. منابع اینترنتی الأخبار، الروائی محمّدالبساطی یرحل بلاصخب (2012)، (http://www.aljazeera.net/news/) عامر، فتحی (2001)، حوار محمّد البساطی، (https://www.ibtesamah.com) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 429 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 420 |