تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,842 |
بررسی چندمعنایی واژگانی در صفات ساده ترکی آذربایجانی: رویکردی شناختی | ||
مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران | ||
مقاله 4، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 28، فروردین 1399، صفحه 51-71 اصل مقاله (1.73 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2020.4153.1277 | ||
نویسندگان | ||
ناصر عباسی* 1؛ محمدرضا اروجی* 2؛ بهزاد رهبر3 | ||
1دانشجوی دکتری تخصّصی زبانشناسی همگانی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران | ||
2استادیار گروه زبانشناسی همگانی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران | ||
3استادیار گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
مقولة چندمعنایی از مهمترین مبحثهایی است که در مکاتب مختلف زبانشناسی و سنّت مطالعة معنی مورد توجّه قرار دارد. در پژوهش حاضر مقولة چندمعنایی در صفات ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی بررسی شده است. نوشتار پیش رو توصیفی - اسنادی بوده و دادههای پیکره از مجلاّت محلّی به زبان ترکی، فرهنگ ترکی - فارسی (شاهمرسی) و فرهنگ فارسی - آذربایجانی، نوشتة بهزادی انتخاب شد. گزینش معانی سرنمون براساس نتایج پرسشنامة محقّقساخته، مصاحبه و نیز شمّ زبانی نگارنده بوده است. با بررسی پیکرههای دردسترس، درمجموع هفتاد صفت سادة چندمعنا شناسایی و برای هر صفت، شبکة شعاعی ترسیم شد. با بررسی معانی مختلف این صفات، مشخّص شد که ازمیان سازوکارهای شناختیِ ایجاد چندمعنایی، استعارههای مفهومی بیشترین سهم را بهخود اختصاص میدهند و برخلاف دیدگاه سنّتی، ارتباط میان معانی صفات چندمعنی، تصادفی نیست، بلکه رابطة نظاممندی برقرار بوده که با مقولهبندی شعاعی قابل توصیف است. نتایج پژوهش حاضر بههمراه پژوهشهای مکمّل در این حوزه میتواند درزمینة آموزش زبان و تألیف فرهنگهای لغت کاربردیتر، افزایش میزان ارتباط در بازیابی اطّلاعات و ماشینهای ترجمة دقیقتر یاریگر متخصّصان این حوزهها باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
استعاره های مفهومی؛ ترکی آذربایجانی؛ چندمعنایی؛ زبانشناسی شناختی؛ صفت ساده | ||
مراجع | ||
بهزادی، بهزاد (1377). فرهنگ دوجلدی فارسی - آذربایجانی. تهران: نشر نخستین. بوستانیزاد، حبیب (1391). بررسی راهکارهای چندمعنایی در افعال پرکاربرد زبان فارسی براساس دیدگاه شناختی. پایاننامة کارشناسیارشد، دانشگاه بوعلی سینا. حضرتی، یوسف؛ فاطمه یوسفی راد؛ بلقیس روشن و محمدرضا احمدخانی (1396). بررسی چندمعنایی در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنیشناسی شناختی؛ فعل دیداری /görmək/ نگاهکردن. پژوهشهایزبانشناختیدرزبانهایخارجی، 5 (2)، 243-267. خدابندهلو، طاهره (1393). بررسی مقولة چندمعنایی در صفتهای پربسامد فارسی با رویکرد شناختی. پایاننامة کارشناسیارشد، دانشگاه بوعلی سینا. راسخمهند، محمد (1389 الف). درآمدی بر معنیشناسی شناختی: نظریهها و مفاهیم. تهران: سمت. ------------ (1389 ب) بررسی معانی حروف اضافة مکانیِ فرهنگ سخن براساس معنیشناسیِ شناختی. ادبپژوهی، 4 (14)، 49-66. رضویان، حسین و معصومه خانزاده (1393). چندمعنایی حرف اضافۀ «به» در زبان فارسی با رویکرد معنیشناسی شناختی. مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران، 2 (7)، 57-79. زارع شاهمرسی، پرویز (1387). فرهنگ ترکی - فارسی. تبریز: نشر اختر. صفوی، کورش (1379). درآمدی بر معنیشناسی. تهران: سورة مهر. ---------- (1382). بحثی دربارة طرحهای تصویری از دیدگاه معنیشناسی شناختی. نامة فرهنگستان، (21)، 65-85. فیاضی، مریم سادات؛ عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا؛ ارسلان گلفام؛ آزیتا افراشی و فردوس آقاگلزاده (1387). خاستگاه استعاری افعال حسّی چندمعنا در زبان فارسی ازمنظر معنیشناسی شناختی. مجلّة ادبپژوهی، (6)، 87-109. کریمیدوستان، غلامرضا؛ زهرا روحی بایگی (1395). بررسی چندمعنایی فعل سبک «زدن» از دیدگاه شناختی، دوماهنامة جستارهای زبانی، 7 (3)، 129-148. منصوری، ابراهیم (1395). تحلیل ساختار چندمعنایی در افعال سادة زبان ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی. پایاننامة کارشناسیارشد، دانشگاه بوعلی سینا. ناظریپور، ایمان (1392). بررسی صفات بیانی زبان فارسی از دیدگاه معنیشناسی شناختی. پایاننامة کارشناسیارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبائی تهران. References Brugman, C. (1981). The story of over. M.A. thesis. Linguistics Dept, University of California, Berkeley. Evans, V. & G. Melanie (2006). Cognitive Linguistics: an introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press. Geeraerts, D. & H. Cuyckens (Eds.) (2007). The Oxford handbook of Cognitive Linguistics. Oxford: Oxford University Press. Hurford, J. & B. Heasly (1983). Semantics: A course book. Cambridge shire: Cambridge University Press. Johnson, M. (1987). The Body in the Mind. Chicago, IL: Chicago University Press. Karaman, I. B. (2003). Polysemy in Natural Language: Case Studies on the Structural Description of Polysemous Lexemes in English, German and Turkish. Ph.D. thesis. University of Surrey. Lakoff, G. (1987). Women, Fire and Dangerous Things. What Categories Reveal about the Mind. Chicago: University of Chicago Press. Palmer, F. R. (1993). Semantics. Cambridge: Cambridge University Press. Saeed, J. I. (1997). Semantics, Oxford: Blackwell. Ulmann, S. (1991). Object Recognition and Visual Cognition. MIT University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 391 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 288 |