تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,220 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,878 |
زیباییشناسی اکسپرسیونیسم و امپرسیونیسم در سرودههای مهدی اخوان ثالث و بدر شاکر السّیّاب | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 4، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38، تیر 1399، صفحه 37-61 اصل مقاله (2.56 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2020.1550.1527 | ||
نویسندگان | ||
علی صفایی سنگری* 1؛ بهاره هوشیار کلویر2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
2طالب الدّکتوراه فی فرع اللّغة الفارسیّة وآدابها، کلّیّة الآداب والعلوم الإنسانیّة، جامعة جیلان، رشت، إیران | ||
چکیده | ||
امپرسیونیسم و اکسپرسیونیسم دو مکتب مهمّ هنری در اواخر قرن نوزده و آغاز قرن بیستم است که توانست در ادبیّات نیز اندیشمندانی را بهتکاپو وادارد. مسائل مهمّ انسانی، جهشهای بزرگ صنعتی، جنگ، استثمار و هزاران بحران بزرگ دیگر دستمایة بسیاری از آثار بزرگ و ماندگار هنری شد. ایران و خاورمیانه نیز همانند دیگر کشورهای پرآشوب قرن از تنشها و پیامدهای خارجی و داخلی این بحرانها درامان نبودند. مهدی اخوان ثالث و بدر شاکر سیّاب دو نمایندة هنر ایرانی و عراقی هستند که همصدا با دیگر هنرمندان، تنهایی و انزوای انسان در قرن آشوبزده را ترسیم کردند و با بهتصویرکشیدن تابلوهایی از جنس واژه و خیال، به آرزوی آزادی، مجال پرواز دادند. در نوشتار پیش رو با توجّه به حال و هوای سرودهها، نقاط اشتراک آنها با برخی از آثار نقّاشی در سبکهای مورد نظر بررسی شده است. سرودهها با توجّه به درونمایة آنها در دو سبک نقّاشی مورد نظر دستهبندی شد. جستار حاضر درپی گزینش و بازنمایی زیباییشناختی تصاویر امپرسیونیستی و اکسپرسیونیستی است. با توجّه به پژوهش پیش رو، اخوان ثالث و بدر شاکر سیّاب تصویرسازانی در هردو سبک هنری هستند؛ ولی تصاویر برساختة خیال سیّاب با همة درد و رنج دورانش بهسبک امپرسیونیسم و اخوان ثالث به اکسپرسیونیسم گرایش بیشتری دارد. دلیل این امر، توجّه شاکر سیّاب به محیطزیست پیرامونش یا همان دیدههای ملموس او و تمایل اخوان به تاریخ است. از همین روی، ذهنیت مبهمتری در تصاویر شعری اخوان دیده میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیّات تطبیقی؛ زیباییشناسی؛ امپرسیونیسم؛ اکسپرسیونیسم؛ اخوان ثالث؛ شاکر السّیّاب | ||
مراجع | ||
اخوان ثالث، مهدی (1360). ازین اوستا. چاپ پنجم، تهران: مروارید. -------------- (1380). زمستان. چاپ هشتم، تهران: مروارید. -------------- (1385). آخر شاهنامه. چاپ نوزدهم، تهران: زمستان. امید. الف. (1332). ونسان وانگوگ. مجلّة شیوة مطالعات هنر، (2)، 41-47. امیری، جهانگیر و فاروق نعمتی (1390). دغدغههای سیاسی در شعر بدر شاکر سیّاب و مهدی اخوان ثالث. نقد و ادبیات تطبیقی، 1 (2)، 71-98. ایتن، جوهانز (1367). کتاب رنگ. ترجمة محمّدحسین حلیمی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد. البلاطه، عیسی (2007). بدر شاکر السّیّاب، حیاته وشعره. الطّبعة السّادسة، بیروت: مؤسّسة العربیّة الدّراسات والشّعر. پاینده، حسین (1389). داستان کوتاه در ایران (داستانهای مدرن). تهران: نیلوفر. پرنیان، ماندانا (1390). زبانهای هنری روح زمان، بررسی تطبیقی امپرسیونسیم در نقّاشی، ادبیّات و موسیقی. ماهنامة سورة اندیشه، (52-53)، 208-216. خسروی شکیب، محمّد و مجتبی جوادینیا (1391). دیالکتیک شکل و محتوا در شعر زمستان اخوان ثالث. مجلّة بوستان ادب، 4 (2)، 77-98. دادور، ایلمیرا (1392). همپوشانی ناتورالیسم در ادبیّات و امپرسیونیسم در هنر. نامة فرهنگستان، 13 (49)، 44-61. درستی، احمد (1381). شعر سیاسی در دوره پهلوی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. رجایی، نجمه (1381). اسطورههای رهایی. چاپ اوّل، مشهد: دانشگاه فردوسی. رید، هربرت (1371). معنی هنر. ترجمه: نجف دریابندری. چاپ چهارم، تهران: انتشارات کتابهای جیبی. ژیمنز، مارک (1387). زیباییشناسی چیست؟ ترجمة محمّدرضا ابوالقاسمی. تهران: ماهی. السّیّاب، بدر شاکر (1971). دیوان. الطّبعة الأولی، بیروت: دار العودة. ----------- (2000). دیوان بدر شاکر السّیّاب. الطّبعة الأولی، بیروت: دار العودة. شفیعی، فاطمه و حسن بلخاری قهی (1390). تخیّل هنری در حکمت اشراقی سهروردی. متافیزیک، 3 (9)، 19-32. شفیعیکدکنی، محمّدرضا (1380). شعر معاصر عرب. چاپ اوّل، تهران: سخن. قزلسفلی، محمّدتقی (1388). زیباییشناسی و سیاست؛ بازتاب سیاست در رویکرد رئالیستی به هنر. پژوهشنامة علوم سیاسی، 5 (17)، 167-197. کادن، جی. ای. (1386). فرهنگ توصیفی ادبیّات و نقد. ترجمة کاظم فیروزمند. تهران: شادگان. کمال زکی، احمد (1991). دراسات النّقد الأدبی. الطّبعة الأولی، بیروت: دار الأندلس. لمبرت، رزمری (1391). تاریخ هنر -سدة بیستم از مجموعة هشتجلدی تاریخ هنر. ترجمة حسن افشار. تهران: مرکز. مجدی، وهبه و کامل المهندس (1986).معجم المصطلاحات العربیّة فی اللّغة والأدب. الطّبعة الثّانیة، بیروت: مکتبة لبنان. محسنینیا، ناصر و فائزه رحیمی (1391). بررسی و مقایسة اشعار اجتماعی و انسانگرایانة مهدی اخوان ثالث و ایلیا ابوماضی. نشریة ادبیّات تطبیقی، 3 (6)، 163-185. میرزالو، مهری (1379). همهچیز هنر است و هرچیزی هنر نیست. چکیدة تاریخ هنر مدرن. از امپرسیون تا مهرومومهای هشتاد. اثر گیلداز بوردایس. مجلّة هنرهای تجسّمی، (8)، 75-89. میرقادری، سید فضلالله (1384). اخوان و سیّاب از «باغ من» تا «النّهر و الموت». مجموعهمقالات دومین همایش پژوهش زبان و ادبیّات فارسی. رخسار اندیشه، 97-114. ولک، رنه و وارن اوستین (1390). نظریّة ادبیات. ترجمة ضیاء موحّد و پرویز مهاجر. تهران: نیلوفر. References Brooks, C. (1965). Modern poetry and the Tradition. Chapel Hill, university of North Carolina press. Brunel, P. & Y. Chevrel (1989) Précis de littérature compare. Paris, Puf. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 333 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 305 |