تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,853 |
بازخوانی جلوههای مقاومت در خطبههای حضرت زینب (س) و شعر عاشورایی الهامی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 40، دی 1399، صفحه 1-22 اصل مقاله (1.41 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2020.2352.1699 | ||
نویسندگان | ||
غلامرضا حیدری1؛ خلیل بیگزاده* 2؛ الیاس نورایی2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
خطبههای کوفه و شام حضرت زینب (س) سرشار از جلوههای پایداری دربرابر حکومت بنیامیّه است و بر شاهدنامه الهامی کرمانشاهی تأثیر شگرفی داشته است، چنانکه وی جلوههای پایداری را با تکیه بر خطبههای حضرت زینب (س) در شعرش آورده و آنها را با زبانی بلاغی در گسترة تشبیه بهخوبی پرورده و در نقل سخنان حضرت (س) و نیز توصیف صحنههای عاشورایی از کربلا تا شام به منابع معتبر تاریخی پابند بوده است. پژوهش پیش رو، بنمایههای پایداری در خطبههای حضرت زینب (س) و کارکرد آنها را در منظومة شاهدنامة الهامی کرمانشاهی براساس نظریّة ادبیّات تطبیقی اسلامی مبتنی بر مشترکات فرهنگی و دینی مسلمانان و رابطة تأثیر و تأثّر تاریخی با رویکردی توصیفی - تحلیلی کاویده است. بر این اساس، دستاورد پژوهش نشان میدهد که آگاهیبخشی چنان اصلیترین عنصر پایداری، نوید پیروزی حق بر باطل و امید به انتقام، ستمستیزی و اعتراض، نکوهش و سرزنش مردم کوفه و حاکمان، رویارویی با ستمکاران، فرهنگ شهادت و پایداری و سرانجام پیروزی حق بر باطل از جلوههای پایداری در خطبههای حضرت زینب (س) است که الهامی کرمانشاهی بدانها توجّه داشته و بنمایة موضوعی شعر خویش کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیّات تطبیقی؛ ادبیّات پایداری؛ شعر عاشورایی؛ حضرت زینب (س)؛ الهامی کرمانشاهی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. نهج البلاغه (1379). ترجمۀ محمد دشتی. قم: مشهور. ابن طاووس، علی بن موسی (1353). اللهوف علی قتلی الطفوف.ترجمة احمد فهری زنجانی. تهران: جهان. الهامی کرمانشاهی، میرزا احمد (1394). شاهدنامه(چهار خیابان باغ فردوس). بهکوشش علی انسانی. چاپ اوّل، تهران: چاپ و نشر بینالملل. چهرقانی برچلویی، رضا (1383). تأمّلی در نسبت پایداری و ادبیّات. مجلّۀ شعر، (35)، 25-39. رضوی، سیّد عباس (1388). تحلیلی بر نیایشها و نفرینهای عاشورایی. تهران: مؤسّسۀ دینپژوهی بشری. زینیوند، تورج (1392). ادبیّات تطبیقی و مقولۀ فرهنگ. کاوشنامة ادبیّات تطبیقی، 3 (12)، 1-15. ----------- (1395). بهسوی نظریۀ ادبیّات تطبیقی اسلامی. چاپ اوّل، تهران: یار دانش. سنگری، محمدرضا (1383). ادبیّات پایداری. مجلّۀ شعر، (39)، 45-53. ------------- (1389). ادبیّات دفاع مقدس. تهران : بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس. شرفشاهی، کامران (1392). تجلّی زینب در شعر عاشورا. مجلّۀ کتاب نقد، 15 (67 و 68) 87-158. شکری، غالی (1361). ادب مقاومت. ترجمۀ محمّدحسین روحانی. چاپ اوّل، تهران: نو. القرشی، شریف (1397). حیات الامام الحسین بن علی (ع).الطّبعة الثّانیة، قم: دار الکتب. کفافی، محمّد عبدالسّلام (1382). ادبیّات تطبیقی، پژوهشی در باب نظریۀ ادبیّات و شعر روایی. ترجمۀ سیّد حسین سیّدی. چاپ اوّل، مشهد: آستان قدس رضوی. کفافی، محمّد عبدالسّلام (1389). ادبیّات تطبیقی. ترجمۀ سیّدحسین سیدی. چاپ دوّم، مشهد: بهنشر و آستان قدس رضوی. محمّدزاده، مرضیه (1386).دانشنامۀ شعر عاشورایی. چاپ دوم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات. مختاری، قاسم و محمود شهبازی (1390). جلوههای پایداری در شعر عمر ابوریشه. نشریۀ ادبیّات پایداری، 2 (3 و 4)، 519-544. میرزایی، محمّدسعید (1393). حماسۀ دینی چهار خیابان باغ فردوس و ارتباط آن با شاهنامۀ فردوسی.فصلنامۀ بهار ادب، 7 (2)، 213-231. نصراوی، محمّد (1394). درآمدی بر گفتمانکاوی تاریخی؛ مطالعۀ موردی، خطبۀ حضرت زینب در شام. مجلّۀ مطالعات قرآن و حدیث، (19)، 169-230. نظریمنظّم، هادی (1389). ادبیّات تطبیقی: تعریف و زمینههای پژوهش.ادبیّات تطبیقی، 1 (2)، 221-238. نیکوبخت، ناصر (1380). هجو در شعر فارسی (نقد و بررسی شعر هجوی از آغاز تا عصر عبید). چاپ اوّل، تهران: دانشگاه تهران و دانشگاه کاشان. یاوری، سحر (1390).آگاهیبخشی در نهضت حسینی. مجلّۀ بازتاب اندیشه، (117)، 71-102. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 259 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 273 |