تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,164 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
تحلیل ساختار روایت در هفتگنبد نظامی | ||
پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
مقاله 3، دوره 1، شماره 2، شهریور 1399، صفحه 31-46 اصل مقاله (755.67 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
قهرمان شیری* | ||
استادگروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلیسینا، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
بدون تردید منظومۀ هفتپیکر، بهترین اثر داستانی در کارنامۀ نظامی است که در آن یک ماجرای تاریخی با مجموعهای از داستانهای خیالی درهم آمیخته است. در این داستان نیز مانند خسرو و شیرین و هزار و یکشب، زنها با دو نقش راوی و شخصیت، جز در نقش حکومتگری، در همه جای جامعه مانند مردها وظایف عمدهای برعهده دارند. کارکرد داستانهای فرعی در این روایت، آگاهیبخشی و سرگرمکنندگی است و در سیر روایت که ساختاری همسان با هفتخان حماسهها یافته است، طیف متنوّعی از ماجراها و مضمونها در برابر دیدگان شخصیت اصلی قرار میگیرد و او بهشکل همزمان با عوالم طبیعی، اجتماعی و فراطبیعی آشنا میشود تا بتواند از مهارت لازم برای راهبری و مدیریت جامعه دربرابر بحرانهای مختلف برخوردار شود. ساختار استوار و ریاضیوار هفتپیکر و دقت نظری که در آفرینش داستانهای هفتگنبد به کار گرفته شده است، این منظومه را نیز مانند هزار و یکشب نیازمند بررسیهای مختلف کرده است. در این مقاله تلاش بر آن است تا با گزارشی تحلیلی از ساختمان کلّی روایت و ارتباط آن با پارهای از مضمونها، شناخت مخاطب را از ظرفیتها و ظرافتهای موجود ادبی در هفتپیکر افزایش دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
نظامی؛ هفت پیکر؛ هفت گنبد؛ داستان؛ شیوهی روایت | ||
مراجع | ||
احمد نژاد، کامل، (1375)، تحلیل آثار نظامی گنجوی، چاپ دوم، تهران: پایا. افضلی، علی [و] قاسمیپور، قدرت، (پاییز و زمستان 1392)، «واکاوی عنصر شخصیت در رویکردهای ساختارگرایی (مطالعۀ موردی: هفتپیکر نظامی)»، ادب فارسی، دورۀ 2، سال 3، شمارۀ 2 (پیاپی 12): 153 ـ 171. بری، مایکل،( 1385)، تفسیر مایکل بری بر هفتپیکر نظامی، ترجمۀ جلال علوینیا، تهران: نی. بورکهارت، تیتوس،(1385)، مبانی هنر اسلامی، ترجمه و تدوین امیر نصری، تهران: حقیقت. پینالت، دیوید،(1389)، شیوههای داستانپردازی در هزار و یک شب، ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران: هرمس. ثمینی، نغمه،( 1379)، کتاب عشق و شعبده، پژوهشی در هزار و یک شب، تهران: مرکز. جعفری قریهعلی، حمید،( زمستان 1386)، «اسلوب داستانپردازی نظامی در هفتپیکر»، دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه سمنان، سال ششم، شمارۀ بیست: 55 ـ 74. حمیدیان، سعید، (1363)، آرمانشهر زیبایی، تهران: قطره. زرّین کوب، عبدالحسین، (1377)، پیر گنجه در جستجوی ناکجا آباد، چاپ سوم، تهران: سخن. سعدی شیرازی،( 1368)، بوستان سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، چاپ سوم، تهران: خوارزمی. شیری، قهرمان،( 1391)، ابهام فریاد ناتمام، همدان: دانشگاه بوعلی سینا،. عباسی، سکینه،( 1389)«نقد و بررسی قصۀ گنبد سفید»، کاوشنامه، شمارۀ 20، سال یازدهم: 203 ـ 224. غنیپور ملکشاه، احمد، محسنی، مرتضی و حقیقی، مرضیه، (پاییز و زمستان 1394)، «عنصر شخصیت و شخصیتپردازی در منظومۀ داستانی هفتپیکر»، پژوهشنامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، شمارۀ 25: 97 ـ 116. فردوسی، حکیم ابوالقاسم، (1386)، شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. گلپرور، یوسف، محمّدحسین محمّدی،(1391)، «تحلیل عناصر داستانی در هفت گنبد نظامی گنجوی»، کاوشنامه، سال سیزدهم شمارهی 25: 197 ـ 231. محمدی، محمد حسین، (زمستان 1389)، «نگاهی به عناصر داستانی در هفتپیکر نظامی، تحقیقات زبان و ادب فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، شمارۀ 6: 171 ـ 187. مختاری، آزاده، زرّین تاج واردی، (تابستان 1386)، «بررسی رنگ در حکایتهای هفتپیکر نظامی»، ادب پژوهی ، شمارۀ دوم: 167 ـ 189. نظامی، الیاس بن یوسف، (1390)، خمسه نظامی، براساس چاپ مسکو و باکو، چاپ سوم ، تهران: هرمس. نظری، اعظم و محمّد بهنامفر، (بهمن 1388)، «تحلیل تطبیقی داستان دژ هوشربا با گنبد سرخ در هفتپیکر نظامی»، مجلۀ کتاب ماه ادبیات، شمارۀ 34 (پیاپی 148): 52 ـ 61. هادیپور، اصغر، (پاییز و زمستان 1388)، «از هفتخان تا هفت گنبد»، ادبیات فارسی، سال پنجم، شمارۀ 14: 195 ـ 212. هزار و یک شب، (1383)، ترجمۀ عبداللطیف تسوجی تبریزی، 2جلد، تهران: هرمس. یاوری، حورا، (1387)، روانکاوی و ادبیات، تهران: سخن. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 321 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 334 |