تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,161 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,825 |
«نفثةالمصدور» در آیینۀ ادب عربی | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 2، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 41، فروردین 1400، صفحه 19-35 اصل مقاله (1.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.1650 | ||
نویسندگان | ||
موسی پرنیان* 1؛ مهسا رضایی2 | ||
1دانشیار رشتۀ زیان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانش آموختۀ دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی،کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
کتاب نفثةالمصدور، تألیف شهاب الدین محمّد زیدری نسوی از آثار تاریخی- ادبی ارزشمند قرن هفتم است؛ این کتاب به دلیل برخورداری از ویژگیهای سبکی دورۀ خود، دارای نثری مصنوع و فنّی است که ضمن برخورداری از صنایع لفظی و معنوی کلام، استشهاد به آیات، احادیث، مثلها و شعرهای عربی نیز در آن به فراوانی صورت گرفته است. نویسنده برای آشکار ساختن مهارت خود در به کارگیری زبان عربی، با شگردهای مختلفی از شعرها و عبارتهای عربی در لابه لای نثر فارسی استفاده کرده است؛ این پژوهش بر آن است تا تأثیرگذاری زبان و ادب عرب را برنفثةالمصدور با دیدی سبک شناسانه نشان دهد و چگونگی پیوند لفظی و معنوی شعرها و عبارتهای عربی را با نثر فارسی نشان دهد و اینکه شواهد عربی چگونه توانسته اند باعث پیوستگی کلام فارسی شوند و با چه کیفیّتی این ارتباط برقرار شده است. نتایج این پژوهش توصیفی- تحلیلی به خوبی چگونگی تأثیرپذیری کتاب نفثةالمصدور از زبان و ادب عرب را نمایان ساخته و نشان میدهد که شعرها و عبارتهای عربی از سویی میتوانند به عنوان بخشی از کلام در جمله، جایگاه دستوری چون: نهاد، مفعول، مسند، متمم، قید، مضافالیه و... اخذ کنند یا از حیث زیبایی شناسی در قالب آرایه های ادبی و کاربردهای بلاغی – هنری مانند : تشبیه، تمثیل،کنایه، مناظره و ایهام جلوهگری کنند. از سوی دیگر، شواهد عربی به خوبی توانستهاند ارتباطی معنایی با نثر فارسی به روشهای مختلفی چون؛ تتمیم، تأکید، تنظیر ،توصیف، ملخّص و حلّ معانی برقرار کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات تطبیقی؛ نفثةالمصدور؛ درج؛ تضمین؛ پیوند لفظی؛ پیوند معنوی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم الإصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین (1415)،الأغانی، ج8، بیروت: دار احیاء التراث العربی. ابوالعتاهیة (1886م)، الأنوار الزاهیة فی دیوان ابی العتاهیة، بیروت: الآباء الیسوعیین. انوری، حسن، حسن احمدی گیوی(1375)، دستور زبان فارسی2، چاپ چهاردهم، تهران: فاطمی. البخاری، محمد بن اسماعیل (1400 ه.ق )، صحیح بخاری، جزء اول، الطبعة الأولی، قاهره. بهار، محمد تقی(1376)، سبک شناسی تاریخ تطور نثر فارسی، ج3، چاپ نهم، تهران: مجید. الحمدانی، ابوفراس(1998م)، دیوان ابو فراس حمدانی، بیروت: دارالکتب العلمیة. خطیبی، حسین (1386)، فن نثر در ادب پارسی، چاپ سوم تهران: زوّار. خیامپور، عبدالرسول (1388)، دستور زبان فارسی، چاپ چهاردهم، تبریز: ستوده. رحمانی، هما(1395)، «نگاهی تازه به تضمین و تطوّر تاریخی آن در آثار بلاغی عربی و فارسی، فصلنامه ادبیات تطبیقی، سال هشتم، شماره پانزده،161-137 زیدری، شهاب الدین( 1385)، نفثةالمصدور، تصحیح وتوضیح حسن یزدگردی، چاپ دوم، تهران: توس. السیوطی، جلال الدین(1401ق)، الجامع الصغیر فی احادیث البشیر الصغیر، ج4، الطبعة الأولی، بیروت: دارالفکر. صادقی، محمد (1387)، «بررسی کنایه و انواع آن در نفثةالمصدور»، دو فصلنامه پژوهش فرهنگ و ادب، شماره7، 139-122. العکبری، ابو البقاء (1287ه.ق)، التبیان فی شرح دیوان ابی الطیب المتنبّی، ج1، بیروت: بولاق. غلامرضایی، محمد (1394)، سبک شناسی نثر پارسی، چاپ اول، تهران: سمت. المتنبّی، ابوالطیّب(1403)، دیوان ابی الطیّب المتنبّی، بیروت: دار الطبع بیروت. محمدیان، زهرا (1392)، «نگاهی به نثر فنّی بر مبنای مقایسۀ نفثةالمصدور و درّه نادره»، فصلنامۀ تخصصی سبک شناسی نظم و نثر(بهار ادب)، سال ششم، شماره پیاپی 20، 361-347. المرزوقی، علی احمد بن محمد(1371ه.ق )، شرح دیوان الحماسه، الطبعة الأولی، مصر: نشره احمد امین. المعرّی، ابوالعلاء (2008)، سقط الزند، ج1، بیروت: دار بیروت. مهربان، صدیقه (1390)، «نگاهی تازه به ویژگیهای زبانی و بلاغی نفثةالمصدور»، فصلنامۀ تخصّصی سبک شناسی نظم و نثر (بهار ادب)، سال چهارم، شماره پیاپی 14، 153-143. میدانی، احمدبن محمد (1959)، مجمع الأمثال، به کوشش محمد محیی الدین عبدالحمید، مصر: جامعة الأزهر. همایی، جلال الدین (1379)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ هفدهم، تهران: هما. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 145 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 196 |