آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,227 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,890 |
بررسی مناسبات بینامتنی در حکایت‌های النوبة الثالثة، کشف الأسرار و روح الأرواح براساس نظریة ژنت | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 35، تیر 1400، صفحه 123-140 اصل مقاله (1.22 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.5988.1283 | ||
| نویسندگان | ||
| بتول مهدوی* 1؛ فرزاد بالو2؛ سیده عارفه موسوی3 | ||
| 1استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
| 3کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
| چکیده | ||
| ژنت از نظریهپردازان حوزة بینامتنیت و معتقد به بینامتنیت کاربردی است. بینامتنیت همانند دیگر مقولههای ترامتنیت، چگونگی تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متون را آشکار میکند. ازآنجاکه ژانر عرفانی بخش قابل توجّهی از ادب فارسی را به خود اختصاص داده است، مطالعة بینامتنی متون برجستة عرفانی زوایای پنهان و ناگشودة میان آنها را روشن میکند. نوشتار حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام پذیرفته، نخستین گامی است که به بررسی مناسبات بینامتنی میان حکایات مشترک النوبة الثالثة کشف الأسرار و روح الأرواح براساس نظریة ژنت پرداخته است تا ازمنظر ساختارگرایانه و عناصر نظاممند بینامتنی، پیوند میان این دو اثر را از بُعد آفرینش و پردازش بررسی کند. دستاوردهای پژوهشی حاضر بهطور کلّی از این قرارند: روح الأرواح بهعنوان زیرمتن، تقدّم تألیفی و تاریخی بر کشف الأسرار بهعنوان زبرمتن دارد. چهل و شش حکایت در این دو کتاب مشترک و دارای روابط بینامتنی هستند که ده حکایت ذیل بینامتنیت صریح، نوزده حکایت در شمار بینامتنیت غیر صریح و هفده حکایت ازلحاظ بینامتنیت ضمنی قابل تقسیمبندی هستند. از ده جلد کتاب کشف الأسرار، جلد ششم بیشترین حکایات مشترک را با روح الأرواح دربر دارد و جلد پنجم فاقد حکایت مشترک با اثر سمعانی است. کشف الأسرار بهخاطر سخنان موزون و مسجّع و نه ازمنظر عواطف و احساسات، به نسبت متن روح الأرواح از ادبیّت بیشتری برخوردار است. در برآیند کلّی نتایج دستاوردهای پژوهش پیش رو را هر چه بیشتر به صائببودن گمانة اقتباس میبدی از سمعانی باورمند میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| متون عرفانی؛ کشف الأسرار؛ روح الأرواح؛ حکایات مشترک؛ بینامتنیت ژنت | ||
| مراجع | ||
|
آلن، گراهام (1380)، بینامتنیت، ترجمة پیمان یزدانجو، چاپ اول، تهران: نشر مرکز.
چیتیک، ویلیام (1384)، داستان هبوط آدم در «روح الأرواح» احمد سمعانی، ترجمه سید لطفالله جلالی و محمد سوری، پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، سال چهارم، شماره 15، صص 133-150.
ربیعیان، محمدرضا (1376)، «سرقات ادبی»، فرهنگنامة ادبی فارسی: دانشنامة ادبی فارسی (2)، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صص 809-811.
ساسانی، فرهاد (1384)، «تأثیر روابط بینامتنی در خوانش متن»، نشریة زبان و زبانشناسی، دورة 1، شمارة 2، صص 39-56.
سمعانی، شهابالدین احمد بن منصور (1389)، روح الأرواح فی شرح اسماء الملک الفتاح، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران: عصر.
سیفی، علیاصغر (1378)، «تأثیر روح الأرواح در تفسیر کشف الأسرار»، بهکوشش دکتر یدالله جلالی پندری، مجموعهمقالات یادنامة ابوالفضل میبدی، جلد 1، انتشارات یزد، صص 357-396.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1396)، این کیمیای هستی: دربارة حافظ، جلد 1، تهران: نشر سخن.
صباغی، علی (1391)، «بررسی تطبیقی محورهای سهگانۀ بینامتنیت ژنت و بخشهایی از نظریه بلاغت اسلامی»، فصلنامة پژوهشهای ادبی، دوره 9، شماره 38، صص 59-71.
مکاریک، ایرناریما (1385)، دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، چاپ دوم، تهران: آگه.
میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (1363)، کشف الأسرار وعدّة الابرار، تصحیح محمدجواد شریعت، چاپ اوّل، تهران: سپهر.
---------------- (1371)، کشف الأسرار و عدّة الابرار، تصحیح علیاصغر حکمت، چاپ پنجم، تهران: سپهر.
نامور مطلق، بهمن (1386)، «ترامتنیت مطالعة روابط یک متن با متنهای دیگر»، پژوهشنامة علوم انسانی، شمارة 56، 83-98.
----------- (1390)، درآمدی بر بینامتنیت نظریهها و کاربرد، چاپ اول، تهران: سخن.
نحوی، اکبر (1379)، «برخی از منابع فارسی کشف الأسرار در النوبة الثالثة»، بهکوشش دکتر مهدی ملک ثابت، مجموعهمقالات یادنامة ابوالفضل میبدی، جلد 2، یزد: انتشارات نیکو روش، صص 272-284.
همایی، جلالالدین (1367)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: مؤسّسة نشر هما. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 268 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 260 |
||