تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,853 |
نقش بادشکن بیولوژیک در ایجاد میکرواقلیم در مناطق بیابانی دهلران، ایلام | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 37، اسفند 1399، صفحه 73-90 اصل مقاله (2.13 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2021.6142.2351 | ||
نویسندگان | ||
مرضیه میرحسنی1؛ نورالدین رستمی* 2؛ مسعود بازگیر3؛ محسن توکلی2 | ||
1کارشناس ارشد بیابانزدایی، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری، ایلام، ایران | ||
2گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران | ||
3گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران | ||
چکیده | ||
در نوشتار پیش رو برای طراحی بادشکن بیولوژیک بهمنظور کنترل فرسایش بادی، از مدل انوی مت هدکوارترو برای تعیین سرعت آستانة فرسایش بادی از تونل باد استفاده شد. بهمنظور تعیین سرعت آستانة فرسایش بادی، نمونههای خاک پس از انتقال به آزمایشگاه در معرض هوا خشک و در تونل باد قرار داده شد؛ سپس با تنظیم سرعت جریان باد و با استفاده از دستگاه سرعتسنج، سرعت آستانة فرسایش بادی اندازهگیری شد. دادههای مورد نیاز برای شبیهسازی با مدل انوی مت شامل موقعیّت جغرافیایی منطقه، بافت خاک، متوسّط حداقل و حداکثر دما، متوسّط حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، متوسّط حداکثر سرعت باد و جهت باد است. براساس نتایج شبیهسازی، بادشکنهای احداثشده با گونههای کهور پاکستانی و سیاهتاغ میتوانند باعث ایجاد خرداقلیم در منطقه شوند. بدینصورت که بادشکن طراحیشده میتواند سرعت باد را تا حدود سرعت آستانة فرسایش در بادشکن سیاهتاغ و کمتر از آن در بادشکن کهور پاکستانی کاهش دهد. بهطور کلّی در داخل بادشکن کهور پاکستانی دمای هوا در ردیف اول بادشکن 12/36 درجة سانتیگراد و در ردیف آخر بادشکن به 78/34 درجة سانتیگراد کاهش یافته است؛ همچنین کمترین مقدار رطوبت نسبی در ردیف اوّل بادشکن، 52/28% بوده و در فاصلة 8h تا 10h پشت ردیف اوّل بادشکن تا 11/33% افزایش یافته است. برعکس در داخل بادشکن سیاهتاغ دمای منطقه در ردیف اوّل بادشکن 67/34 درجة سانتیگراد بوده و در ردیف آخر بادشکن تا حدود 21/35 درجة سانتیگراد افزایش یافته است. بیشترین میزان رطوبت نسبی نیز در ردیف اوّل بادشکن 28/33% و در آخرین ردیف بادشکن به 31% کاهش یافته است؛ بنابراین بادشکن طراحیشده برای گونة کهور پاکستانی، مسافت بیشتری از اراضی پشت بادشکن را محافظت کرده، سرعت باد را تا مسافت بیشتری از بادشکن اوّلیه کاهش داده، بهطور مؤثّری بر میکرواقلیم منطقه تأثیر گذاشته و بهعنوان بادشکن مناسب برای منطقة مورد مطالعه پیشنهاد میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
انوی مت؛ بادشکن بیولوژیک؛ دهلران؛ سرعت آستانة فرسایش بادی؛ میکرواقلیم | ||
مراجع | ||
احمدی، حسن؛ نظری سامانی، علی اکبر؛ اختصاصی، محمدرضا؛ مقیمینژاد، فیروزه؛ حسین آبادی، مصطفی (1391). بررسی تأثیر توسعه شهری و صنعتی (بیابانزایی تکنوژنیکی) در بیابانزایی (مطالعه موردی: شرق اصفهان). فصلنامة علمی - پژوهشی پژوهشهای فرسایش محیطی، 2 (1)، 63-77. ارازی، عبدالقادیر؛ امتحانی، محمدحسن؛ اختصاصی، محمدرضا؛ سودائی زاده، حمید (1389). تأثیر بادشکنهای درختی بر عملکرد محصولات زراعی درمناطق خشک. دومین همایش ملّی فرسایش بادی و طوفانهای گرد و غبار، یزد. ارازی، عبدالقادیر؛ امتحانی، محمدحسن؛ اختصاصی، محمدرضا؛ سودائیزاده، حمید (1392). تأثیر بادشکن درختی گز بر روی شوری خاک اراضی کشاورزی در مناطق خشک (مطالعه موردی: اردکان). پژوهشهای آبخیزداری (پژوهش و سازندگی)، 26 (2)، 53-59. اکبریان، محمد؛ نوحهگر، احمد (1393). ارزیابی تأثیر جنگلکاری در کاهش فرسایش بادی محدوده پیبشک در شهرستان جاسک. فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، 29 (3)، 190-179. جانمحمدی، راضیه، ملایینیا، محمودرضا (1396 الف). تأثیر بادشکن درختی اکالیپتوس بر تغییرات سرعت باد، دما و رطوبت. اوّلین کنفرانس بینالمللی پیشرفتهای نوین در مهندسی عمران، آمل: دانشگاه شمال. جانمحمدی، راضیه؛ ملایینیا، محمودرضا (1396 ب). تأثیر بادشکن درختی گز بر تغییرات سرعت باد، دما و رطوبت. اوّلین کنفرانس بینالمللی پیشرفتهای نوین در مهندسی عمران، آمل: دانشگاه شمال. رضازاده، راضیه؛ آقاجان بیگلو، عماد (1390). الگوی پیشنهادی برای تودهگذاری در قطعات مسکونی ردیفی، بررسی تطبیقی دو الگو تودهگذاری در بلوکهای مسکونی با معیار آسایش حرارتی. دو فصلنامة دانشگاه هنر، 4 (7)، 165-184. رفاهی، حسینقلی (1391). فرسایش بادی و کنترل آن. چاپ ششم. تهران: دانشگاه تهران: سازمان هواشناسی ایلام (1398). اطّلاعات و آمار هواشناسی. صداقت، محمود (1358). فرایندهای بیرونی تغییر دهنده زمین: درس زمینشناسی. جلد دوم. تهران: دانشگاه آزاد ایران،. صفایی قهنویه، احمدرضا؛ باباخانی، سجاد، کریمزاده، حمیدرضا (1389). معرّفی گونههای گیاهی مؤثّر در کنترل فرسایش بادی. دومین همایش ملّی فرسایش بادی و طوفانهای گردوغبار، یزد. عامری، فاضل؛ خنامانی، علی؛ کریم زاده، حمیدرضا (1389). تأثیر تغییر اقلیم محلّی ناشی از تاغکاری بر وضعیّت اکولوژیکی اراضی کشاورزی و مرتعی (مطالعة موردی؛ شهرستان اردستان استان اصفهان). مجموعهمقالات چهارمین مقالات کنفرانس منطقهای تغییر اقلیم، (صص. 515-520). اصفهان؛ دانشگاه صنعتی اصفهان. کمالی مسکونی، احسان؛ امیری، ایرج؛ اختصاصی، محمدرضا (1389). بررسی مقایسهای اثرات بادشکنهای دیوار گلی و نخل خرما روی تغییرات سرعت باد مطالعة موردی منطقة جیرفت. دومین همایش ملّی فرسایش بادی و طوفانهای گرد و غبار، یزد. مددیزاده، نعمتاله؛ امیری، ایرج؛ فاریابی، نجمه؛ تکلوزاده، علیمحمد (1392).مقایسة فواصل احداث بادشکن بیولوژیک در روشهای مختلف اجرایی (مطالعة موردی: جنوب استان کرمان). کنفرانس علوم کشاورزی و محیطزیست، شیراز. معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور (1393).ضوابط و معیارهای فنّی احداث بادشکن بیولوژیک، (658). میرحسنی، مرضیه (1396). بررسی سرعت آستانة فرسایش بادی در کاربریهای مختلف با استفاده از تونل باد (مطالعة موردی: عین خوش - دهلران، ایلام). پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ایلام.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 421 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 373 |