تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,183 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,838 |
نقش جملههای عربی در ایجاد گفتمان درّۀ نادره (بر پایۀ رویکرد فرکلاف) | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 42، تیر 1400، صفحه 42-62 اصل مقاله (366.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2020.4048.1959 | ||
نویسندگان | ||
نسرین خانی1؛ غلامرضا سالمیان* 2؛ عامر قیطوری3 | ||
1دانشجوی دکتری رشتۀ زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیّات انگلیسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از مطرحترین رویکردها در تحلیل انتقادی گفتمان، رویکرد فرکلاف، زبانشناس انگلیسی است. از نظر وی تحلیل گفتمان در سه سطحِ توصیف، تفسیر و تبیین بررسی میشود. در پژوهش حاضر به دنبال آن هستیم که نشان دهیم بسیاری از جملههای عربی به کار رفته در درّۀ نادره تألیف میرزامهدیخان استرآبادی را میتوان همچون واژه برشمرد و برای آن نقش گفتمانی در نظر گرفت. برای این منظور، جملههای عربی سه بخش از کتاب را با گزینش تصادفی، در سطح توصیف بررسی کردیم. یافتههای پژوهش نشان داد که حدود 70% از 320 جملۀ عربی بهکار رفته در بخشهای بررسیشده، دارای ویژگیهای تقسیمبندی گفتمانی فرکلاف است. بر پایۀ تحلیلی که در متن مقاله صورت گرفت، مشخّص شد که درّۀ نادره، متنی دارای ساختارهای گفتمانمدار است؛ بهگونهای که میتوان در لایههای زیرین آن، مناسبات پیچیدۀ قدرت در دورۀ افشاریّه را نشان داد. در این میان، جملهها و عبارتهای عربی نقشهای مهمّی، ازجمله: پاکنشان دادن دامن نادر از غصب حکومت صفویه، تأکید بر شدّت رخدادهای دوران، دورنگاهداشتن خود از کشمکشهای دربار، بهدستآوردن دل جانشینان نادر، توجیه هواداری پیشین خود از نادر در روزگار جانشینان وی و... را بر عهده دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل گفتمان انتقادی؛ نورمن فرکلاف؛ جملههای عربی؛ درّۀ نادره؛ میرزامهدیخان استرآبادی | ||
مراجع | ||
ابراهیمی لیالکل، سارا (1392). تحلیل زیباشناختی درّۀ نادره میرزامهدیخان استرآبادی با توجّه به نظریّۀ رومن یاکوبسن. استاد راهنما: محمدعلی خزانهدارلو، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، رشت: دانشگاه گیلان. استرآبادی، میرزامهدیخان (1341). درّۀ نادره. تصحیح سیّدجعفر شهیدی، تهران: اشرفیان، ک. ز و م. ر. آرونوا (1356). دولت نادرشاه افشار. ترجمه: حمید امین، چاپ دوم، تهران: شبگیر. آقاگلزاده، فردوس (1385). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: علمی و فرهنگی. -------------- (1386). تحلیل گفتمان انتقادی و ادبیّات. ادب پژوهی، سال اوّل، شمارۀ 1، 17-27. -------------- و مریم سادات غیاثیان (1386). رویکردهای غالب در تحلیل گفتمان انتقادی. زبان و زبانشناسی، سال سوم، شمارۀ 5، 39-54. بهبهانی، مرضیه؛ سیاوش خاکپور و مصطفی گرجی (1392). بررسی و تحلیل انتقادی گفتمان رمان سگ و زمستان بلند. مطالعات داستانی، سال اوّل، شمارۀ 4، 5-22. پرگر، پریسا (1392). بررسی تطبیقی تاریخنگاری تاریخ عالمآرای عباسی با تاریخ عالمآرای نادری. استاد راهنما: علی اصغر میرزایی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، اراک: دانشگاه اراک. تاجیک، محمّدرضا (1379). مجموعه مقالات گفتمان و تحلیل گفتمانی. چ1، تهران: فرهنگ گفتمان. جهانگیری، جهانگیر و علی بندرریگیزاده (1392). زبان، قدرت و ایدئولوژی در رویکرد انتقادی نورمن فرکلاف به تحلیل گفتمان. پژوهش سیاست نظری، شمارۀ 14، 87-82. حاجیزاده، منصوره (1382). تاریخنگاری میرزامهدیخان استرآبادی و تأثیر آن بر تاریخنگاری در دورههای زندیه و متقدّم قاجاریه. استاد راهنما: محمدعلی کاظم بیگی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه الزهرا (س). حسینی سروری، نجمه (1393). تحلیل انتقادی گفتمان قصیدهای از سنایی غزنوی. کهننامۀ ادب پارسی، سال پنجم، شمارۀ 1، 67-89. رستمی، فاطمه و مهدی فراهانی منفرد (1391). بررسی و تحلیل گفتمان امارتمحور در ظفرنامۀ شرفالدین علی یزدی. جستارهای تاریخی، سال سوم، شمارۀ 2، 45-64. رشیدی، صفوراسادات؛ علی اکبر باقری خلیلی و غلامرضا پیروز (1396). گفتمانشناسی چوبک در تنگسیر. متنپژوهی ادبی، سال بیست و یکم، شمارۀ 72، صص35-62. رضاپور، جعفر (1392). تحلیل گفتمانی تاریخ بیهقی. راهنما: قدسیه رضوانیان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، بابلسر: دانشگاه مازندران. سالمیان، غلامرضا؛ کریم صیّدی و هاجر امیری کلهجویی (1391). کاربرد عبارتهای عربی در مرزباننامه. کاوشنامة ادبیّات تطبیقی، سال دوم، شمارۀ8، 27-49. سلطانی، سیّدعلیاصغر (1384). قدرت. گفتمان و زبان: سازوکارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر نی. صفا، ذبیحالله (بیتا). تاریخ ادبیّات در ایران. تهران: فردوس و مجید. عربزاده، فاطمه؛ زهرا حیاتی و طاهره ایشانی (1395). تحلیل انتقادی گفتمان در باب اوّل بوستان سعدی. پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، شمارۀ 42، 1-30. فاضلی، محمّد (1383). گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی. پژوهشنامۀ علوم انسانی و اجتماعی، سال چهارم، شمارۀ 4، 81-107. فرکلاف، نورمن(1379). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمۀ فاطمه شایستهپیران و دیگران، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر مطالعات و توسعۀ رسانهها. فقیه ملکمرزبان، نسرین و مرجان فردوسی (1392). گفتمان حکومتی در گلستان سعدی. پژوهشنامۀ علوم سیاسی، سال هفتم، شمارۀ 3، 7-40. فولادی، شهرام (1393). بررسی جلوههای بلاغت در کتاب درّۀ نادره. استاد راهنما: محمدتقی آذرمینا و حمید طاهری، رسالۀ دکتری، قزوین: دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره). قدسی، محدثه؛ محمّدجعفر یاحقّی و مهدخت پورخالقی چترودی (1393). بررسی متن نامۀ مسعود غزنوی به ارسلانخان در تاریخ بیهقی با روش تحلیل گفتمان انتقادی. جستارهای ادبی، شمارۀ 184، 71-103. محسنی، محمدجواد (1391). جستاری در نظریه و روش تحلیل گفتمان فرکلاف. معرفت فرهنگی اجتماعی، سال سوم، شمارۀ 3 ، 63-86. مهدیپور، اعظم، (1392). بررسی گفتمان قدرت و زبان در تاریخ بیهقی بر پایۀ رویکرد تاریخگرایی نوین. راهنما: مهیار علویمقدّم، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، سبزوار: دانشگاه تربیت معلم سبزوار. ناصری، زهرهسادات؛ جلیلاله فاروقی هندوالان؛ امین ناصری و ابراهیم محمدی (1394). تحلیل گفتمان انتقادی داستان مرگ بونصر مشکان بر اساس رویکرد نورمن فرکلاف. علم زبان، سال سوم، شمارۀ 4، 85-110. واحدی، وحیدهسادات و زریسادات سیدرضایی (1395). تحلیل گفتمان انتقادی داستانهای جلال آل احمد و سیمین دانشور. پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، سال سوم، شمارۀ 25، 203-223. یارمحمدی، لطفالله (1383). گفتمانشناسی رایج و انتقادی. تهران: هرمس. یورگنسن، ماریان و لوئیز فیلیپس (1389). نظریّه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 204 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 183 |