تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,852 |
تحلیل زمانی - مکانی رخدادهای مخاطره آتشسوزیهای طبیعی در استان لرستان با استفاده از محصولات سنجندة مادیس | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 38، اردیبهشت 1400، صفحه 113-127 اصل مقاله (4.42 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2021.6469.2392 | ||
نویسندگان | ||
اکرم علی نیا؛ امیر گندمکار* ؛ علیرضا عباسی | ||
گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
چکیده | ||
مخاطره آتشسوزیهای عرصههای طبیعی در دوره گرم سال، یکی از مهمترین مخاطرات اقلیمی استان لرستان است. هدف اساسی نوشتار پیش رو تحلیل روند سری زمانی رخدادهای آتشسوزی عرصههای طبیعی و آشکارسازی الگوی زمانی - مکانی کانونهای آتشسوزی در ارتباط با نوع پوشش اراضی است. در این راستا از دادههای محصول آتش سنجندة مادیس و نیز محصول پوشش اراضی و پوشش گیاهی سنجنده مادیس طی دورة آماری 2000 تا 2020 استفاده شد. از تحلیل ماتریس اطّلاعات متقاطع و ماتریس همبستگی فضایی، برای آشکارسازی ارتباط بین رخدادهای آتشسوزی و پوشش اراضی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیش از 70% کلّ فراوانی رخدادهای آتشسوزی عرصههای منابع طبیعی (آتشسوزیهای با کد 2) استان لرستان، مربوط به ماه ژوئن و سپس جولای است. نتایج حاصل از تحلیل ماتریس اطّلاعات متقاطع بیانگر آن بود که سه کاربری مراتع با تاج پوشش متوسّط، اراضی جنگلی کم تراکم و زمینهای کشاورزی دیم، 75% از تعداد رخدادهای آتشسوزی را به خود اختصاص دادهاند. بیش از 70% از فراوانی سالانة رخدادهای آتشسوزی در دو طبقة پوشش اراضی مراتع و اراضی جنگلی، در دو ماه ژوئن و جولای (خرداد و تیر) بوده است که با تراکم پوشش گیاهی دو ماه قبل در این طبقات (آپریل و می) همبستگی معنیداری داشته است؛ در حالی که فراوانی رخدادهای آتشسوزی زمینهای کشاورزی دیم، بهطور کلّی در ماههای آگوست و سپتامبر متمرکز بوده است و همبستگی معنیداری با پوشش گیاهی هیچ ماهی نشان نداده است. بهطور کاربردی میتوان گفت که با توجّه به اینکه وجود تراکم پوشش گیاهی در دو ماه آپریل و می در مراتع و اشکوب جنگلی استان، یکی از مهمترین فاکتورهای محرّک آتش سوزی های طبیعی در دو ماه بعد، یعنی ژوئن و جولای است؛ بنابراین با تمرکز مدیریت طی یک دورة زمانی 62 روزه؛ یعنی 25 اردیبهشت تا 25 تیر در عرصة دو پوشش اراضی مراتع و اشکوب جنگلی، میتوان 55% از رخدادهای آتشسوزی را کنترل کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
مخاطره دمایی؛ آتشسوزی؛ کاربری اراضی؛ شاخص پوشش گیاهی؛ استان لرستان | ||
مراجع | ||
آقازاده، فیروز (1399). شناسایی بلادرنگ آتشسوزی جنگل و مراتع با استفاده از دادههای NOAA/AVHRR منطقة مورد مطالعه: پناهگاه حیاتوحش. نشریة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 7 (1)، 1-14. اسکندری، سعیده (1394) رابطة بین تغییر اقلیم و آتشسوزی در جنگلهای استان گلستان. دوفصلنامة علمی - پژوهشی تحقیقات حمایت وحفاظت جنگلها ومراتع ایران، 13 (1)، 1-10. جانباز قبادی، غلامرضا (1398). بررسی مناطق خطر آتشسوزی جنگل در استان گلستان، براساس شاخص خطر آتشسوزی با بهرهگیری از تکنیک GIS. نشریة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 6 (3)، 89-102. زرعکار، آزاده؛ کاظمی زمانی، بهاره؛ قربانی، ساره؛ عاشق معال، مریم؛ جعفری، حمیدرضا (1392). تهیة نقشة پراکندگی فضایی خطر آتشسوزی جنگل با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاره و سامانة اطّلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: سه حوزة جنگلی در استان گیلان). فصلنامة تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 21 (2)، 218-230. گراوند، سودابه؛ یارعلی، نبیالله؛ صادقی کاجی، حمدالله (1392). الگوی مکانی و نقشة خطر وقوع آتشسوزی در اراضی طبیعی استان لرستان. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 21 (2)، 231-242. مولودی، گلاله؛ خورانی، اسداله؛ مرادی، عباس (1395). اثر تغییر اقلیم بر امواج گرمایی سواحل شمالی خلیج فارس. مجلّة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 3 (1)، 1-14. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 430 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 367 |