تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,204 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,857 |
تعیین سهم عوامل مختلف اقلیمی در رخداد گردوغبار داخلی و خارجی کلانشهر اهواز با استفاده از شبکه عصبی - مصنوعی | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 39، تیر 1400، صفحه 19-34 اصل مقاله (5.08 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2021.6002.2331 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه درگاهیان* 1؛ هنگامه شیراوند2؛ سکینه لطفی نسب اصل1 | ||
1عضو هیئتعلمی بخش تحقیقات بیابان، مؤسّسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
2پژوهشگر مرکز ملّی خشکسالی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
شهر اهواز افزون بر منابع گردوغبار داخلی به واسطه قرارگیری در مسیر عبور بادهای جنوب شرق - شمال غرب و بالعکس از بیشتر منابع کانونهای گردوغبار خارجی تأثیرپذیر است. در نوشتار پیش رو گردوغبارهای داخلی و خارجی ازهم تفکیک و سهم عوامل اقلیمی در رخداد آنها در شهر اهواز تعیین شد. برای این منظور از دادههای مربوط به پارامترها و پدیدههای اقلیمی مؤثّر بر رخداد گردوغبار استفاده شد. برای تعیین میزان اهمّیت هر یک از عوامل اقلیمی در رخداد گردوغبار از تحلیل و مقایسة شبکه های مختلف عصبی استفاده شد. در این بررسی 70% داده ها به عنوان دادة آموزشی و 30% داده ها به عنوان دادة تست وارد شبکه شد. به منظور ارزیابی دقّت توابع مختلف، مجموع مربعات خطای دادههای آموزشی و تست، خطای نسبی دادههای آموزشی و تست و همچنین ضریب همبستگی بین مقادیر اندازه گیریشده و تخمین زده شده رخداد گردوغبار و عوامل اقلیمی با یکدیگر مقایسه شد. در نهایت مدلی که کمترین میزان خطا و بیشترین ضریب همبستگی را نشان داد، بهعنوان مدل بهینه برای بررسی سهم عوامل اقلیمی تأثیرگذار بر رخداد گردوغبار داخلی و خارجی انتخاب شد. نتایج نشان داد؛ عامل باد با سرعت بیش از شش متر بر ثانیه و سپس باد کمتر از شش متر بر ثانیه، بیشترین نقش را در رخداد گردوغبار داخلی ایفا کرده و تغییرات بارش در درجة سوم اهمّیت مؤثّر بوده است. در رخداد گردوغبارهای خارجی بهدلیل تأثیرپذیری از شرایط مناطق دوردست تر که کمابیش در خارج از مرز سیاسی ایران هستند، عواملی که بیشتر رخداد آنها منطقهای بوده است؛ مانند شاخص خشکسالی SPEI (شاخص بارش و تبخیر و تعرّق استاندارد) و شاخص DTR (اختلاف دمای بین شب و روز)، در رخداد گردوغبارهای فراگیر منطقه ای که به اهواز رسیده، اهمّیت بیشتری داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
پارامترهای اقلیمی؛ شاخصهای اقلیمی؛ شبکة عصبی مصنوعی؛ گردوغبار؛ منابع داخلی | ||
مراجع | ||
ابراهیمی خوسفی، زهره؛ درگاهیان، فاطمه (1397). بررسی پارامترهای اقلیمی بر تغییر غلظت ذرّات معلّق کمتر از 10 میکرومتر و ارتباط آن با رخداد فرسایش بادی در مناطق خشک. مجلّة مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 9 (34)، 76-92.
احمدی، محمود؛ داداشی رودباری، عباسعلی؛ جعفری، مهناز (1398). تأثیر ارتفاع لایه مرزی در توفان های گردوغبار جنوب غرب ایران. مخاطرات محیط طبیعی، 8 (19)، 151-174.
انصافی مقدم، طاهره؛ خوش اخلاق، فرامرز؛ شمسی پور، علی اکبر؛ صفرراد، طاهر؛ امیر اصلانی، فرشاد (1397). واکاوی فراوانی رخدادهای گردوغبار و بارش همزمان در جنوب غربی ایران. نشریة علمی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 25 (4)،770-788.
بیاتی، هادی؛ نجفی، اکبر (1390). کاربرد شبکه عصبی مصنوعی در برآورد حجم تنه درختان. تحقیقات منابع طبیعی تجدیدپذیر، 2 (4)، 52-59.
جعفری، سیروس (1399). بررسی اثرات سدسازی و تغییر رژیم هیدرولوژی رودخانه بر شوری اراضی و رخداد پدیدة گردوغبار در دشت خوزستان. مجلّه علوم و مهندسی آبیاری، 43 (1)، 157-172.
حیدریان، پیمان؛ اژدری علی؛ جودکی محمد؛ درویشی خاتونآبادی، جواد؛ شهبازی، رضا (1396). شناسایی منشأهای داخلی توفانهای گردوغبار با استفاده از سنجشازدور، GIS و زمینشناسی. مجلّة علوم زمین، 27 (105)، 33-46.
درگاهیان، فاطمه؛ لطفی نسب اصل، سکینه؛ خسروشاهی، محمد (1397)، تحلیل نقش کانون های گردوغبار داخلی در ایجاد شرایط بحرانی در اهواز با تأکید بر کانون جنوب شرق. مجلّة علمی و پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت از جنگلها و مراتع ایران، 16 (2)، 157-170.
درگاهیان، فاطمه؛ رضوی زاده، سمانه (1398). تغییرات زمانی و مکانی مولّدین گردوغبار در رخداد دیدهای فوق بحرانی در اهواز. مجلّة مدیریت اراضی، 7 (2)، 195-209.
رنجبر سعادتآبادی، عباس؛ عزیزی، قاسم (1391). مطالعه الگوهای هواشناسی، شناسایی چشمههای تولید گردوغبار و مسیر حرکت ذرّات معلّق. پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 44 (81)، 73-92.
سروریان، جواد؛ حیدری، مهدی؛ بازگیر، مسعود (1397). بررسی روند تغییرات شاخص های گردوغبار در رابطه با عوامل اقلیمی (مطالعه موردی: شهر ایلام). دومین همایش بین المللی گردوغبار، ایلام، 9.
طاووسی، تقی (1389). تحلیل سینوپتیک سیستمهای گردوغبار در استان خوزستان. فصلنامة جغرافیا و توسعه، 8 (20)، 98-117.
ظریف معظم، ملیحه سادات؛ مهدوی، رسول؛ جوانمرد، سهیلا؛ رضایی، مرضیه (1397). اثر رخدادهای گردوغبار بر بازخورد برخی عوامل اقلیمی استان ایلام. مجلّة محیط شناسی، 44 (3)، 549-563.
عباسی، حمیدرضا (1399)، تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک کانونهای ریزگرد خوزستان، مؤسّسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.
عراقی نژاد، شهاب؛ انصاری قوجقار، محمد؛ پورغلام آمیجی، مسعود؛ لیاقت، عبدالمجید؛ بذرافشان، جواد (1397). تأثیر نوسانات اقلیمی بر فراوانی طوفانهای گردوغبار در ایران. مهندسی اکوسیستم بیابان، 7 (21)، 13-32.
فلاح ززولی، محمد؛ وفایینژاد، علیرضا؛ خیرخواه زرکش، میرمسعود؛ احمدی دهکا، فریبرز (1393). منشأیابی گردوغبار غرب و جنوب غرب ایران و تحلیل سینوپتیکی آن با استفاده از سنجشازدور و سیستم اطّلاعات جغرافیایی. فصلنامة سنجشازدور و سامانة اطّلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی، 5 (4)، 61-77.
کریمی، خدیجه؛ طاهری شهرآیینی، حمید؛ حبیبی نوخندان، مجید؛ حافظی مقدس، ناصر (1390). شناسایی خاستگاه های تولید توفانهای گردوغبار در خاورمیانه با استفاده از سنجش از دور. پژوهشهای اقلیم شناسی، 2 (7-8)، 57-72.
محرابی، شهباز؛ سلطانی، سعید؛ جعفری، رضا (1394). بررسی رابطه بین پارامترهای اقلیمی و وقوع ریزگردها (مطالعة موردی استان خوزستان). مجلّة علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 19 (71)، 69-80.
نبوی، سید سعید؛ مرادی حمیدرضا؛ شریفیکیا، محمد (1398). ارزیابی توزیع زمانی توفانهای ریزگرد و ارتباط عوامل مؤثّر با فراوانی وقوع این پدیده در استان خوزستان طی سالهای 2000 تا 2015. فصلنامة علمی - پژوهشی اطّلاعات جغرافیایی، 28 (111)، 191-203.
نعیمی، مریم؛ یوسفی، محمدجواد؛ خسروشاهی، محمد؛ زندی فر، سمیرا؛ ابراهیمی خوسفی، زهره (1398). بررسی اثرات عوامل اقلیمی بر گردوغبار، مطالعه موردی: غرب استان خراسان رضوی. نشریة کاوشهای جغرافیایی مناطق خشک، 7 (2)، 25-45.
ولی عباسعلی؛ رامشت؛ محمدحسین؛ سیف، عبدالله؛ قضاوی، رضا (1390). مقایسة عملکرد شبکه های عصبی مصنوعی و مدلهای رگرسیون برای پیشبینی مطالعه موردی جریان رسوب: حوضة سمندگان. مجلّة جغرافیا و برنامهریزی محیطی، 22 (4)، 19-34.
ولی عباسعلی؛ ابراهیمی، زهره؛ خسروشاهی، محمد؛ قضاوی، رضا (1395). تعیین اهمّیت تأثیر پارامترهای مختلف آبوهوایی بر خشک شدن تالاب گاوخونی با استفاده از شبکة عصبی مصنوعی و دادههای سنجش ازدور. مجلّة مهندسی اکوسیستم بیابان، 5 (12)، 94-79.
. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 380 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 310 |