تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,161 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,825 |
بهینهسازی الگوی کشت با استفاده از روش برنامه ریزی خطی و نرمافزار Lingo در دشت دهگلان استان کردستان، ایران | ||
جغرافیا و پایداری محیط | ||
دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 40، مهر 1400، صفحه 81-96 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ges.2021.6601.2409 | ||
نویسندگان | ||
هیمن شریعتی1؛ بهارک معتمدوزیری* 2؛ مسعود گودرزی3؛ حسن احمدی4 | ||
1گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران. ایران. | ||
2گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران. ایران. | ||
3پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش وترویج کشاورزی، تهران. ایران. | ||
4گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
چکیده | ||
تخصیص بهینه منابع تولید در دسترس به فعالیتهایی که بیشترین سودآوری را برای کشاورزان به همراه داشته و درعینحال مصرف آب را به حداقل میرساند، از مسائل مهم و اساسی در مدیریت کشاورزی است که بیتوجهی به آن موجب ناکارآمدی نظام تولید کشاورزی میشود. بر این اساس، در این پژوهش برای تخصیص بهینه منابع آب و الگوی کشت مناسب در دشت دهگلان (استان کردستان) از روش برنامهریزی خطی استفاده شد. به منظور اجرای مدل برنامهریزی خطی از نرمافزار لینگو نسخه 14 استفاده شد. برای تعیین الگوی کشت بهینه و ارائه راهکاری مناسب برای افزایش سود خالص و بهرهوری آب، مدل برنامهریزی خطی در قالب 7 سناریوی مختلف با در نظر گرفتن محدودیتهای آب، الگوی کشت، نیروی کار، کاهش مصرف آب زیرزمینی و حداقلسازی مصرف آب اجرا شد. همچنین الگوی کشت بهینه با هدف حداقلسازی مصرف آب انجام شد. بهطورکلی، نتایج این مطالعه نشان داد که در هفت سناریو مورد بررسی، سود خالص این سناریوها نسبت به وضع موجود بین 92/7 تا 400 درصد افزایش مییابد. این در حالی است که در بیشتر سناریوها، کاهش مصرف آب همگام با تغییر الگوی کشت مدنظر قرار گرفته است. در سناریوی کاهش مصرف آب زیرزمینی، با وجود کاهش آب در دسترس، سود خالص این سناریو نسبت به وضع موجود 11/10 درصد افزایش یافت که در شرایط خشکسالی ها و یا در صورت اتخاذ استراتژیهایی مانند بهره برداری کمتر از آبهای زیرزمینی برای جبران افت آب خوانها، میتوان با تغییر در الگوی کشت ضمن کاهش مصرف آب، سود اقتصادی را افزایش داد. نتایج این پژوهش نشان داد که بهینه سازی الگوی کشت از نظر اقتصادی و مصرف آب از اهمیت بالایی برخوردار است و متأسفانه در شرایط فعلی در دشت دهگلان، کشاورزان از منابع موجود به نحو بهینه استفاده نمیکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
مدیریت منابع آب؛ آب زیرزمینی؛ برنامه ریزی؛ مدیریت کشاورزی؛ اشتغالزایی | ||
مراجع | ||
اسعدمهربانی، مژگان؛ بنی حبیب، محمدابراهیم؛ روزبهانی، عباس (1397). مدل برنامه ریزی خطی فازی برای بهینه سازی الگوی کشت در حوضه زرینه رود. تحقیقات منابع آب ایران، 14 (1): 13-24.
انوری، صدیقه؛ موسوی، جمشید؛ مرید، سعید. (1393). مقایسه رویکردهای برنامهریزی پویا، خطی و غیرخطی در بهرهبرداری بهینه از مخزن (مطالعه موردی: خشکسالی سالهای 80-1377 شبکههای کشاورزی زایندهرود اصفهان). نشریه علمی آبیاری و زهکشی ایران، 8 (4): 713-725.
اوسطی، خالد (1395). نوسانات سطح آب زیرزمینی در آبخوانهای دشت قروه-دهگلان: شواهدی از مدیریت نامناسب منابع آب در شرایط خشکسالی. ششمین کنفرانس ملی مهندسی منابع آب ایران، دانشگاه کردستان، سنندج.
پارساپور، سارا؛ سلطانی، سحر؛ شاه نوشی، ناصر (1396). مدیریت پایدار منابع آب بر اساس بهینهسازی عوامل زراعی، زیست محیطی و اقتصادی با استفاده از برنامه ریزی کسری چند هدفه (مطالعه موردی: دشت فریمان تربت جام). نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار. 27 (1): 147-163.
پرهیزکاری، ابوذر؛ مظفری، محمدمهدی؛ خاکی، مهران؛ تقی زادهرنجبری، حسین (1394). تخصیص بهینه منابع آب و اراضی درمنطقه رودبارالموت با استفاده از مدل FGFP. نشریه حفاظت منابع آب و خاک، 4 (4): 11-24.
حسینزاده، مرضیه؛ بنیحبیب، محمدابراهیم؛ اولادقرهگوز، محمود (1391). بهینهسازی تخصیص آب و الگوی کشت محصولات کشاورزی با استفاده از برنامهریزی غیرخطی؛ مطالعه موردی استان تهران. سومین همایش ملی مدیریت جامع منابع آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
سرگزی، علیرضا؛ قویدل، مهدیه (1396). برنامه ریزی و تخصیص بهینه منابع آب در بخش کشاورزی (مطالعه موردی شهرستان صومعه سرا). تحقیقات منابع آب، 13(2): 81-74.
فیضآبادی، یاسر؛ یوسف پور، فاطمه؛ اسدپور، حسن (1393). کاربرد مدل برنامهریزی خطی چند شاخصه فازی در تعیین الگوی بهینه کشت ارقام برنج در شالیزارهای بابلسر. نشریه اقتصاد کشاورزی، 8 (1): 31-45.
مرادی، حمیدرضا؛ جلیلی، خلیل؛ بزرگحداد، امید (1396). بهینهسازی تخصیص اراضی و آب آبیاری مبتنی بر دیدگاه بیلان آب با استفاده از برنامهریزی خطی. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 31 (2): 372-385. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 872 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 604 |