تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,854 |
اثربخشی آموزش خودشفابخشی بر کیفیت زندگی سالمندان | ||
روانشناسی پیری | ||
دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 27، دی 1400، صفحه 359-345 اصل مقاله (626.36 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jap.2022.6911.1561 | ||
نویسندگان | ||
لاله جنگی جهانتیغ؛ زهره لطیفی* ؛ محمد سلطانی زاده | ||
گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
سالمندی موفق یکی از مفاهیم اصلی در پیریشناسی است. سالمندی فرایند زیستی است که تمام موجودات زنده از جمله انسانها آن را تجربه میکنند. کیفیت زندگی میتواند بر سلامت سالمندان اثر بگذارد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خودشفابخشی بر کیفیت زندگی سالمندان در سال ۱۳۹۹ انجام شد. روش پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری، با گروه گواه بود. جامعه پژوهش شامل تمامی زنان مقیم آسایشگاه سالمندان شهر اصفهان بودند که طی فراخوان عمومی در آسایشگاه سالمندان شبانهروزی، تعداد 40 نفر از زنان سالمند از طریق نمونهگیری در دسترس و رعایت معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه 20 نفری گمارش شدند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه کیفیت زندگی وار و شربورن بود. آموزش خودشفابخشی لطیفی و مروی به مدت 12 جلسه 60 دقیقهای بر روی گروه آزمایشی اجرا شد. دادهها از طریق تحلیل کوواریانس تکمتغیری و با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه ۲۴ تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش خودشفابخشی مؤلفههای کیفیت زندگی (شامل عملکرد جسمانی، محدودیت ایفای نقش به دلایل جسمانی، انرژی و شادابی، بهزیستی هیجانی، درد بدنی و سلامت عمومی) را در شرکتکنندگان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه به طور معناداری در مرحله پسآزمون ارتقاء بخشیده است (05/0P<) و این اثرات به میزان قابل توجهی در مرحله پیگیری ثابت باقی ماندهاند (05/0P<). ولی در مابقی مؤلفههای کیفیت زندگی (شامل محدودیت ایفای نقش به دلایل هیجانی و عملکرد اجتماعی) تفاوت معناداری در مرحله پسآزمون و پیگیری یافت نشد (05/0P>). با توجه به نتایج پژوهش حاضر میتوان گفت رویکرد خودشفابخشی با کاهش استرس فیزیولوژیک از طریق روشهای درمان خاطرات سلولی مخرب، اصلاح سبک زندگی و آموزش فنون آرامسازی موجب بهبود کیفیت زندگی و افزایش سلامت عمومی سالمندان میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
خودشفابخشی؛ کیفیت زندگی؛ سالمندان | ||
مراجع | ||
احمدی، و.، و ولیزاده، ح. (1400). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و اضطراب مرگ سالمندان. روانشناسی پیری، ۷(۲)، ۱۶۶-۱۵۳.
اسکندری، ح.، گاطعزاده، ع. ا.، برجعلی، ا.، سهرابی، ف.، و فرخی، ن. ع. (1396). تبیین افسردگی براساس سبک زندگی با واسطهگری سلامت اجتماعی و کیفیت زندگی در افراد بزرگسال شهر اهواز. مجله فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 8(31)، ۲۱-۱.
اسماعیلیشاد، ب. (1399). اثربخشی آموزش خودمراقبتی بر کیفیت زندگی، رفتارهای خودمراقبتی و قند خون در سالمندان فاقد رفتارهای خودمراقبتی. روانشناسی پیری، 6(1)، ۱۱-۱.
اسمعیلی، ر.، و اسماعیلی، م. (1397). کیفیت زندگی سالمندان: مطالعهی فراترکیب. پژوهش در دین و سلامت، 4(2)، ۱۱۶-۱۰۵.
ایرانی، ز.، لطیفی، ز.، و سلطانیزاده، م. (۱۳۹۹). تأثیر آموزش خودشفابخشی بر توانمند سازی روانی مردان وابسته به مواد مخدر. مطالعات مبارزه با مواد مخدر، ۱۲(۴۷)، ۵۸-۳۷.
ایرانی، ز.، لطیفی، ز.، و سلطانیزاده، م. (۱۴۰۰). اثربخشی آموزش خودشفابخشی (کدهای شفابخش) بر حس انسجام در مردان وابسته به مواد مخدر. فصلنامه علمی اعتیادپژوهی، ۱۵(۶۱)، ۲۶۱-۲۸۲.
حبیبزاده، ح.، جعفریزاده، ح.، محمدپور، ی.، کیانی، پ.، لک، خ.، و بهرهچی، آ. (1388). بررسی سطح کیفیت زندگی مراقبین بیماران همودیالیزی شهرستان خوی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، 7(3)، ۱۳۵-۱۲۸.
حمید، ن.، وطنخواه، م.، و مهرابیزاده هنرمند، م. (۱۳۹۲). اثربخشی آموزش مهارتهای کیفت زندگی به شیوه گروهی بر شادکامی و سرزندگی سالمندان مرد شهر اهواز. مجله مطالعات علوم پزشکی، ۲۴(۱۰)، ۸۰۰-۸۱۱.
زارعان، ف.، لطیفی، ز.، و میرمهدی، س. ر. (1399). اثربخشی آموزش خودشفابخشی بر سرمایههای روانشناختی، تحمل پریشانی و سردرد همسران معتادان. فصلنامه اعتیاد پژوهشی، 14(55)، ۲۱۲-۱۹۴.
زحمتکشان، ن،. باقرزاده، ر.، اکابریان، ش.، یزدانخواه فرد، م.، میرزایی، ک.، یزدانپناه، س.، خرمرودی، ر.، غریبی، ط.، کمالیدشتارژنی، ف.، و وجمند، ط. (1391). بررسی کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر بوشهر. مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، 2(1)، ۵۸-۵۳.
زمانیقراقوش، ف.، لطیفی، ز.، و شریفیاصفهانی، م. (1400). تأثیر آموزش خود شفابخشی بر میزان استرس، اضطراب مرگ و افسردگی بیماران مبتلا به سرطان سینه. مجله روان پرستاری، ۹(3)، ۹۵-۸۳.
سلطانی، م.، لطیفی، ز.، و موسوی، ش. (1398). تأثیر آموزش خودشفابخشی بر شفقت به خود، نگرانی از تصویر تن و روند بهبود بیماری در زنان مبتلا به سرطان پوست. نشریه پوست و زیبایی، 10(4)، ۲۳۴-۲۲۲.
شریفیفردشاد، م.، بهرامیهیدجی، م.، سوداگر، ش.، حسنیابهریان، پ.، و ملیحیالذاکرینی، س. (1400). مدل علّی پیشبینی کیفیت زندگی بر اساس فعالیت روزمره زندگی و سرمایه اجتماعی در سالمندان: نقش میانجی خودمراقبتی. روانشناسی پیری، ۷(۳)، ۳۱۵-۳۰۱.
شمس، ن. (۱۳۹۸). بررسی رابطه سرسختی روانشناختی و کیفیت زندگی با اضطراب مرگ در سالمندان. فصلنامه روانشناسی و علوم رفتاری ایران، ۱۷، ۲۱-۱۵.
شهبازی، ن.، و لطیفی، ز. (1399). اثربخشی آموزش خودشفابخشی (کدهای شفابخش) بر افسردگی، شدت درد ادراک شده و اضطراب مرتبط با درد در بیماران مبتلا به سردرد مزمن. نشریه علمی روانشناسی سلامت، 9(3)، ۱۳۲-۱۱۳.
ضابط، م.، مؤمنی، خ.، و کرمی، ج. (1394). اثربخشی درمان بر اساس بهبود کیفیت حیطههای زندگی بر عواطف مثبت و منفی زنان سالمند. روانشناسی پیری، ۱(۲)، ۸۰-۷۳.
ضرابی، ش.، طباطبایینژاد، ف. س.، و لطیفی، ز. (۱۴۰۰). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و خودشفابخشی بر تحمل پریشانی زنان مبتلا به اختلال پرخوری عصبی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، ۱۹(۲)، ۳۶۹-۳۸۰.
قدمپور، ع.، مرادیزاده، س.، و شاهکرمی، م. (۱۳۹۶). اثربخشی آموزش ذهنآگاهی بر افزایش شادکامی و بهبود کیفیت زندگی سالمندان. روانشناسی پیری، 4(1)، ۳۸-۲۷.
کریم پور، ج. (1393). اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر کیفیت زندگی، استرس ادراک شده و بهزیستی روانشناختی بیماران قلبی-عروقی. پایان کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی پردیس علوم و تحقیقات (هرمزگان).
لطیفی، ز، شفیعی، ل.، و سلطانیزاده، م. (1400). تأثیر آموزش خودشفابخشی بر فرسودگی شغلی، کیفیت زندگی و انعطافپذیری عاطفی کارکنان اورژانس اجتماعی، مجله ابن سینا، ۲۳(۲)، ۳۶-۴۷.
لطیفی، ز.، قرقانی، ر.، و مردانی، ز. (۱۳۹۹). اثربخشی آموزش خودشفابخشی بر سبک زندگی و مدیریت نشانهها در زنان مبتلا به پرفشاری خون. مجله پژوهش سلامت، ۶(۱)، ۶۶-۷۷.
لطیفی، ز.، و مروی، م. (1399). شفا در اتاق درمان: راهنمای روانشناسان و مشاوران برای کاربرد رویکرد کدهای شفابخش برای آموزش. تهران: دانشگاه پیامنور.
لوید، الف.، و جانسون، ب. (2010). راهنمای کدهای شفابخش. ترجمه مهدی مروی و زهره لطیفی (1397). اصفهان، انتشارات عروج.
مجذوبی، م.، مؤمنی، خ.، امانی، ر.، و حجتخواه، س. (1391). اثربخشی خاطرهپردازی ساختارمند گروهی بر ارتقای کیفیت زندگی و شادکامی سالمندان. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 9(34)، ۲۰۲-۱۸۹.
مختاریدیزجی، ف.، و سهرابی، ف. (1397). اثربخشی رواندرمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی به شیوه گروهی بر سرزندگی سالمندان. مطالعات روان شناسی بالینی، ۸(۳۲)، ۴۷-۲۹.
مرسا، ر.، بهمنی، ب.، و برکتی، س. (1398). نشانگان افت روحیه در سالمندان ساکن آسایشگاه، ساکن منزل و بهرهمند از خدمات مرکز توانبخشی روزانه. سالمند: مجله سالمندی ایران، 1۴(4)، ۴۴۹-۴۳۶.
معتمدی، ع.، مصطفیپور، و.، و فرخی، ح. (1396). اثربخشی امید درمانی گروهی بر افزایش شادکامی و کیفیت زندگی زنان سالمند. روانشناسی پیری، 3(4)، ۲۵۲-۲۴۳.
نجات، س.، منتظری، ع.، هلاکویینایینی، ک.، محمد، ک.، و مجدزاده، س. ر. (۱۳۸۵). استانداردسازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، ترجمه و روانسنجی گونه ایرانی. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، ۴(۴)، ۱۲-۱.
یوسفیافراشته، م.، و رضایی، ش. (1400). معنویت و کیفیت زندگی در سالمندان: نقش میانجی خودشفقتورزی و احساس انسجام. روانشناسی پیری، ۷(۲)، ۱۵۱-۱۳۷.
References Ahmadi, V., Valizadeh, H. (2021). The effectiveness of acceptance and commitment-based therapy on the quality of life and death anxiety in the elderly. Aging Psychology, 7(2), 153-166. [Persian] Enette, L., Vogel, T., Fanon, J. L., & Lang, P. O. (2017). Effect of interval and continuous aerobic training on basal serum and plasma brain-derived neurotrophic factor values in seniors: a systematic review of intervention studies. Rejuvenation Research, 20(6), 473-483. Esmaeilishad, B. (2020). The effectiveness of self-care training on quality of life, self-care behaviors and blood sugar in elderly without self-care behaviors. Aging Psychology, 6(1), 1-11. [Persian] Esmaeili, R., & Esmaeili, M. (2018). Quality of life in the elderly: A meta-synthesis. Journal of Pizhūhish Dar dīn Va Salāmat (i.E., Research on Religion & Health), 4(2), 105-116. [Persian] Ghadampour, E., & Moshrefi, S. (2017). Relationship between spiritual health, mental well-being and quality of life with death anxiety in the elderly. Aging Psychology, 3(2), 97-106. [Persian] Gurung, S., & Ghimire, S. (2014). Role of family in elderly care. Jones & Bartlett Publishers. Habibzadeh, H., Jafarizadeh, H., Mohammadpoor, Y., Kiani, P., Lak, K., & Bahrechi, A. A. (2009). Survey on quality of life in hemodialysis patient care givers. Nursing & Midwifery Journal, 7(3), 128-135. Hamid, N., Vatankhah, M., & Mehrabizadeh-Honarmad, M. (2013). The efficacy of quality-of-life group training on happiness and vitality of aged men. Studies in Medical Sciences Journal, Urmia University of Medical Sciences, 24(10), 800-811. [Persian] Irani, Z., latifi, Z., & Soltanizadeh, M. (2021). The effectiveness of self-healing training (the healing codes) on the sense of cohesion in substance-dependent males. Journal of Etiadpajohi, 15(61), 261-282. [Persian] Irani, Z., Latifi, Z., & Soltanizadeh, M. (2020). The effect of self-healing training on psychological empowerment of drug-addicted men. Journal of Counter-Narcotics Studies, 12(47), 37-58. [Persian] Karimpour, J. (2014). The effectiveness of mindfulness-based stress reduction (MBSR) program on quality of life, perceived stress and psychological well-being of cardiovascular patients. Completion of Master of Clinical Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Campus (Hormozgan). [Persian] Kim, C., Park, H., Schlenk, E. A., Kang, S., & Seo, E. J. (2019). The moderating role of acculturation mode on the relationship between depressive symptoms and health related quality of life among international students in Korea. Archives of Psychiatric Nursing, 33(6), 192-197. Latifi, Z., Gharaghani, R., & Mardani, Z. (2020). The effectiveness of self-healing training on lifestyle and symptom management in women with hypertension. Health Research Journal, 6(1), 66-77. [Persian] Latifi, Z., Shafie, L., & Soltanizadeh, M. (2021). The effectiveness of self-healing training on job burnout, quality of life, and emotional flexibility in Isfahan's social emergency personnel. Journal of Ebnesina, 23(2), 36-47. [Persian] Latifi, Z., & Marvi, M. (2020). Healing in the treatment room: A guide for psychologists and counselors to apply the healing code approach to education. Tehran: Payam-e-Noor University. [Persian] Linge, A. D., Bjørkly, S. K., Jensen, C., & Hasle, B. (2021). Bandura’s self-efficacy model used to explore participants’ experiences of health, lifestyle, and work after attending a vocational rehabilitation program with lifestyle intervention-A focus group study. Journal of Multidiscipline Health care, 14, 3533-3548. Loyd, A. & Johnson, B. (2011). The healing codes. Grand central life & style. Hachette book group. Loyd, A., & Johnson, B. (2010). Healing codes guide: unlocking the cellular chain of life. Translated by Mahdi Marvi & Zohreh Latifi, Isfahan, Publication: Orouj. [Persian] Majzoobi, M., Momeni, K., Amani, R., & Hojjat Khah, M. (2012). The effectiveness of structured group reminiscence on the enhancement of the elders’ life quality and happiness. Journal of Developmental Psychology, 9(34), 182-202. [Persian] Marsa, R., Bahmani, B., & Barekati, S. (2020). Demoralization syndrome in elderly people living in nursing homes, community-dwelling elderly people and those receiving day care services from rehabilitation centers. Salmand: Iranian Journal of Ageing, 14(4), 436-449. [Persian] Mokhtari Dizaji, F., & Sohrabi, F. (2018). The efficacy of quality-of-life group training on vitality of aged. Clinical Psychology Studies, 8(32), 29-47. [Persian] Motamedi, A., Mostafapour, V., & Farokhi, H. (2018). The effectiveness of hope group therapy on enhancement of happiness and quality of life in elderly women. Aging Psychology, 3(4), 243-252. [Persian] Nejat, S., Montazeri, A., Holakouie-Naieni, K., Mohammad, K., & Majdzadeh, S. (2006). The world health organization quality of life (WHOQOL-BREF) questionnaire: Translation and validation study of the Iranian version. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research, 4(4), 1-12. [Persian] Shahbazi, N., & Latifi, Z. (2020). Effectiveness of training of self-healing (healing codes) on depression, severity of pain perception & pain-related anxiety in chronic headache patients. Qquarterly Journal of Health Psychology, 9(35), 113-132. [Persian] Shamsi, N. (2019). The relationship between psychological toughness and quality of life with death anxiety in the elderly. Iranian Journal of Psychology and Behavioral Sciences, 17, 21-15. [Persian] Sharifi Fardshad, M., Bahrami Hidaji, M., Sodagar, S., Hassani Abharian, P., & Malihialzackerini, S. (2021). Causal model of the anticipation of quality of life based on activity of daily living and social capital in the elderly: The mediating role of self-care. Aging Psychology, 7(3), 301-315. [Persian] Skandari, H., Gatezadeh, A., Borjali, A., Sohrabi, F. N. (2017). Explanation of depression on lifestyle through the mediation of social health and quality of life in adults of Ahwaz. Counseling Culture and Psycotherapy, 8(31), 1-21. [Persian] Soltani, M., Latifi, Z., & Moosavi, S. (2020). The efect of self-healing education on self-compassion, body image concern and improvement of disease process in suffering from skin cancers. Journal of Dermatology & Cosmetic, 10(4), 222-234. [Persian] Teasdale, M. R. (2016). Quality of life and mission. Missiology: An International Review, 44(3), 269-280. Tsai, S. Y., Chi, L. Y., Lee, L. S., & Chou, P. (2004). Health related quality of life among urban, rural, and island community elderly in Taiwan. Journal of the Formosan Medical Association, 3, 196-204. Ware, J. E., & Sherbourne, C. D. (1992). The MOS 36-item short-form health survey (SF-36). I. Conceptual framework and item selection. Med Care, 30, 473-483. Wu, Y. C., Hsu, H. I., Tung, H. H., Pan, S. J., & Lin, S. W. (2021). Psychometric properties of the self-healing assessment scale for community-dwelling older adults. Healthcare, 9, 484. Yousefi Afrashteh, M., & Rezaei, S. (2021). The spirituality and quality of life in the elderly: the mediating role of self-compassion and sense of cohesion. Aging Psychology, 7(2), 137-151. [Persian] Zabet, M., Momeni, K., & Karami, J. (2015). The effectiveness of quality of life therapy on positive and negative affect in elderly women. Aging Psychology, 1(2), 73-80. [Persian] Zahmatkeshan, N., Bagherzadeh, R., Akaberian, S. H., Yazdankhah Fard, M., Mirzaei, K., Yazdanpanah, S., Khorram Roudi, R., Gharibi, T., Kamali Dasharzhani, F., & Vajmand, T. (2012). Study of quality of life and related aspects of it in the elderly in Boushehr. Journal of Fasa University of Medical Sciences, 2(1), 53-58. [Persian] Zamanigharaghoosh, F., Latifi, Z., & Sharifi Isfahani, M. (2021). The effect of self- healing training on stress, death anxiety and depression in breast cancer patients. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 9(3), 83-95. [Persian] Zarabi, S., Tabatabaei-Nejad, F. S., & Latifi, Z. (2021). Comparison of the effectiveness of cognitive-behavioral therapy and self-healing therapy on the distress tolerance of women with bulimia nervosa. Journal of Research in Behavioural Sciences, 19(2), 369-380. [Persian] Zarean, F., & Latifi, Z. (2021). Effects of self-healing intervention on quality of life and mother-child interaction among female breadwinners. Journal of Complementary Therapies in Clinical Practice, 43, 101334. Zarean, F., & Latifi, Z. (2020). The effectiveness of self-healing (the healing codes) training on psychological capital and distress tolerance in women with addicted husbands. Current Psychology, 39(3), 1936-4733. Zarean, F., Latifi, Z., & Mirmahdi, S. R. (2020). The effectiveness of self-healing training on psychological capital, distress tolerance, and headache of addicts’ spouses. Journal of Etiadpajohi, 14(55), 193-212. [Persian] | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,612 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 812 |