تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,186 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,841 |
بازنمایی دوگانه امید و ناامیدی در رمان چشمهایش با تأکید بر اندیشههای گابریل مارسل | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 36، مهر 1400، صفحه 1-20 اصل مقاله (1008.96 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.5325.1227 | ||
نویسندگان | ||
نعمت الله ایرانزاده1؛ شهناز عرش اکمل* 2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
2دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
نوشتار پیش رو امید و ناامیدی را در رمان چشمهایش براساس آرای گابریل مارسل، فیلسوف فرانسوی بازنمایی و تحلیل دوگانه میکند. بدین منظور ابتدا به مبانی نظری و آرای مارسل اشاره و سپس با روش توصیفی - تحلیلی به نمودهای دوگانۀ امید و ناامیدی در چشمهایش پرداخته میشود. مارسل در مهمترین دستاورد فلسفی خود یعنی امید، به مطالعة هستی شناختی این مقوله میپردازد و تقسیمبندیهایی از آن ارائه میدهد. او با نگاهی اگزیستانسیالیستی به انسان، پدیدههایی همچون دلهره، ترس و اضطراب را بررسی میکند؛ پدیدههایی که با ناامیدی در پیوند هستند. از نگاه مارسل امید از بستر رنج زاده میشود و در صورت وجودِ ناامیدی است که امکان تحقّق امید هست؛ بنابراین امید و ناامیدی و دیالکتیک با یکدیگر در تقابل هستند. یافتة نهایی پژوهش حاضر این است که امید و ناامیدی در چشمهایش همواره باهم در تقابل اند و رنج و ناامیدی موجود درنهایت روی بهسوی امید دارد. درواقع باوجود فضای یأسآلود در این رمان، موتیف امید بهسان عنصر غالب با مضامینی همچون عشق، اعتراض و استحاله بازنمایی میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
امید؛ ناامیدی؛ چشمهایش؛ مارسل | ||
مراجع | ||
آرنت، هانا (1359)، خشونت، ترجمة عزتالله فولادوند، تهران: خوارزمی.
احمدی کافشانی، مریم و احمدعلی حیدری (1392)، «وفای خلّاق مارسل: روشی برای تغییر جهان مدرن». غربشناسی بنیادی، دورة 4، شمارة 2، صص 1-21.
ارجمندنیا، علیاکبر؛ مهدی خانجانی و مریم محمودی (1391)، امید و امیدواری، نظریهها و روشهای ارتقا در دانشجویان، تهران: دفتر مطالعات فرهنگی و برنامهریزی اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
استراتن، فیلیپ (1386)، «گذری بر مفهوم امید در اندیشة کانت، بلوخ و مارسل»، ترجمة مسعود فریامنش، اطلاعات حکمت و معرفت، سال 2، شمارة 9، صص 17-66.
اسونسن، لارس (١٣٩٦)، فلسفة ملال، چاپ چهارم، تهران: نو.
امامی، ناهید (1386)، «بررسی ماهیّت امید در نگاه ابوحامد غزالی و توماس آکویناس»، مطالعات تقریبی مذاهب، شمارة 8، صص 68-98.
بوخنسکی، اینوسنتیوس (1379)، فلسفۀ معاصر اروپایی، ترجمة شرفالدین خراسانی، تهران: علمی فرهنگی.
پیترز، کورتیس (1395)، «تاریخچة دیدگاههای مختلف درباب امید و مسائل نظری آن»، ترجمة محمدحسین کرمانشاهی، اطلاعات حکمت و معرفت، سال 11، شمارة 11، صص 14-18.
تهرانپور، لیلا (1386)، «فلسفة انتقادی عشق»، کتاب نقد، شمارة 43، صص 241-254.
تیلیش، پل (1375)، شجاعت بودن، ترجمة مراد فرهادپور، تهران: علمی و فرهنگی.
جهانبخش رستمی، محدثه (1391)، دیگری از دیدگاه گابریل مارسل، پایاننامة کارشناسیارشد فلسفه، استاد راهنما: هدایت علویتبار، دانشگاه علامه طباطبائی.
خسروی، محمدباقر و فاطمه صداقت (١٣٩٣)، «بازشناسی و نشانهشناسی شهرها در ادبیات معاصر ایران»، در: مجید سرسنگی، مجموعهمقالات بازنمایی فضاهای شهری در هنر و ادبیات، صص 35-48. تبریز: موغام.
دیهیم، ملیحه (1390)، ابعاد سهگانة امید در اندیشة گابریل مارسل، پایاننامة کارشناسیارشد فلسفه، استاد راهنما: حسین مصباحیان، دانشگاه تهران.
سارتر، ژان پل (1361)، اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ترجمة مصطفی رحیمی، چاپ هشتم، تهران: مروارید.
علوی، بزرگ (1397)، چشمهایش. چاپ بیست و ششم، تهران: نگاه.
علیا، مسعود (1388)، کشف دیگری همراه با لویناس، تهران: نی.
فتحی، حسن (1382)، «دیالکتیک در فلسفۀ افلاطون»، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، شمارة 186، صص 1-22.
فرانکل، ویکتور امیل (1386)، انسان در جستوجوی معنی، ترجمۀ اکبر معارفی، تهران: دانشگاه تهران.
فروم، اریک (1390)، انقلاب امید: در ریشههای عوامل غیر اومانیستی و اومانیستی جامعة صنعتی، ترجمة مجید روشنگر. چاپ ششم، تهران: مروارید.
فولکیه، پل (1362)، دیالکتیک، ترجمة مصطفی رحیمی، تهران: آگاه.
کین، سم (١٣٩٣)، گابریل مارسل، ترجمة مصطفی ملکیان، چاپ دوم، تهران: هرمس.
مارسل، گابریل (1395)، انسان مسئلهگون، ترجمة بیتا شمسینی، چاپ دوم، تهران: ققنوس.
مدنی، سعید (1396)، «جنبشهای اجتماعی و دیالکتیک امید و ناامیدی»، نخستین همایش علمی امید اجتماعی در ایران، اسفندماه، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
معصومی، غلامرضا (1393)، دایرةالمعارف اساطیر و آیینهای باستانی جهان، جلد 3، تهران: سورة مهر.
مهجور، علی (بیتا)، «نیهیلیسم و اصالت انسانی از دیدگاه گابریل مارسل»، پایگاه تخصصی سیاست بینالملل (INPO)، http://diplomatist.blogfa.com.
مهرآیین، مصطفی (1394)، «جامعهشناسی امید: چگونه میتوان امید را در جامعه ممکن ساخت؟»، سخنرانی در سازمان بهزیستی تهران. ana.ir/fa/news.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 294 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 285 |