آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,172 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,835 |
استعارههای شناختی: اساس فانتزی در افسانه‌های کودکانه | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 36، مهر 1400، صفحه 45-59 اصل مقاله (742.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.5704.1254 | ||
| نویسندگان | ||
| حکیمه صحابی* 1؛ حسین داداشی2؛ نرگس اسکویی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران | ||
| 2استادیار زبان و ادبیّات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران | ||
| 3دانشیار زبان و ادبیّات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران | ||
| چکیده | ||
| فانتزی تخیلی ترین گونۀ داستان است. در فانتزی نویسندگان با عبور از جهان واقع، جهانی ثانوی با قواعد نو خلق میکنند که سرشار از حوادث شگفتانگیز و موجودات خارق العاده است. صمد بهرنگی ازجملۀ نویسندگان حوزۀ ادبیّات کودک و نوجوان است که با استفاده از فانتزی، دنیای بزرگسالی را با دنیای کودکی پیوند داده است. او با تکیه بر این شیوه، مفاهیمی از مسائل اجتماعی و فرهنگی و ایدئولوژیکی را برای مخاطب نوآموز خود بهصورت ملموستر بیان میکند. در این میان استعارههای شناختی، نقش مهمی در اینکه کودکان برخی مفاهیم و مضامین پیچیده و انتزاعی را بهتر درک کنند، برعهده میگیرند. مسئلۀ اصلی نوشتار پیش رو، بررسی فانتزی و بهرهگیری آن از استعارههای شناختی در داستانهای صمد بهرنگی بوده تا نشان دهد که او چگونه با استفاده از ابزارهای فانتزی و پیوند آن با استعاره های شناختی به تحلیل تجربیات زیستی و اجتماعی برای مخاطب کمتجربۀ کودک و نوجوان پرداخته است؛ در پژوهش حاضر که به شیوۀ توصیفی و تحلیل محتوای قیاسی انجام یافت نتایج ذیل بهدست آمد: استعارههای مفهومی در داستانهای فانتزی بهرنگی جمعگرایی و تناسب با شرایط و اعتقاد وی را به خواننده القا میکند. در مبحث استعارههای مفهومی تصویری بسامد طرح واره های حجمی و حرکتی در قالب الفاظ با طرح شاهد مثال هایی بیان شد و طرحوارۀ قدرتی مربوط به نوع تفکّر و موانع ستیزی بهرنگی و رسیدن به اهداف مورد نظر وی در داستانها است. استعارههای ساختاری در داستانهای بهرنگی، مقام نخست را دارند. بسامد استعاره های جهتی در داستانهای فانتزی و واقعی بهرنگی یکسان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فانتزی؛ استعاره های شناختی؛ بهرنگی؛ ادبیّات کودک و ایدئولوژی | ||
| مراجع | ||
|
آقایاری، خسرو (1373)، آشنایی با ادبیّات کودکان و نوجوانان و معیارهای نقد و بررسی کتاب، تهران: محیا.
انوشه، حسن (1376)، دانشنامة ادب فارسی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
افراشی، آزیتا و تورج حسامی (1392)، «تحلیل استعارههای مفهومی در یک طبقهبندی جدید با تکیه بر نمونههایی از زبانهای فارسی و اسپانیایی»، نشریة پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، سال 3، شمارة 5، صص 141-165.
بارسلونا، آنتونیو (1390)، استعاره و مجاز با رویکردی شناختی، ترجمه: فرزان سجودی، تهران: نقش جهان.
براون، کارول لینچ و کارل ام تاملنیسون. (1377)، «فانتزی نو»، ترجمه: پرناز نیّری، پژوهشنامة ادبیّات کودک و نوجوان، شمارة 13، صص 48-64.
بهرنگی، صمد (1387)، قصّههای بهرنگی، تهران: آرمان خرد.
بهرنگی، اسد (1357)، نامههای صمد بهرنگی، تهران: امیرکبیر.
برخورداری، رمضان (1395)، تحلیل محتوای کیفی قصّههای صمد بهرنگی، تهران: قطره.
درویشیان، علیاشرف (1348)، «صمد جاودانه شد»، مجله جهان نو، دورة 24، شماره سوّم، صص 46-65.
روزپیکر، حسن (1347)، «کند و کاو در مسائل تربیتی ایران»، آرش ویژهنامه صمد بهرنگی، دوره دوّم، شماره پنجم (18). ص 69.
سبزیان، سعید و میرجلالالدین کزازی (1388)، فرهنگ نظریه و نقد ادبی (واژگان ادبیّات و حوزههای وابسته)، تهران: مروارید.
سرامی، قدمعلی (1357)، صمد بهرنگی؛ معلمی همواره در کار آموختن، (از مجموعه) صمد بهرنگی با موجهای ارس به دریا پیوست، تهران: آبان.
شریفی، شهلا و زهرا حامدی شیروان (1389)، «بررسی استعاره در ادبیّات کودک و نوجوان در چارچوب زبان‌شناختی، تفکّر و کودک»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 1، شماره 2، صص 39-63.
شیری، قهرمان (1386)، مکتبهای داستاننویسی در ایران. تهران: چشمه.
صباحی گراخانی، حمید؛ احمدرضا حیدریان شهری و عبدالرضا محمدحسینزاده (1395)، «بررسی استعاره مفهومی در سوره بقره (رویکرد زبانشناسی شناختی)»، ادب و زبان شهید باهنر کرمان، سال 19، شمارة 39، صص 85- 107.
صدرینیا، باقر و الهام منفردان (1395)، «گونهشناسی فانتزی در دو داستان صمد بهرنگی (اولدوز و عروسک سخنگو – اولدوز و کلاغها)»، مطالعات ادبیّات کودک، سال هفتم، شماره 2 (پیاپی 14)، صص 147-165.
کوچش، زلتن (1393)، مقدّمهای کاربردی بر استعاره، ترجمه: شیرین پورابراهیم، تهران: سمت.
لیکاف، جورج و مارک جانسون (1395)، استعارههایی که با آن زندگی میکنیم، ترجمه: هاجر آقا ابراهیمی، تهران: علم.
محمدی، محمدهادی (1378)، فانتزی در ادبیّات کودکان، تهران: روزگار.
محمدی، محمدهادی و زهره قایینی (1388)، تاریخ ادبیّات کودکان در ایران (4 و 6)، تهران: چیستا.
معصومی، علی و مریم کردبچه (1389)، «استعارههای هستیشناختی در دستنوشتههای کودکان»، فصلنامة پازند، سال ششم، شمارة 22-23، صص 79-98.
میرصادقی، جمال (1376)، ادبیّات داستانی، تهران: ماهور.
میرعابدینی، حسن (1377)، صدسال داستاننویسی، تهران: چشمه.
هاشمی، زهره (1389)، «نظریة استعارة مفهومی از دیدگاه لیکاف و جانسون»، ادب پژوهشی، شماره دوازدهم، صص 119-140.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 178 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 195 |
||