تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,194 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,855 |
مؤلفههای ادبیات مدرن در داستان «عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک» | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 36، مهر 1400، صفحه 101-121 اصل مقاله (1.14 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.6127.1304 | ||
نویسندگان | ||
فواد مولودی1؛ نرجس ارجمند* 2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سازمان سمت)، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از حوزههای مهم مطالعاتی در ادبیّات جنگ ایران، بررسی شکلگیری مؤلّفههای مدرن در آن است و تاکنون پژوهشهای زیادی در این باب صورت نگرفته است. در نوشتار پیش رو سعی شده است تا با شناسایی و تمرکز بر مؤلّفههای مدرن، رمان عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک که یکی از آثار مدرنیستی و برجستۀ رمان جنگ است، بازخوانی شود. در آغاز، بحث «درآمدی بر ادبیّات داستانی مدرن» مطرح خواهد شد؛ سپس تحلیل داستان مورد نظر برمبنای مؤلّفههای مدرن صورت میپذیرد؛ و در پایان، پس از بیان یافتهها، به پرسش اصلی پژوهش پاسخ داده میشود: مؤلّفههای تازه و بدیع این داستان، سبب شده است با داستانی مدرنیستی روبهرو باشیم که از لحاظ محتوا و صورت و ساختار، با عمدۀ آثار داستانی ژانر جنگ تفاوت داشته باشد و دنیایی نوین را از بُعد ساخت و صناعت دربرابر دیدگان ما بنهد. عمدۀ مؤلّفههای مدرنیستی این رمان بدیع را بدینگونه میتوان برشمرد: فرمزدایی از صورتهای معهود رمان جنگ، آشناییزدایی در حوزۀ پردازش شخصیتها، پیرنگ تازه و ذهنی، واردکردن ساحت ناخودآگاهی در متن و برجستهسازی دلالتهای آن، تمرکز بر استعارات دلالت گر، خلق فضای شعرگونه، بازیهای زبانی، چندروایتی شدن اثر، غیر خطی بودن عنصر زمان و مکان، ایجاز در متن، پیرنگهای استعاری، فردگرایی، سمبل سازی و نمادپردازی و تلاش برای خلق دلالتهای ثانویِ تخیّل و توهّم. | ||
کلیدواژهها | ||
رمان جنگ؛ مؤلّفههای مدرنیستی؛ عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک؛ مدرنیسم ادبی | ||
مراجع | ||
اباذری، یوسف (1373)، «یادداشتی بر ریکور»، فصلنامه ارغنون، سال اول، شماره 3، صص 11-22.
ایوتادیه، ژان (1377)، نقد ادبی در سده بیستم، ترجمه: محمدرحیم احمدی، تهران: سوره.
براهنی، رضا (1393)، قصّهنویسی، چاپ چهارم، تهران: نگاه.
بیات، حسین (1387)، داستاننویسی جریان سیال ذهن، تهران: نشر علمی و فرهنگی.
پاینده، حسین (1395)، داستان کوتاه در ایران، جلد دوم، تهران: نیلوفر.
چایلدز، پیتر (1392)، مدرنیسم، ترجمه: رضا رضایی، چاپ چهارم، تهران: نشر ماهی.
حرّی، ابوالفضل (1383)، «کانونیشدگی» فصلنامه زیباشناخت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 10، صص 323-353.
حنیف، محمد و محسن حنیف (1397)، بومیسازی رئالیسم جادویی در ایران، تهران: نشر علمی و فرهنگی.
دزفولیان، کاظم و فؤاد مولودی (1389)، «بررسی و تحلیل دو مؤلّفة «صدای راوی» و «کانونیشدگی» در شازده احتجاب گلشیری»، دوفصلنامة زبان و ادبیّات فارسی، شمارة 69، صص 7-28.
سعیدی، مهدی (1395)، ادبیّات داستانی جنگ در ایران، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی.
سید حسینی، رضا (1391)، مکتبهای ادبی، چاپ شانزدهم، تهران: نگاه.
فروید، زیگموند (1382)، «کارکرد رؤیا»، ترجمه: یحیی امامی، فصلنامة ارغنون، شمارة 21 ، صص 81-57.
فینبرگ، آندرو (1375)، «رمان و جهان مدرن»، ترجمه: فضلالله پاکزاد، فصلنامة ارغنون، سال سوم، شمارة 11 و 12، صص 379-392.
مرتضاییان آبکنار، حسین (1386)، عقرب روی پلههای راهآهن اندیمشک (از این قطار خون می چکه قربان)، چاپ سوم، تهران: نشر نی.
مولودی، فؤاد و حامد یزدخواستی (1391)، «خوانشی فرویدی از رمان گاوخونی»، فصلنامة نقد ادبی، سال پنجم، شمارة هجدهم، صص 153-181.
مولودی، فؤاد (1396)، «نقدی بر نخستین نمونه روایتگری سوم شخص محدود در داستان فارسی»، ادبیّات پارسی معاصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شماره 2، صص 127-147.
مولودی، فؤاد (1398)، نمایش ذهن در داستان، تهران: پایا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 260 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 273 |