آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,166 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,828 |
نقد پسا استعماری رمان«فرانکشتاین فی بغداد» اثر احمد سعداوی | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 3، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 44، دی 1400، صفحه 19-38 اصل مقاله (2.44 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.5832.2193 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه تسلیمی* 1؛ حسین ابویسانی2؛ عبدالله حسینی3؛ هادی نظری منظم4 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 4دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نقد پسااستعماری، به‌عنوان یکی از رویکردهای ادبیات تطبیقی و مطالعات فرهنگی، بازخوردهای استعمار را در متون ادبی تحلیل و به کشف مؤلّفه‌های پسااستعماری در ادبیات می‌پردازد. این نظریه به تقابل بنیان‌های فکریِ شرق فرودست و تفکّر فرادستی غرب می‌پردازد و می‌کوشد گفتمان حاصل از این تقابل را میان استعمار و مستعمره نشان دهد. احمد سعداوی نویسندة رمان فرانکشتاین فی بغداد از زمرة نویسندگانی است که مبارزه با استعمار را سرلوحة کار خویش قرار داده‌اند. وی پیامدهای استعمار عراق توسّط آمریکایی‌ها را در این رمان به‌تصویر می‌کشد و نوشتة او تمثیلی پیچیده در مورد خشونت‌های قبیله‌ای در عراق، در پی حملة آمریکاست؛ از این رو، تحلیل اندیشه‌های این نویسندة عراقی از دیدگاه ادبیات پسااستعماری حائز اهمیت است. نتیجة پژوهش نشان می‌دهد که چگونه نویسنده با روی‌آوردن به دیدگاه ضدّ استعماری توانسته تأثیرات و پیامدهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی استعمار در کشور عراق را در قالب رمانی تخیّلی مطرح کند. وی در این رمان، تجربة آشفتگی حاکم بر سرزمین خود را به‌تصویر می‌کشد و دست به خلق شخصیّتی می‌زند که هویتی تکه‌پاره دارد. سعداوی با خلق این موجود تخیّلی که سعی در اجرای عدالت دارد، به بررسی جلوه‌های استعمار در شکل نوین آن پرداخته است. پژوهش حاضر که از منظر نقد پسااستعماری و با روش تحلیلی - توصیفی نگاشته شده، به واکاوی مؤلّفه‌های پسااستعماری، از قبیل مرکزیت‌یافتگی غرب، مشکلات اخلاقی و چندپارگی هویت می‌پردازد. درمقابل، تکیه بر اعتقادات و دین برای رسیدن به هویت پیشین و مبارزه علیه اعتقاد به برتری نژادِ غربی و استعمارستیزی را نیز تبلیغ می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقد ادبی؛ ادبیات پسااستعماری؛ «من» و «دیگری»؛ احمد سعداوی؛ فرانکشتاین فی بغداد | ||
| مراجع | ||
|
اسمیت، فیلیپ (1383). درآمدی بر نظریة فرهنگی. ترجمة حسن پویان. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی و مرکز گفتگوی تمدن‌ها.
اشکرافت، بیل (1392). امپراتوری وا می‌نویسد. ترجمة حاجیعلی سپهوند. چاپ اول، تهران: نارنجستان کتاب.
برتنس، یوهانس ویلم (1388). نظریۀ ادبی. ترجمة فرزان سجودی. تهران: آهنگی دیگر.
برتنس، یوهانس ویلم (1391). مبانی نظریة ادبی. ترجمة محمدرضا ابوالقاسمی. چاپ سوم، تهران: ماهی.
تایسن، لوییس (1387). نظریههای نقد ادبی معاصر. ترجمة مازیار حسین‌زاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز و حکایت نوین قلم.
تسلیمی، علی (1384). نقد ادبی: نظریههای ادبی و کاربرد آن‌ها در ادبیات فارسی. تهران: کتاب آمه.
توکلی، مهران (1385). استعمار، استعمارگری، استعمارزدایی، جهان سوم. چاپ اول، تهران: نی.
سعداوی، احمد (2013). فرانکشتاین فی بغداد. الطّبعة الأولی، بیروت: حقوق النشر و الاقتباس و الترجمه، محفوظة لمنشورات الجمل.
سعید، ادوارد (1386). شرق‌شناسی. ترجمة لطفعلی خنجی. تهران: امیرکبیر.
سلدن، رامان (1392). راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمة عباس مخبر. تهران: طرح نو.
شاهمیری، آزاده (1389). نظریه نقد و پسااستعماری. تهران: علم.
شیرزادیان، رضا (1388). مطالعات پسااستعماری، نقد و ارزیابی دیدگاه‌های فرانتس فانون، ادوارد سعید و هومی بابا. فصلنامة مطالعات سیاسی، 2 (5)، 149-174.
صاعدی، احمد‌رضا (1394). تحلیل گفتمان پسااستعماری در رمان «شرفة الهذیان» اثر ابراهیم نصرالله. نشریة ادبیات پایداری (ادب و زبان نشریه دانشکدة ادبیات و علوم انسانی کرمان)، 7 (13)، 185-204.
عسگری حسنکلو، عسگر (1389). نقد اجتماعی رمان معاصر فارسی با تأکید بر ده رمان برگزیده. چاپ دوم، تهران: فرزان روز.
فانون، فرانتس (1355). پوست سیاه، صورتک‌های سفید. ترجمة محمدامین کاردان. تهران: خوارزمی.
گاندی، لیلا (1391). نظریة پسااستعماری. ترجمة مریم عالم‌زاده و همایون کاکا سلطانی. چاپ دوم، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
مکاریک، ایرناریما (1384). دانشنامة نظریههای ادبی معاصر. ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگاه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 665 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 532 |
||