آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,165 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
تحقیق در اندیشه‌های مولوی و ابنعربی و تحلیل دیدگاه آنان در باب مراتب ابراهیم (ع) (با تکیه بر فصوصالحکم و آثار منظوم مولوی) | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 2، شماره 2، تیر 1400، صفحه 67-84 اصل مقاله (311.5 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علی محمد مؤذنی1؛ سیدمحمدرضا حسینی* 2 | ||
| 1استاد زبان و ادبیات فارسی، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر به بیان دیدگاه‌های مشترک مولوی و ابنعربی دربارۀ باب مراتب حضرت ابراهیم (ع) در حوزۀ عرفان اسلامی می‌پردازد؛ ابنعربی و مولوی، به‌سبب داشتن منابع مشترک اعتقادی و فکری، دیدگاه‌ها و اندیشه‌های مشترک فراوانی دربارۀ این پیامبر الهی دارند و دلیل این موضوع، بن مایه‌های فکری مشترک آن‌ها به خصوص قرآن مجید، به‌عنوان سرچشمه و منبع اصلی معرفت و سپس احادیث و معارف اسلامی و تقریرات و تعلیمات عرفای سلف بوده است؛ بنابراین هر دو عارف به تعاریفی جامع دربارۀ جایگاه ابراهیم در نظام آفرینش پرداخته‌اند. در این نوشتار با روشی توصیفی ـ تحلیلی به بیان مبانی اندیشه های مولوی و ابنعربی در باب مراتب و جایگاه وجودی ابراهیم با تمثیلات همانندی از سوی ایشان با پنج محورِ: مقام خلّت، آتش نمرود، شکسته شدن بتها، استدلالگری و یقین ابراهیم پرداخته ایم و پس از تشریح و تطبیق مفاهیم و مؤلفه های مشترک و متفاوت، به نتایج یکسانی رسیده ایم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مولوی؛ ابنعربی؛ مراتب ابراهیم؛ مثنوی و غزلیات شمس؛ فصوصالحکم | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم (1371)، ترجمۀ مصطفی خرمدل، چاپ اول، تهران: حیدری.
آملى، سیدحیدر (1422)، تفسیر المحیط الأعظم و البحر الخضم، مصحح سیدمحسن موسوى تبریزى، چاپ سوم، تهران: وزارت ارشاد اسلامى.
ابنعربی، محییالدین (1994)، الفتوحاتالمکیه، مصحح: عثمان یحیى، ج 2 و 3 و 4 و 13،چاپ دوم، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
ابنعربی، محییالدین (1426)، عنقاء مغرب فى ختم الاولیاء و شمس المغرب، مصحح عاصم ابراهیم الکیالى الحسینى الشاذلى الدرقاوى، بیروت: دار الکتب العلمیه.
ابن عربی، محیی الدین (1396)، فصوص الحکم، مصحح محمد خواجوی، چاپ چهارم، تهران: مولی.
---------------- (1421)، مجموعه رسائل ابن عربى، بیروت، دار المحجة البیضاء.
----------------(1389)، نقش الفصوص، ترجمۀ نجیب مایل هروی، تهران: مولی.
ابن فارض، عمر بن فارض (1410)، دیوان، مصحح: مهدى محمد ناصر الدین، بیروت: دار الکتب العلمیه.
بحرانى و شیروانى، حسین بن على و على (1379)، سلوک عرفانى در سیرۀ اهل بیت، قم: وثوق.
پورنامداریان، تقی (1394)، داستانهای پیامبران در کلیات شمس، چاپ اول، تهران: سخن.
---------------- (1392)، در سایۀ آفتاب، چاپ چهارم، تهران: سخن.
جامى، عبدالرحمن ( 1370)، نقد النصوص فى شرح نقش الفصوص، مصحح: سیدجلال الدین آشتیانى، چاپ دوم، تهران: وزارت ارشاد اسلامى.
جهانگیری، محسن (1375)، محیى الدین ابن عربى چهرۀ برجستۀ عرفان اسلامى، چاپ چهارم، تهران: دانشگاه تهران.
الجندى، مؤیدالدین (1423)، شرح فصوص الحکم، مصحح: سیدجلال الدین آشتیانى، چاپ دوم، قم: بوستان کتاب.
چیتیک، ویلیام (1393)، ابن عربی میراثدار پیامبران، چاپ اول، تهران: علمی و فرهنگی.
خلاصه شرح تعرف (1349)، مصحح احمدعلى رجایى، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
خوارزمى، تاجالدین حسین (1379)، شرح فصوص الحکم، تحقیق: حسن حسن زادۀ آملى، چاپ دوم، قم: بوستان کتاب.
خیاطیان، قدرت الله (1389)، «بررسی تطبیقی انسان کامل از نظر ابن عربی و مولوی»، خردنامۀ صدرا، شمارۀ 61، صص 64-40.
حسن زادۀ آملى، حسن (1378)، ممد الهمم در شرح فصوص الحکم، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى.
--------------- (1381)، هزار و یک کلمه، قم: بوستان کتاب.
ذوقی، سهیلا (1391). «انسان کامل در عرفان مولانا و تطبیق نظریۀ او به ابن عربی»، عرفانیات در ادب فارسی (ادب و عرفان، ادبستان)، سال 3، شمارۀ 10، صص 138-127.
رازى، نجمالدین دایه (1322)، مرصاد العباد، تهران: بىنا.
رودگر، نرجس (1397)، «عنوان گذاری و تحلیل فص ابراهیمی بر اساس شرح قیصری و جندی» دوفصلنامۀ پژوهش‌های عرفانی، سال اول، شمارۀ 1، صص 93-77.
رئیسی، زربانو (1386)، مقایسۀ اوصاف پیامبران اولوالعزم در مثنوی و فصوص الحکم ابن عربی، کارشناسی ارشد، داود اسپرهم، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ ادبیات و زبانهای خارجی.
سبزوارى، ملاهادى (1374)، شرح مثنوى، مصحح: مصطفى بروجردى، ج 3، تهران: وزارت ارشاد اسلامى.
سلطان ولد، بهاءالدین (1376)، انتهانامه، چاپ محمدعلى خزانهدارلو، چاپ اول، تهران: روزنه.
سمعانى، احمد (1384)، روح الأرواح فى شرح أسماء الملک الفتاح، مصحح: نجیب مایل هروى، تهران: علمى و فرهنگى.
سنایى، ابوالمجد مجدود بن آدم (1962)، مکاتیب سنایى، هند: دانشگاه علیگره.
سیف، عبدالرضا (1378)، داستانهای پیامبران در مثنوی، چاپ اول، تهران: سخن.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا (1392)، زبان شعر در نثر صوفیّه، چاپ چهارم، تهران: سخن.
شهیدى، سیدجعفر (1373)، شرح مثنوى ،ج 2 و 3، چاپ اول، تهران: علمى و فرهنگى.
صدوقی سها، منوچهر (1381)، شرح جدید منظومۀ سبزواری، چاپ اول، تهران: آفرینش.
عراقى، فخرالدین (1363)، کلیات عراقى، مصحح: سعید نفیسى، تهران: سنایى.
عطار نیشابورى، فریدالدین (1355)، الهى نامه، تهران: کتابفروشى اسلامیه.
---------------- (1354)، مصیبت نامه، تهران: کتابخانۀ مرکزى.
عفیفی، ابوالعلاء (1380)، شرحی بر فصوصالحکم، مصحح: نصرالله حکمت، چاپ اول، تهران: الهام.
غنی، قاسم (1389)، تاریخ تصوف در اسلام، تهران: زوّار.
فراهى هروى (ملامسکین)، معینالدین (1384)، تفسیر حدائق الحقائق، مصحح: سیدجعفر سجادى، تهران: دانشگاه تهران.
فرغانى، سعیدالدین (1428)، منتهى المدارک فى شرح تائیة ابن فارض، مصحح: عاصم ابراهیم الکیالى الحسینى الشاذلى الدرقاوى، بیروت، دار الکتب العلمیه.
فروزانفر، بدیعالزمان (1393)، احادیث و قصص مثنوی، حسین داودی، چاپ هفتم، تهران: امیرکبیر.
فروزانفر، بدیعالزمان (1367)، شرح مثنوى شریف، ج1 و 2 و 3، چاپ اول، تهران: زوّار.
قونوى، صدر‌الدین (1393)، فکوک، مصحح: محمد خواجوی، چاپ سوم، تهران: مولی.
کاشانى، عبدالرزاق (1370)، شرح فصوص الحکم، قم: بیدار.
گولپی نارلى، عبدالباقى و توفیق سبحانى (1363)، مولانا جلال الدین، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
مظاهری، عبدالرضا (1386)، «خواب و رؤیا از دیدگاه ابن عربی»، ادیان و عرفان (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، سال چهارم، شمارۀ 11، صص 106-85.
مظاهری، عبدالرضا (1385)، شرح نقش الفصوص محیی الدین ابن عربی، چاپ اول، تهران: خورشید باران.
مولوى، مولانا جلال‌الدین محمد بلخى (1966)، المثنوى المعنوى، ترجمۀ کفافى، محمد عبدالسلام، بیروت: المکتبه العصریه.
----------------- (1384)، دیوان کبیر شمس، مصحح: بدیع الزمان فروزانفر، چاپ اول، تهران: طلایه.
----------------- (1373)، مثنوى معنوى، مصحح: توفیق سبحانى، چاپ اول، تهران: وزارت ارشاد اسلامى.
نعیم، محمد (1387)، شرح مثنوى، مصحح: على اوجبى، تهران: کتابخانۀ موزه و مرکز اسناد مجلس شوراى اسلامى.
همایى، جلال‌الدین (1385)، مولوى نامه مولوى چه مى گوید؟، چاپ دهم، تهران: هما.
همدانى، سیدعلى (بیتا)، حل فصوص الحکم، بیجا. (این رساله بر اساس نسخۀ 2794 کتابخانه شهید على پاشا استانبول کار شده است). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 141 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240 |
||