آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,166 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,828 |
یادداشتی در مورد تنوعات ریختی جمعیت‌های تیرمار بیابانی،(FORSKAL, 1775) Psammophis schokari در ایران | ||
| تنوع زیستی و رده بندی جانوران | ||
| مقاله 6، دوره 1، شماره 1، اسفند 1400، صفحه 48-57 اصل مقاله (666.52 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jbat.2022.2084 | ||
| نویسندگان | ||
| سید حسن مرادی1؛ اسکندر رستگار پویانی* 1؛ عباس حیدری1؛ جمیل زرگان2 | ||
| 1گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
| 2گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه امام حسین (ع)، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تیرمار بیابانی با نام علمی Psammophis schokari، به عنوان یکی از مارهای نیمه‌سمی خانواده Psammophiidae در ایران، دارای محدوده پراکندگی وسیع و جمعیت‌های موضعی فراوان است. هدف این مطالعه، ارزیابی تنوعات جمعیتی و ریخت‌شناختی تیرمار بیابانی در ایران بود. در این پژوهش 22 حلقه تیرمار (11 ♀ و 11 ♂) از اردیبهشت 1381 تا شهریور 1382 از شرق (استان‌های خراسان رضوی و جنوبی)، جنوب شرق (استان سیستان و بلوچستان) و غرب (استان ایلام و خوزستان) ایران جمع‌آوری شد. ارزیابی ریخت‌شناختی با اندازه‌گیری و بررسی 20 صفت شامل 13 صفت اندازشی، 5 صفت شمارشی و 2 صفت نسبی انجام شد. بررسی دوریختی جنسی در بین نمونه‌ها نشان داد در طول تنه دوریختی جنسی دیده می‌شود. مطابق با نتایج بررسی‌های صفات ریختی، جمعیت‌های این گونه از هم جدا شدند و سه خوشه ریختی را در ایران تشکیل دادند. نتایج تحلیل‌های چند متغیره نشان از اختلاف معنادار در صفات طول و عرض سر، طول فلس پیشانی، طول فلس بالای چشمی و تعداد فلس‌های شکمی در بین جمعیت‌ها دارد. از آنجا که تیرمار بیابانی غالباً در ارتفاعات پایین و نواحی گرمسیری و بیابانی پراکنش دارد؛ احتمالاً عامل اصلی جدایی جمعیت‌ها از هم، ارتفاعات موجود در فلات ایران است که به عنوان یک مانع طبیعی عمل کرده و به دلیل اثر انزوای ناشی از فرآیند کوه‌زایی جمعیت‌ها به لحاظ ریخت‌شناسی از هم جدا شده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خزنده؛ ریخت‌شناسی؛ فلات ایران؛ Psammophiidae | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 552 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 663 |
||