تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,161 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,825 |
خوانش پدیدارشناختی رمان الحرام با تکیه بر مسئولیت نامتقارن اخلاقی «لویناس» | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 38، فروردین 1401، صفحه 113-136 اصل مقاله (389.31 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.6510.1346 | ||
نویسندگان | ||
زینب قاسمی اصل1؛ مرتضی مهدی زاده ریابی2؛ حسین الیاسی مفرد* 3 | ||
1استادیارگروه آموزش زبان عربی، دانشگاه فرهنگیان، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی از دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین، قزوین، ایران | ||
3دانشآموخته دکتری تخصصی زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
مسئولیت انسان در رابطه با دیگری، پرسشی تاریخی است که فیلسوفان هر کدام به فراخور خویش، در صدد پاسخگویی بدان برآمدهاند. در مکتب پدیدارشناسی که تعامل بین سوژه و دیگری اهمیّت خاصّی دارد، «لویناس» قائل به مسئولیتپذیری سوژه نسبت به دیگری بهصورت نامتقارن و نابرابر است. رمان الحرام نوشته «یوسف ادریس»، از آن جهت که مشتمل بر زنجیره روابط گوناگون درباره زنان و نوع برخورد خانواده و جامعه با آنان است، برای بررسی براساس رویکرد لویناس انتخاب شده است. با توجّه به هدف پژوهش که تبیین میزان کارآمدی دیدگاه لویناس را، در بازنمایی تبعیض علیه زنان و نمود موقعیّت آنان بهعنوان سوژه و دیگری، مدّنظر دارد، مهمترین شخصیّتهای رمان، هم در جایگاه «سوژگی» و هم در جایگاه «دیگری» مطابق گزارههای لویناس بررسی شدند. نتایج تحقیق نشان داد آن مسئولیتی که مرد در مقام سوژه نسبت به دیگری به عهده دارد در مواجهه با امر زنانه، به ناگاه تغییر مییابد، اما زن در مقام سوژه باید از همه چیز خویش بگذرد. سوژة مذکّر، تاب هیچ اختلالی در آسایش خویش نداشته، برای برطرفکردن عامل ناآرامی از خشونت ابایی ندارد. در مقابل، زنان در همه زندگیشان، تحت قیمومیّت سوژة مذکّر قرار داشته، مسئولیتهای خانوادگی آنان بهقدری پر مشقّت است که فرصتی برای نمود «من» به آنها داده نمیشود. نگاه لویناس به امر زنانه، از جنس همدردی با نقش سرکوبشدة آنان نیست، بلکه در مقابل، «دیگری زنانه» را تا حدّ «همان»ِ مدّنظر سوژه مذکّر، تقلیل داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
پدیدارشناسی؛ امانوئل لویناس؛ رمان الحرام؛ یوسف ادریس؛ دیگری | ||
مراجع | ||
ادریس، یوسف.(2017). الحرام، لندن: مطبعة هنداوی سی آی سی.
ایزدپناه، امین.(1393). «اخلاق دیگری مدارِ امانوئل لویناس و رهیافتهای آن برای تعلیم و تربیت». مجموعه مقالات همایش فلسفه تربیت دینی و تربیت اخلاقی (پنجمین همایش انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران)، دانشگاه شهید باهنر کرمان، صص 70-67.
برگو، بتینا.(1393). امانوئل لویناس، ترجمة احسان پورخیری، تهران: ققنوس.
جواری، محمدحسین؛ اسدالهی، شکراله؛ مصباحی، مریم.(1398). «بررسی تطبیقی جایگاه «دیگری» در روابط عاطفی شخصیّتها در دو رمان «مادام بواری» اثر گوستاو فلوبر و «دو منظره» اثر غزاله علیزاده براساس نظریة امائونل لویناس». پژوهشهای ادبیات تطبیقی، شماره2، صص 50-32.
روحانی، سیدعلی؛ فیاضیکیا، محمدمهدی.(1397). «در واکاوی نسبت میان «گفتن» و «دیگری» در سینمای کیارستمی از منظر آرای امانوئل لویناس». فصلنامه کیمیای هنر، پیاپی ۲۶، صص 41-25.
روحانی، سیدعلی؛ فیاضیکیا، محمدمهدی.(1399). «تحلیل مفهوم دیگری زنانه در سینمای اصغر فرهادی از منظر آرای امانوئل لویناس». پژوهشنامه زنان، شماره 32، صص 145-125.
صافیان اصفهانی، محمدجواد؛ کافیانی تبریز، سعیده.(1395). «لویناس، فیلسوف دیگری». پژوهشهای علوم انسانی نقش جهان، دوره جدید، سال اول، شماره 1، صص 26-17.
عبدالعلینژاد، محمدمهدی؛ فاضلی، احمد.(1399). «جایگاه «او بودگی» چگونگی مطرحشدن خدا نزد امانوئل لویناس». دوفصلنامه علمی تأملات فلسفی، سال دهم، شماره 24، صص205-179.
قسامی، حسین.(1400). «بررسی تطبیقی مفهوم دیگری در فلسفه لویناس و معشوق در شعر حافظ». مطالعات شهریار پژوهی، سال هشتم – شماره28، صص 916-887.
منصوری، مهشیدسادات؛ مختاباد، مصطفی. (1397). «دیگریِ لویناس وجه انضمامی هنر نوپدید». دانشگاه شهید بهشتی، دوفصلنامه فلسفی شناخت، شماره 97، صص136-117.
نظریمنظم، هادی؛ دلشاد، شهرام. (1394). «بررسی ساختاری رمان الحرام یوسف ادریس». نقد ادب معاصر عربی، شماره8، صص 47-27. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 807 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 542 |