آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,223 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,881 |
محکوم بی محاکمه: (نقد پژوهش‌‌های انجام شده دربارۀ نسخۀ ناسخۀ مثنوی عبداللطیف عباسی و معرفی نسخ خطی آن) | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 2، شماره 4، دی 1400، صفحه 17-35 اصل مقاله (468.9 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| زهیر طیب | ||
| دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| ادبیات فارسی در شبه قارّۀ هند، صیتی گسترده و قلمروی بزرگ داشته است. در دوران سلطنت گورکانیان به ویژه اکبرشاه (م. 984 شمسی / 1014 قمری) و شاه جهان (م. 1044 شمسی / 1076 قمری )، ادبای فارسی‌گوی هندوستان، شگفتی‌ها در زبان و ادب فارسی آفریده‌اند. یکی از این آثار بیتکرار، تصحیح و تحقیقی است که منشی دیوان شاه جهان، عبداللطیف عباسی گجراتی از مثنوی معنوی مولانا جلال الدین محمّد بلخی، عارف و شاعر بزرگ ادبیات فارسی به دست داده است. این اثر که تا روزگار ما پای از نسخه‌‌های دست‌نویس فراتر نگذاشته بود، به تازگی با تصحیح متن و تحقیقاتی تکمیلی، به چاپ رسید و پنجره‌ای نو به متن پژوهی مثنوی گشود (عبداللطیف عباسی: 1400). این بررسی، بیانگر آن است که برخی از گزاره‌‌های نقدگونه بر این اثر، بدون تماس کافی و دقّت وافی در متن، به‌شکل کلّی و متأثّر از فضای عمومی پیرامون این اثر در محافل علمی و ادبی، مطرح شده و طبعاً در نسبت با واقعیت اثر، خطاهایی در آن راه دارد. همچنان که ستایش‌های بدون تدقیق نیز به همین عارضه مبتلاست. این مقاله با پرداختن به سیر پژوهش‌ها و داوری‌های قبلی، ضمن معرفی نسخه‌‌های خطی نسخۀ ناسخۀ مثنوی، می‌کوشد تا ارزش‌های ادبی و تاریخی این اثر را بیرون از غبار داوری‌های کلّی، به پژوهشگران معرفی کند. درعینحال، بدون افراط در تصدیق و تأصیل آن، پژوهشگران را به شناخت دقیق و فارغ از پیشداوری از این اثر و بهره گیری از فواید تاریخی انضمامی و اشتمالی آن دعوت کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مثنوی؛ عبداللطیف عباسی؛ مولانا؛ نسخۀ ناسخه؛ هندوستان؛ تحقیق و تصحیح؛ تیموریان؛ گورکانیان | ||
| مراجع | ||
|
بهزاد برهان (1394)، «نکاتی تازه دربارۀ زندگی عبداللطیف عباسی گجراتی»، مجلۀ شبهقاره (ویژهنامۀ نامۀ فرهنگستان)، بهار و تابستان، شمارۀ 4 صص 228-221.
جهانبخش، جویا (1397)، «نامه‌‌ها (پاسخ به گزارش ناقدانه)»، آینۀ پژوهش، مهر و آبان، شمارۀ 64، 121.
لاهوتی، حسن (1393)، تصحیح شرح مثنوی نیکلسون با تطبیق با نسخۀ قونیه، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
حسینی ، مریم (١٣٨٢)، «عبدالطیف عباسی بزرگترین مصحح و شارح حدیقه در حدیقةالحقیقة و شریعةالطریقة» ، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
حقیقی، فرزام (1393)، «تصحیح از نظر جامی و کارکرد آن در شرح لمعات عراقی»، آینۀ میراث، پاییز و زمستان، شمارۀ 55، 81.
روحبخشان، عبدالمحمد و فرانسیس ریشار (1385)، کتاب ایرانی، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
سلیمانی، مجید، بخارا ، فروردین و اردیبهشت 1398 - شماره 130 (15 صفحه - از 461 تا 475 ).
ماحوزی، مهدی؛ محمود طاووسی و احمد غلامی (1393)، مقالۀ فرهنگ لطایف اللغات عبداللطیف عباسی گجراتی و ویژگی‌‌های آن، مجلۀ مطالعات شبهقاره، تابستان، سال ششم، شمارۀ 19، صص 64-47.
عباسی، عبداللطیف (بیتا)، خلاصةالعشراء، مقدمه بر تذکرۀ بتخانه ملامحمد صوفی مازندرانی، نسخۀ خطی شمارۀ 120 مجلس شورا، صفحۀ 4.
عباسی، عبداللطیف (1400)، نسخۀ ناسخۀ مثنوی، به تصحیح و تحقیق: زهیر طیب و همکاران، تراث اسلامی دارالتراث.
فروزانفر، بدیعالزمان (1373)، شرح مثنوی شریف، تهران: علمی فرهنگی.
گلچین معانی، احمد (1363)، تاریخ تذکره‌‌های فارسی، تهران : کتابخانۀ سنایی.
مجرد، مجتبی و عبدالله رادمرد (1391)، «متن آرمانی به روایت عبداللطیف عباسی و هلموت ریتر»، فصلنامۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، سال دوم، شمارۀ 7، پاییز و زمستان، صص 50-41.
مشتاقمهر، رحمان (1398)، «نسخۀ مثنوی مورخ 677 قونیه و چاپ‌های متعدد مبتنی بر آن»، نشریۀ زبان و ادب فارسی، بهار و تابستان، شمارۀ 215، صص 99-65.
منصوری، کورش (1381)، «نسخۀ ناسخه و عبداللطیف»، نشریۀ قند پارسی (رایزنی فرهنگی ایران در هند)، شمارۀ 17.
نذیر احمد، کبیر احمد جائسی (1372 و 1370)، «عبداللطیف عباسی گجراتی و نسخۀ انتقادی مثنوی معنویش»، نشریۀ آینده، سال 1370، شمارۀ 5 و سال 1372، شمارۀ 1 و شمارۀ 4.
ʿAmal-i ṣāliḥ, al-mawsūm bih, Shāhʹjahān nāmah, لاهور: مجلس ترقی ادب, 1958-1960 ,Muḥammad Ṣāliḥ ,BA73965679. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 106 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 178 |
||