آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,854 |
بازیابی معنای پنهان در داستان «شهریار و شاهزمان» از «هزار و یکشب» بر پایۀ تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف | ||
| پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
| دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 38، فروردین 1401، صفحه 163-182 اصل مقاله (689.52 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.6843.1408 | ||
| نویسندگان | ||
| زینب کرمی پور1؛ الیاس نورایی* 2؛ خلیل بیگ زاده3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| چکیده | ||
| برپایۀ رویکرد فرکلاف در تحلیل گفتمان، متن‌های روایی می‌توانند در بازآفرینی ساختارهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و تولید معنا سهم مهمّی داشته باشند. قصّه‌های هزارویک شب نیز بافتی مبتنی بر تولید معنا در ساختار متن و فرامتن دارند. همچنین قصّة شهریار و شاهزمان نمونه ای است که رابطه تغییرپذیر عمل گفتمان را پنهان کرده است. این پژوهش، قصة شهریار و شاهزمان را بر پایة نظریة تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین به روش توصیفی ـ تحلیلی بررسیکرده، لایه‌های معنایی پنهان و آشکار متن قصّه را کاویده است. دستاورد این پژوهش نشان می‌دهد در سطح توصیف، در این قصّه، بیشتر فعل‌ها وجه خبری دارند و فعل‌های منفی به‌ندرت دیده می‌شود؛ زیرا وجود فعل‌های مثبت و خبری، نمایان‌گر همه چیزدانی و حرکت راوی در بطن داستان است و راوی داستان شهریار و شاهزمان، جای خود را به شخصیّت شهرزاد می دهد. در سطح تفسیر نیز این قصّه بیانگر اندیشۀ خیانت پیشگی و پتیارگی زنان در جامعۀ مردسالار و مبارزه بر ضد چنین اندیشهای است. زاویه تبیین نیز نشان می دهد قدرت خیانت پیشگی زنان، قدرتی برتر است و در صورت برخورداری مردان از قدرت انتقام خشونت آمیز نیز آرامش روانی به ارمغان نمی‌آید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرکلاف؛ تحلیل انتقادی گفتمان؛ هزارویک شب؛ شهریار و شاهزمان | ||
| مراجع | ||
|
آقاگلزاده، فردوس. (1386). «تحلیل گفتمان انتقادی و ادبیات». مجلۀ ادب پژوهی ادبیات و زبانها، ش1، صص17-28.
بلاعنوان. (2000). ألف لیله و لیله، مقابله و تصحیح الشیخ محمد قطه العدوی، المجلد الثانی. قاهره: مکتبه مدبولی، الطبعه الاولی.
بینام. (1383). هزارویک شب، ترجمه عبداللطیف طسوجی، چاپ اوّل. تهران: هرمس.
برسلر، چالز. (1389). درآمدی بر نظریه ها و روشهای نقد ادبی، ترجمۀ مصطفی عابدینی فرد، چاپ دوّم. تهران: نیلوفر.
تولان، مایکل. (1386). روایت شناسی، درآمدی زبان شناختی ـ انتقادی، ترجمۀ سیّده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، چاپ اوّل. تهران: سمت.
پینالت، دیوید. (1389). شیوههای داستان پردازی در هزارویک شب، ترجمۀ فریدون بدرهای، چاپ اوّل. تهران: هرمس.
رحیمیان، جلال؛ عموزاده، محمد. (1391). «افعال فارسی در زبان فارسی و بیان وجهیّت». پژوهش های زبانی، دورۀ 4، ش1، صص40-21.
ستّاری، جلال. (1368). افسون شهرزاد، پژوهشی درهزار افسان، چاپ اوّل. تهران: توس.
فردوسی، مرجان. (1389). تحلیلگفتمان انتقادی گلستان سعدی. پایاننامه جهت دریافت کارشناسی ارشد، دانشگاه الزّهرا.
فرکلاف، نورمن. (1379). تحلیل انتقادی گفتمان، گروه مترجمان، چاپ اوّل. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کاظمزاده، رسول؛ مشتاق مهر، رحمان. (1398). «تحلیل گفتمان تاریخ بیهقی بر اساس نظریۀ فراتابی زبانی فرای و بازی زبانی ویتگنشتاین». فصلنامۀ علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیّات فارسی(دهخدا)، دورۀ 12، ش 44، صص 42 ـ 13.
گودرزی، محسن. (1388). «تحلیل گفتمان انتقادی». کتاب ماه علوم اجتماعی، ش22، صص77-81.
منصوری، زهرا و دیگران. (1398). «تحلیل واژگان مرتبط با اجتماعیات در خمسۀ نظامی با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف». متن پژوهی ادبی، س23، ش80، صص60-33.
میلز، سارا. (1396). گفتمان، ترجمۀ فتاح محمدی، چاپ چهارم. زنجان: نشر هزارۀ سوم.
نوروز، مهدی؛ فرهود، فرنگیس. (1395). «تعلیم تحذیری سعدی در بوستان با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان نظریۀ فرکلاف». پژوهشنامۀ ادبیات تعلیمی، ش32، صص161-190.
ون دیک، تون آدریانوس..(1394). تحلیل متن و گفتمان، ترجمۀ پیمان کی فرخی، چاپ اوّل. آبادان: نشر پرسش.
یحیایی ایلهای، احمد. (1390). «تحلیل گفتمان چیست». نشریه تحقیقات روابط عمومی، ش60، صص64ـ58.
یورگنسن، ماریان؛ فیلیپس، لوئیز. (1397). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، چاپ هشتم. تهران: نشر نی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 284 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 283 |
||