تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,181 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,838 |
سبکشناسی شعر روباه و کلاغ با تکیه بر اشعار حبیب یغمائی، میرزا علیاکبر صابر، سلیمان العیسی و محمد عثمان جلال | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 1، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 50، تیر 1402، صفحه 1-20 اصل مقاله (865.32 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2022.6691.2284 | ||
نویسندگان | ||
پرویز احمدزاده هوچ* 1؛ علی صیادانی2؛ منوچهر دویران3 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
حکایت روباه و کلاغ از دیرباز موردتوجّه شاعران و داستانسرایان قرار گرفته است، شاعران در کشورهای مختلف، به زبانهای متنوع و با سبکهای متمایز این داستان را به نظم کشیدهاند. در این پژوهش به بررسی و مقایسه سرودههای چهار شاعر؛ حبیب یغمائی، (شاعر فارسیزبان) و علیاکبر صابر (سراینده اشعار ترکی) و سلیمان العیسی، شاعر سوری محمد عثمان جلال شاعر مصریتبار میپردازیم. این جستار با روش توصیفی - تحلیلی بر اساس مکتب آمریکایی (که در تطبیق دو ادب اصل تأثیرگذاری و تأثیرپذیری و داشتن ارتباط تاریخی را شرط واجب نمیداند) در ادبیات تطبیقی میکوشد جنبههای مختلف زیبایی شناسانه، نوآوری، شباهتها، تفاوتها و کارکردهای مختلف قصیده «روباه و زاغ» در چهار سطح؛ آوایی (موسیقی درونی و بیرونی)، بلاغی (کارکردهای زیباییشناسی) لایه نحوی و فکری در آثار چهار شاعر نامبرده را ارزیابی کند. بررسی متون شعری این شاعران نشان میدهد که همه آنها، جهت زیبا و جذاب جلوه دادن سرودۀ خود به موسیقی شعر، اهتمام ویژهای داشتهاند و از انواع تشبیهات و استعارات و جناسها استفاده نمودهاند. توجّه به واجآرایی و ضربآهنگ شعر در سروده سلیمان العیسی نسبت به سه شاعر دیگر، کمتر است، شعر یغمائی، صابر و عثمان جلال دارای ردیف و قافیه و آهنگین است و کودکان بهراحتی قادر به حفظ آن هستند، ولی سروده سلیمان العیسی به سبک شعر نو است و ضربآهنگ آن چندان ملموس نیست. در لایه فکری، هدفشان تعلیم و تربیت و دوری از چاپلوسی و راستگویی کودکان است. یغمائی دریافت پیام متن را به عهدۀ مخاطب نهاده است ولی شعرای دیگر به پیام داستان اشاره نمودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
شعر کودک؛ روباه و زاغ؛ یغمائی؛ صابر؛ عثمان جلال؛ سلیمان العیسی | ||
مراجع | ||
آل داوود، سید علی (1385). ارجنامه حبیب یغمائی. تهران: میراث مکتوب.
ابومعال، عبد الفتاح (1988). ادب الاطفال «دراسه وتطبیق»، الطبعه الثانیه، اردن: دار الشرق.
اتحاد، هوشنگ (1390). پژوهشگران معاصر. تهران: فرهنگ معاصر.
جلال، محمد عثمان (1906). العیون الیواقیظ فی الامثال والمواعظ. الطبعة الأولی. مصر: مطبعه النیل.
حاجی زاده، مهین و بهمن، مایه گوزل؛ ابهن، محدثه (1394). بررسی و تحلیل اشعار تعلیمی سلیمان العیسی در حوزۀ ادبیات کودک. پژوهشنامۀ نقد ادبی، 6 (1)، 67-91.
خورسند علیزاده، زهرا (1398). بررسی انواع ترجمههای منظوم از حکایت روباه و کلاغ در ایران و مقایسۀ آن با نمونههای عربی. هفتمین همایش ملی متنپژوهی.
داودی، طه (1906). الشعر والشعراء المجهولون فی القرن التاسع عشر. القاهرة: مطبعة النیل.
درودیان، ولیالله (1385). سرچشمههای مضامین شعر امروز. تهران: نشر نی.
دشتیان، رسول (1389). شرح و بررسی اشعار سلیمان العیسی با تکیه بر مضمون و موسیقی. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تهران.
دوادی، طه (1992). الشعر والشعراء المجهولون فی القرن التاسع عشر. القاهرة: دار المعارف.
دهقان، مهتاب وبلاوی، رسول (2019). البنیة السردیة فی قصیدة «الاطفال یحملون الرایة». مجلة اضاءات نقدیّة، 9 (33). 107-124.
زلط، احمد (1994). أدب الاطفال بین احمد شوقی وعثمان جلال. دار النشر للجامعات المصریة، مکتبة الوفاء.
شایان سرشت، اکبر؛ خوشامن، زهرا؛ سام خانیانی، علیاکبر؛ نوروزی، زینب (1398). بومیسازی در ترجمههای منظوم حکایت کلاغ و روباه در حرکت از فرانظام به نظام بر اساس نظریه لوتمان. ادبیات تطبیقی (ادب و زبان نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی کرمان)، 11 (21)، 73-100.
الشایب، احمد (1994). اصول النقد الادبی، الطّبعة العاشرة. القاهرة: مکتبة النهضة المصریة.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1386). موسیقی شعر، چاپ دهم، تهران: آگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1390). با چراغ و آینه، تهران: سخن.
صابر، میرزا علیاکبر (1914). هوپ هوپ نامه. ترجمۀ احمد شقانی. باکو: نشریات دولتی.
عقاد، عباس محمود (1973). شعراء مصر وبیئاتهم فی القرن الماضی. القاهره: دارالهلال.
علیدوستی، همایون (1393). بررسی تفاوتهای سبکی و زبانی شعر روباه و زاغ در اشعار ایرج میرزا و حبیب یغمائی. روزنامۀ اطلاعات.
العیسی، سلیمان (1996). علی طریق العمر. بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
العیسی، سلیمان (1999). دیوان الاطفال. دمشق: دار الفکر.
فاخوری، محمود (1996). موسیقا الشعر العربی. حلب: منشورات جامعة حلب.
فرید، زهراء و اکبریزاده، فاطمه (1414). الهویّة الوطنیة فی شعر سلیمان العیسی للاطفال، مجلة الثقافة العربیة وآدابها، 4 (15)، 565-589.
مجلسی، محمد باقر (1394). بحار الأنوار. ج 27. تهران: سفیرسلامت.
محرمی، رامین (1393). بررسی تطبیقی شعر کودک در هوپ هوپ نامۀ علیاکبر صابر و دیوان نسیم شمال. مجلۀ مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، 5 (10)، 153-172.
محمد جمعه، بدیع (1980). دراسات فی الادب المقارن. الطبعة الثانیه. بیروت: دار النهضة العربیه.
مسعود، بوعیسی (2012). التشکیل الموسیقی فی دیوان سلیمان العیسی دیوان الجزایر نموذجاً مذکره مقدمه. لنیل شهادة ماجیستر فی اللغه العربیه وآدابها. الجزیرة: جامعة الحاج لخضر-باتنه-. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 235 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 255 |