آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,165 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
تحلیلی بوم‌گرایانه بر واژگانیشدن مفاهیم حوزۀ حیوانات اهلی در زبان کردی کرمانجی | ||
| مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران | ||
| دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 37، تیر 1401، صفحه 105-125 اصل مقاله (1.46 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2021.6263.1533 | ||
| نویسندگان | ||
| الهام میزبان* 1؛ شهلا شریفی2؛ عطیه کامیابی گل3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی و گروه زبان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| کرمانجی، یکی از سه شاخۀ اصلی زبان کردی است که در ترکیه، سوریه، بخش‌هایی از عراق، غرب و شمال شرقی ایران رایج است. پژوهش حاضر با اتّخاذ چارچوب سطوح بازنمایی واژگانی و درنظرگرفتن مفهوم دانش زیست‌بومی، واژگان مرتبط با حوزۀ مفهومی حیوانات اهلی در زبان کردی کرمانجی شمال خراسان را تحلیل کرده است. چارچوب این مطالعه برمبنای «راهنمای گردآوری گویش‌ها برای گنجینۀ گویش‌های ایرانی» تهیه شده، سپس واژگان مرتبط با این حوزۀ مفهومی با استفاده از روش مصاحبۀ هدفمند گروهی، جمع‌آوری شده و طبق شاخص‌های چهارگانۀ واژگانیشدن مالت، سلومن و جننری و سطوح پنجگانۀ بازنمایی واژگانی برلین، بریدلاو و راون تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان‌دهندۀ آن است که دو عامل «تفاوت در مرزبندی‌های متفاوت از یک مفهوم» و «لانه‌گزینی» در واژگانیشدن مفاهیم حوزۀ حیوانات اهلی در کرمانجی مؤثّر بوده و موجب ایجاد تمایزهای قابل توجّهی براساس «جنسیت»، «سن»، «رنگ»، «افعال مرتبط با تولّد و زیست»، «واژگان مرتبط با نگهداری و تیمار حیوانات» و «مشاغل مرتبط» با آنان شده است؛ همچنین عوامل فرهنگی‌ای همچون تجربۀ رویارویی مستقیم و دانش گستردۀ زیست‌بومی درخصوص حیوانات اهلی موجب واژگانیشدن مفاهیم مختلف تا سطوح چهار و پنج بازنمایی واژگانی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کردی کرمانجی؛ زبان‌شناسی زیست‌بومی؛ شاخص‌های واژگانی؛ بازنمایی واژگانی؛ زبان‌شناسی فرهنگی | ||
| مراجع | ||
|
افشار، طاهره و مریم عبدی بلوکانی (1399). واکاوی تعامل انسان و طبیعت در ضرب‌المثل‌های زبان فارسی از منظر زبان‌شناسی بوم‌گرا. پژوهش‌های زبانی، 11 (2)، 1-24.
بیدکی، هادی (۱۳۹۷). سِدرَه و کُستی در کیش زرتشتی و انعکاس آن در کُشتی کرمانجی و شاهنامۀ فردوسی. فرهنگ و ادبیات عامه، ۶ (۱۹)، 194-176.
پارساپور، زهرا (1391). نقد بوم‌گرا، رویکردی نو در نقد ادبی. نقد ادبی، 5 (19)، 7-26.
پارساپور، زهرا (1395). ملاحظات اخلاق زیستمحیطی هدایت و چوبک؛ نقد دو داستان. نقد ادبی، 9 (36)، 73-95.
توحدی، کلیم‌اله (1369). دیوان عرفانی جعفرقلی زنگلی. مشهد: تایپ سروش.
چوپانی عسگرآباد، علی‌اکبر (1390). بررسی ساخت دستوری گویش کردی کرمانجی قوچان از دیدگاه رده‌شناسی زبان. پایان‌نامۀ کارشناسیارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
سویدانلویی، آدینه محمد (1395). بررسی زمینه‌های همگرایی، واگرایی با هویت ملّی قوم کرمانج خراسان. بیژن یورد. بجنورد
شریفیان، فرزاد (1398). زبان‌شناسی فرهنگی: مفهوم‌سازی‌های فرهنگی و زبان. مترجمان: طاهره احمدی‌پور؛ پریا زرم‌دیده و حامد مولایی. رفسنجان: دانشگاه ولی‌عصر (ع).
شقاقی، ویدا (1392)، مبانی صرف. تهران: سمت.
غیاثیان، مریم‌السادات و اکبر شیرینی (1395). انسان‌مداری و بازنمود آن در تعریف حیوانات در فرهنگ فارسی معین؛ تحلیلی در چارچوب انگارة زبان‌شناسی زیست‌بومی. نشریة پژوهش‌های زبان‌شناسی، 8 (1)، 53-70.
فاطمی سیادر، شهلا؛ طلیعه ظریفیان؛ اکبر بیگلریان و محمد صدیق زاهدی (1397). رشد واجی در کودکان 3 تا 5 سالة کُردزبان با گویش کرمانجی-میانی مکریانی. زبان و زبان‌شناسی، 14 (27)، 73-86.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1389). راهنمای گردآوری گویش‌ها برای گنجینۀ گویش‌های ایرانی. بازیابی شده در تاریخ 19/11/1399.
قطره، فریبا؛ حمیده پشتوان و مهناز طالبی دستنایی (1394). رویکرد زیستمحیطی در پژوهش‌های زبان. زبانشناخت. 6 (1)، 231-243.
قنبری بگلر، جواد؛ محمود الیاسی و علی ایزانلو (1392). بررسی تفاوت‌های گویش کرمانجی بیگلر با گویش‌های کرمانجی مجاور. زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، 5 (8)، 1-19.
گنج‌بخش، محرم (1394). فرهنگ لغات و اصلاحات کرمانجی (زبان محاوره کرمانجی). مشهد: سخن‌گستر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 261 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 214 |
||