تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,162 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,825 |
رئالیسم انتقادی در زنسرودههای فروغ فرخزاد و سعاد الصباح | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 4، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 45، فروردین 1401، صفحه 49-79 اصل مقاله (535.88 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.5735.2181 | ||
نویسندگان | ||
مهدی شاهرخ* 1؛ حسن گودرزی لمراسکی2؛ مژده پاکسرشت3 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
3کارشناسارشد زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، بابل، ایران. | ||
چکیده | ||
شاعران معاصر برای بیان احساسات و تراوشات فکری خود که ناشی از اوضاع نابسامان جامعه است، از رئالیسم بهره می گیرند تا نارساییهای موجود در آن را در اشعار خود بازتاب دهند؛ فروغ فرخزاد و سعاد الصباح از شاعران بزرگ زن ایرانی و کویتی هستند که در زنانهسرودههای خود بهشکلی پربسامد، خصوصیات رئالیسم انتقادی را بهکار گرفتهاند. نوشتار پیش رو درصدد آن است که با تکیه بر شیوۀ توصیفی - تحلیلی، اشعار زنانه این دو شاعر زن را ازمنظر رئالیسم انتقادی بررسی کند. نتایج پژوهش نشان میدهد که زنسرودههای این دو شاعر، نگاه بیپیرایه و منتقدانۀ آنها را دربارۀ مسائل زنان و تفکّر مردم ایران و کویت را درقبال زنان بازتاب میدهد؛ این اشعار بهمنظور انتقاد از رویکرد مردسالارانۀ غالب، نادیدهانگاشتهشدن نقش زنان، تلاش برای احقاق حقوق ازدسترفتة آنها و انتقاد از نقش و جایگاه کنونی زن در خانه و خانواده و یا بیان برخی رویکردهای زنانه در شعر مانند دلدادگی به معشوق و بیان گفتوگوهای عاشقانۀ زنان با آیینه، در شعر دو شاعر بهکار رفته است. نیز شدّت نگاه مردستیزانه در شعر فروغ بسیار پررنگتر از شعر سعاد است؛ زیرا سعاد شاهدختی بوده که در خانۀ شاهزادهای کویتی طعم شیرین خوشبختی را چشیده است؛ ولی فروغ بهواسطۀ زیستن فقیرانه در خانوادهای دیکتاتورمآب پدری و در پی آن، شکست در زندگی زناشویی، از نگرشی بدبینانهتر و تیرهتری نسبت به جامعه برخوردار است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات فمینیستی؛ رئالیسم انتقادی؛ فروغ فرخزاد؛ سعاد الصباح؛ شعر زن | ||
مراجع | ||
آبوت، پاملا؛ والاس، کلر (1385). جامعهشناسی زنان. ترجمة منیژه نجم عراقی. تهران: نی.
آذری، پروا (2012). مشخّصههای زبان و روایت زنانه در داستانهای نویسندگان زن. مجلۀ کتاب ماه ادبیات، (66)، 29-38.
احمدی چناری، علیاکبر؛ حبیبی، علیاصغر؛ صالحی، خدیجه (1396). اللّغة والجنس فی القصص القصیرة لفضیلة الفاروق وزویا بیرزاد علی ضوء آراء روبن لاکوف. بحوث فی الأدب المقارن. جامعة رازی کرمانشاه، 7 (28)، 23-39.
اسداللهی، خدابخش (1390). اطناب شیوۀ مؤثّر بیان در شعر فروغ فرخزاد. فصلنامۀ سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 4 (13)، 201-215.
پاکنهاد جبروتی، مریم (1381). فرادستی و فرودستی در زبان. تهران: گام نو.
پورخالقی چترودی، مهدخت؛ تقیآبادی، حمید (1389). فروغ فرّخزاد و سعاد الصّباح در مثلث عشق، سیاست و زنانهنویسی. مجلّة الدراسات الأدبیة – الجامعة اللبنانیة، (70)، 9-35.
حبیبی، علیاصغر؛ احمدی چناری، علیاکبر؛ بهمدی، زهرا (1393). بررسی تطبیقی درونمایههای اجتماعی مشترک در شعر فروغ فرخزاد و سعاد الصباح با تکیه بر رویکرد زنانه. نشریۀ ادبیات تطبیقی دانشگاه شهید باهنر کرمان، 6 (11)، 95-117.
حیدریان شهری، احمدرضا (1392). رویکردی تطبیقی به بینش فرجامشناسانۀ شعر بدر شاکر السیاب و فروغ فرخزاد. مجلّۀ زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد، (8)، 60-83.
دوبوار، سیمون (1380). جنس دوم. ترجمه: قاسم صنعوی، تهران: توس.
زارع برمی، مرتضی (1397). نمودهای زنانگی و مردانگی در زنانهنویسی و مردانهنویسی. دوفصلنامۀ ادبیات پارسی معاصر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 8 (2)، 99-166.
الصباح، سعاد (2000). فتافیت امرأة. الطّبعة العاشرة. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
الصباح، سعاد (2005 الف).امرأةٌ بلا سواحل. الطّبعة الرّابعة. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
الصباح، سعاد (2005 ب). خذنی إلی حدود الشمس. الطّبعة الثّالثة. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
الصباح، سعاد (2005 ج). قصائد حب. الطّبعة الخامسة. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
الصباح، سعاد (2014). أمنیة. الطّبعة الرّابعة عشر. الکویت: دار سعاد الصباح للنشر والتوزیع.
فتوحی، محمود (1391). سبکشناسی نظریهها رویکردها و روشها. تهران: سخن.
فرخزاد، فروغ (1382). دیوان اشعار فروغ فرخزاد. چاپ سوم. قم: ارمغان یوسف.
فروغی، علی؛ کریمی، امیربانو (1398). بررسی تطبیقی کارکردهای هنری نقشمایۀ آینه در اشعار زنانه و مردانه. فصلنامۀ سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 12 (44)، 231-249.
کراچی، روحانگیز (1394). چگونگی تأثیر جنسیت بر ادبیات. مجلّۀ زن در فرهنگ و هنر، 7 (2)، 223-241.
کرمی قهی، محمدتقی؛ اخباری، محسن (1396). جنسیت و اخلاق مراقبت در فلسفۀ اخلاق فمینیستی. مجلّۀ زن در توسعه و سیاست، 15 (1)، 45-62.
گیدنز، آنتونی (1373). جامعهشناسی. برگردان منوچهر صبوری. تهران: نی.
محمودی بختیاری، بهروز؛ دهقانی، مریم (1392). رابطۀ زبان و جنسیت در رمان معاصر فارسی: بررسی شش رمان. مجلّۀ زن در فرهنگ و هنر، (4)، 543-556.
میرسندسی، محمد؛ قبادی، حسینعلی؛ درستی، احمد؛ سعیدی، ابوالفضل (1391). تحلیل فرهنگی فمینیسم در رمانهای پستمدرن فارسی. فصلنامۀ زنان و خانواده، 7 (21)، 1- 34.
ناظمیان، رضا (1389). زمان در شعر فروغ فرخزاد و نازکالملائکه. نشریۀ ادبیات تطبیقی دانشگاه شهید باهنر کرمان، (2)، 207-220.
هنری، گلاله؛ اسماعیلی، عصمت (1397). سلطه و عصیان در زبان فروغ فرخزاد، خوانش شعر فروغ براساس رویکردهای سهگانۀ زبان و جنسیت. دوفصلنامۀ ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 8 (2)، 271-293. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 274 |