آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,243 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,899 |
تحلیل مقابلهای ادبیّت سبک در توصیف «ایوان مدائن» از بحتری و «ایوان طاق‌بستان» از ارّجانی براساس معادله بوزیمان | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 2، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 45، فروردین 1401، صفحه 1-20 اصل مقاله (1.89 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.6056.2218 | ||
| نویسنده | ||
| محمد حسن امرایی* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بحتری (206-284)، شاعر عرب دورة عبّاسی، شیفتگی شگفتانگیزی به مظاهر تمدّن ساسانی نشان داده است. وی در سفری که از شام به بغداد داشته، پس از ویرانی «ایوان مدائن» بهدست اعراب، از آن دیدن کرده، در ضمن قصیدهای 56 بیتی، آن ایوان را بهزیبایی بهتصویر کشیده و سوز درونی خود را نمایان ساخته است. این قصیده، برترین چکامه‌ای است که در وصف ایوان مدائن و فضیلت شهریاران ساسانی به زبان عربی سروده شده است. ناصحالدّین ارّجانی (460-544) نیز برترین شاعر عربیسرای ایرانی دوره سلجوقیان در خوزستان است که در توصیف اماکن باستانی و عبرت‌آموزی از حوادث روزگار و زوال حکومتهای پیشین، سخت چیرهدست بوده است. او نیز در شرایطی مشابه، در گذری که به منطقة «طاق‌بستان» کرمانشاه داشته، به تقلید از سینیه بحتری، در قصیدهای 65 بیتی، با نگاهی تأمّلی و حکمتآمیز به توصیف آن طاق باستانی پرداخته است. هدف نوشتار پیش رو بررسی تطبیقی میزان ادبیّت سبک در شعر بحتری و ارّجانی است که با تکیه بر نظریة بوزیمان، دانشمند معروف آلمانی نوشته شده است تا نشان دهد که اندیشه، ایدئولوژی و سبک شاعران فارس و عرب، در توصیف این دو مکان آرکائیک، چگونه بوده است. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که سبک بحتری از سبک ارّجانی ادبیّت بیشترى دارد؛ زیرا ارّجانی، افزون بر نگرش عبرتآموز و حکیمانه، با استعمال تشبیههای مختلف، درراستای ملموس و نزدیک بهواقع نشاندادن سنگنگارههای طاق‌بستان، از میزان (ن ف ص) و ادبیّت شعر خود کاسته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سبکشناسی تطبیقی؛ ایوان طاق‌بستان؛ ایوان مدائن؛ بحتری؛ ارّجانی؛ معادله بوزیمان | ||
| مراجع | ||
|
ابن الدیامیطی، انتقاء (بیتا). المستفاد من ذیل تأریخ بغداد لابن النجار. محفوظ بدار الکتب المصریة تحت رقم 296.
ابن خلکان، أحمد بن محمد (1949). وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان. تحقیق: احسان عبّاس، بیروت: دار صادر.
الأرجانی، أحمد بن محمد (1979). دیوان الأرّجانی. تحقیق: محمد قاسم مصطفی. بغداد: وزارة الثقافة.
الأمینی، الشیخ عبد الحسین أحمد النجفی (1977). الغدیر فی الکتاب والسنة والأدب. المجلد 2. الطّبعة الرّابعة. بیروت: دار الکتاب العربی.
انوار، سید امیر محمود (1383). ایوان مدائن از دیدگاه دو شاعر نامی تازی و پارسی بحتری و خاقانی. تهران: دانشگاه تهران.
البحتری، ابوعبادة ولید بن عبید (بیتا)، دیوان البحتری. تحقیق وشرح وتعلیق حسن کامل الصیرافی (چهار مجلد)، بیروت: دار المعارف.
حموی، یاقوت (1955). معجم البلدان. بیروت: دار صادر.
الخفاجی، الشهاب (1967). ریحانة الألبا وزهرة الحیاة الدنیا. تحقیق: عبدالفتاح محمد الحلو. مطبعة عیسی البابی الحلبی.
روستایی، حسین؛ صدقی حامد (2016). دراسة أسلوبیة لمدائح المتنبی وابن هانئ الأندلسی فی ضوء معادلة بوزیمان. مجلة علمی اللّغة العربیة وآدابها، 11 (4)، 597-613.
زرینکوب، عبدالحسین (۱۳۵۴). نقد ادبی. جلد ۲. تهران: امیرکبیر.
السبکی، تاج الدین عبدالوهاب (1964). طبقات الشافعیة الکبری. تحقیق: عبدالفتاح محمد الحلو وزمیله، مطبعة عیسی البابی الحلبی.
الشایب، أحمد (1976). الأسلوب. الطّبعة السّابعة. مصر: مکتبة النهضة المصریة.
صدقی، حامد؛ روستایی، حسین (1394). قیاس أسلوب الشعر فی أنماطه الثلاثة: العمودی والشعر الحر و قصیدة النثر، علی أساس معادلة بوزیمان. مجلة الجمعیة الایرانیة للّغة العربیة وآدابها، 11 (34)، 1-18.
صدقی، حامد؛ فلاحتی، صغری؛ اشرف، اسماعیل؛ عیدی، زمان (1396). تحلیل سبکشناسی آماری بخشی از «رسالة الغفران» معرّی و رسالة «التوابع و الزوابع» ابن شهید براساس معادلة بوزیمان. فصلنامة زبانپژوهی دانشگاه الزهرا (س)، 9 (22)، 127-146.
صدقی، حامد؛ پرنوش، اشرف؛ روستایی، حسین (1398). رثاء الإمام الحسین فی أشعار الصنوبری والشریف الرضی دراسة أسلوبیة إحصائیة. بحوث فی اللغة العربیة: نصف سنویة علمیة محکمة لکلیة اللغات الأجنبیة بجامعة إصفهان، (12)، 1-14.
الصفدی، صلاح الدین (2000). الوافی بالوفیات. التحقیق: أحمد الأرناؤوط وترکی مصطفى. بیروت: دار إحیاء التراث.
العرجا، جهاد یوسف (2008). الأسلوب بین الرجل والمرأة دراسة لغویة إحصائیة. نشریة اللغة والأدب، (23)، 1-24.
الفاخوری، حنا (1363). تاریخ ادبیات زبان عربی. ترجمة عبدالمحمد آیتی، تهران: توس.
قنوات، عبدالرحیم (1378). قاضی ناصح‌الدین ارجانی، مجلة مطالعات اسلامی، (45 و 46)، 287-298.
مصلوح، سعد (1992). الأسلوب: دراسة لغویة إحصائیة. الطّبعة الثّانیة، القاهرة: عالم الکتب.
مهدوی کنی، محمد سعید (1386). مفهوم سبک زندگی و گستره آن در علوم اجتماعی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 1 (۱)، 199-230.
ناعمی، زهره؛ ترابی حور، لیلا (1398). بررسی ادبیّت سبک مجموعه شعری «رستاخیز» سیمین بهبهانی و «قالت لی السّمراء» نزار قبانی براساس معادله بوزیمان. کاوش‌نامه ادبیّات تطبیقی (مطالعات تطبیقی عربی - فارسی)، 9 (63)، 123-143. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 292 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 231 |
||