تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,164 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
بازتاب فلسفه در شعر شفیعی کدکنی (براساس رویکرد اگزیستانسیالیسم) | ||
کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 46، تیر 1401، صفحه 151-172 اصل مقاله (1.47 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.6003.2213 | ||
نویسندگان | ||
یعقوب نوروزی* 1؛ عسگر بابازاده اقدم2؛ مجید محمدی3 | ||
1استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد ماکو، دانشگاه آزاد اسلامی، ماکو، ایران | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران. | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکدi ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
فلسفه و ادبیات هرچند متعلّق به دو حوزة متفاوت علم و هنر هستند که هدف یکی کشف دانش و دیگری خلق زیبایی و لذّتبخشی است، با اینهمه ارتباطهایی نیز بین این دو حوزه وجود دارد. ادبیات گاهی جلوهگاه افکار و اندیشههای فلسفی و تفسیر و تبیین این افکار میشود و شاعران و نویسندگان برای غنائی معنایی و محتوایی آثار خود افکار فلسفی را در آثار خود وارد میکنند و همزمان، فلسفه برای سهولت انتقال، به زبان ادبیات و هنر نیاز دارد. افکار فلسفی در قالب زبان ادبی دلنشینتر و زیباتر، قابل بیان است. در نوشتار پیش رو پس از بحثی درمورد رابطة فلسفه و ادبیات به بحث درمورد افکار فلسفی شفیعی کدکنی با تکیه بر اگزیستانسیالیسم پرداختیم. دیدگاههای وجودی در اشعار شفیعی کدکنی بهشکلی گسترده وارد شده است و این اندیشهها در بسیاری موارد بر پارهای از اشعار شاعر، نظام و وحدت معنایی بخشیده است و شاعر، فکری فلسفی را در این اشعار پرورده است. دیدگاههای فلسفی شفیعی همچون اومانیسم، آزادی فلسفی، وانهادگی انسان، حق انتخاب و آزادی انسان و... سبب غنای محتوایی و اندیشگی اشعار او شده است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است و تلاش شده است تا نمودهای اندیشههای فلسفی در اشعار شفیعی کدکنی، از متن استخراج شده و مورد بحث و بررسی قرار گیرد. نتایج پژوهش حاضر، نشانگر این است که اگزیستانسیالیسم و دیدگاههای اگزیستانسیالیستی بخش قابلتوجّهی از رویکرد فکری شفیعی کدکنی را به خود اختصاص داده و او از اصول این مکتب فکری همچون؛ آزادی انسان، تعهّد و مسئولیت، اختیار و انتخاب، انسانگرایی و... در جهت غنای محتوایی شعر خود بهره برده و به برخی اشعار خود، رنگی فلسفی زده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات تطبیقی؛ فلسفه؛ اگزیستانسیالیسم؛ شفیعی کدکنی؛ شعر | ||
مراجع | ||
ابراهیمیان، حسین (1381). انسانشناسی، اسلام-اگزیستانسیالیسم- اومانیسم. تهران: نشر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری معاونت امور اساتید و دروس معارف اسلامی.
احمدی، بابک (1381). هایدگر و تاریخ نیستی. تهران: نشر مرکز.
ارسطو (1343). فن شعر. ترجمة عبدالحسین زرینکوب. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
انوشیروانی، علیرضا (1392). مطالعات بینارشتهای ادبیات تطبیقی. ادبیات تطبیقی (فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، (7)، 3-9.
اونامونو، میگل. د (1394). درد جاودانگی. ترجمة بهاءالدین خرمشاهی. تهران: ناهید.
جعفری، محمدتقی (1381). امام حسین شهید فرهنگ، پیشرو انسانیت. تهران: مؤسسة تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
جمالپور، بهرام (1371). انسان و هستی. تهران: هما.
دیچز، دیوید (1373). شیوههای نقد ادبی. ترجمة غلامحسین یوسفی و محمدتقی صدقیانی. چاپ چهارم. تهران: علمی.
روزبه، محمدرضا و دانیاری، کیانوش (1396). اگزیستانسیالیسم شعری و نحوه تحقق آن با تمهیدات بیانی. کاوشنامه، 18 (34)، 95-125.
زینیوند، تورج (1392)، ادبیات تطبیقی: از پژوهشهای تاریخی-فرهنگی تا مطالعات میانرشتهای. فصلنامه مطالعات میانرشتهای، 5 (3)، 35-21.
سارتر، ژان پل (1391). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر. ترجمة مصطفی رحیمی. تهران: نیلوفر.
سارتر، ژان پل (1384). تهوّع. ترجمة امیرجلالالدین اعلم. چاپ هشتم. تهران: نیلوفر.
سید حسینی، رضا (1391). مکتبهای ادبی. جلد 2. چاپ شانزدهم. تهران: نگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1392). جهان در مقدم صبح بهاران (یکصد و یک شعر منتشرنشده از شفیعی کدکنی). مجلة بخارا، 15 (98)، 6-59.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376). آیینهای برای صداها. چاپ اول. تهران: سخن.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1377). شعر جدولی (آسیبشناسی نسل خردگریز). مجلة بخارا، (1)، 59-47.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1385). هزارة دوم آهوی کوهی. چاپ چهارم. تهران: علمی.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1387). بهار کاغذین (پنجاه شعر چاپنشده شفیعی کدکنی). مجله بخارا، (68-67)، 7-32.
عباسی، حبیبالله (1378). سفرنامه باران. تهران: روزگار.
فتوحی، محمود (1377). هزارة دوم شعر فارسی. کتاب ماه ادبیات و فلسفه، (17)، 20-23.
فلین، توماس (1390). اگزیستانسیالیسم. ترجمة حسین کیانی. تهران: بصیرت.
کلنبرگ، جیمز (1384). کرکگور و نیچه. ترجمة ابوتراب سهراب و الهام عطاردی. تهران: نگاه.
کمالی، سید مجید (1390). پیوند پدیدارشناسی و هرمنوتیک در هستیشناسی هایدگر. خوانشی از کتاب هستی و زمان هایدگر. کتاب ماه فلسفه، (44)، 16-27.
کوندرا، میلان (1385). رمان، حافظه و فراموشی. ترجمه خجسته کیهان. چاپ اول، تهران: علم.
مجتهدی، کریم (1387). ملاحظاتی در رابطة احتمالی فلسفه و ادبیات. نشریة فرهنگ، (65)، 99-130.
مصلح، علیاصغر (1387). فلسفههای اگزیستانس. چاپ دوم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
مک کواری، جان (1377). فلسفة وجودی. ترجمة محمد سعید حنایی. تهران: هرمس.
ملکیان، مصطفی (1373). تاریخ فلسفة غرب. جلد چهارم. قم: حوزه و دانشگاه.
نوالی، محمود (1386). فلسفههای اگزیسـتانس و اگزیستانسیالیسـم تطبیقـی. تبریـز: دانشـگاه تبریز.
وزیری، علینقی (1329). زیباییشناسی در هنر و طبیعت. تهران: دانشگاه تهران.
هرگنهان، بی.آر (1397). درآمدی بر تاریخ روانشناسی. ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: ارسباران.
یاسپرس، کارل (1390). زندگینامه فلسفی من. ترجمه عزتالله فولادوند. تهران: هرمس. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 427 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 270 |