تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,243 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,899 |
مروری بر پیشینه و روشهای بهنژادی ذرت شیرین | ||
بیوتکنولوژی و بیوشیمی غلات | ||
دوره 1، شماره 2، تیر 1401، صفحه 249-301 اصل مقاله (1.2 M) | ||
نوع مقاله: مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/cbb.2022.8054.1016 | ||
نویسندگان | ||
مجید آقاعلیخانی* 1؛ خسرو محمدی2 | ||
1گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
2گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، کردستان، ایران | ||
چکیده | ||
ذرت شیرین، Zea mays Var. Saccarata از جوانترین شکلهای ذرت است که در پی جهش اتفاقی در ذرت معمولی به وجود آمد و بومیان آمریکایی و قبایل سرخپوست پس از واقف شدن به تفاوتها، به کشت و کار آن مبادرت کردند. اولین واریته ثبت شده ذرت شیرین به نام Black Iroquoise توسط مهاجران اروپایی در سال 1779 نامگذاری شد. در قرن نوزدهم ارقام آزاد گردهافشان (OP) سفید رنگ در ایالات متحده آمریکا رواج یافتند. امروزه دو رقم از این نوع هم کشت و هم مصرف میشوند، یکی واریته کانتری جنتلمن (با دانههای کشیده و کوچک و ردیفهای نامنظم که به آن ذرت میخ کفشی هم گفته میشود) و دیگری رقم 'Stowell's Evergreen' است. تحولات علمی در زمینه علم اصلاح نباتات از جمله فناوری دورگگیری با القای صفاتی مانند رسیدگی همزمان، ارتقای کیفیت بلال و مقاومت به بیماریها تحولات شگرفی در تولید ذرت شیرین در قرن بیستم ایجاد نمود. در این جستار، با مروری بر موفقیتهای حاصل شده در ایجاد ارقام جدید و بهبود صفات کیفی و بازارپسندی ذرت شیرین، تفاوتهای ژنتیکی آن با ذرت معمولی بررسی و بر نقش هیبریداسیون به عنوان یکی از ابزارهای متداول بهنژادی کلاسیک برای دستیابی به ژنوتیپهای برتر در ذرت شیرین تأکید شده است. تقسیمبندی ارقام هیبرید ذرت شیرین بر اساس عواملی مانند ژنهای مؤثر بر متابولیسم کربوهیدراتها و درصد قند آندوسپرم، مدت زمان کاشت تا رسیدن محصول، رنگ دانه (زرد، سفید، صورتی، ارغوانی و سیاه)، شکل بلال و نوع مصرف (تازهخوری، منجمد کردن، کنسروسازی و صادرات)، بخش دیگری از این مقاله را تشکیل میدهد. بررسی روشهای بهنژادی ذرت شیرین نشان میدهد با وجود استفاده از چندین تکنیک و تئوریهای مشخص، بهنژادی ذرت شیرین به علت نتیجه متفاوت حاصل از هر روش، تأثیر گردهافشانی خارجی (دگرگردهافشانی) و فسادپذیری بالای محصول نهایی، در عمل بسیار متفاوت است. مهمترین روشها در بهنژادی ذرت شیرین مشتمل بر بهنژادی شجرهای، تولید تودههای سنتزی و مرکب، تلاقی برگشتی و اصلاح به کمک نشانگرهای مولکولی و نیز انتخاب برای برخی صفات ویژه مانند کیفیت خوراکی، تولید بذر، جوانهزنی بهبودیافته در بذرهای Sh2 و ایجاد مقاومت در برابر آفات و بیمارگرها در بخش دیگری از این مقاله مرور شدهاند. با توجه به تحولات ژنتیکی که در ارقام ذرت شیرین از دیرباز تاکنون صورت گرفته، در بخش پایانی، انواع واریتههای ذرت شیرین از جمله هیبریدهای تجاری برای مصارف تازهخوری و هیبریدهای مناسب برای فرآوری معرفی شدهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
اصلاح شجرهای؛ تلاقی برگشتی؛ توده های سنتزی؛ دورگ گیری؛ نشانگرهای مولکولی؛ هیبریدهای تجاری | ||
مراجع | ||
Aslami Nezhad, A., & Samei, A. 2002. Genetic engineering and its applications. Ferdowsi University of Mashhad. 240 p. [In Persian]. Farsi, M., & Zulfali, J. 2011. Principles of plant biotechnology. Ferdowsi University of Mashhad Press. 554 p. [In Persian]. Naqavi, M., Qara Yazi, B., & Hosseini Salekdeh, Q. 2005. "Molecular Markers." Tehran: Tehran University Press. [In Persian]. Anonymous. 2017. List of sweet corn varieties. Available on the URL//https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_sweet corn_varieties Abedon, B. G., & Tracy, W. F. 1998. Direct and indirect effects of full-sib recurrent selection for resistance to common rust (Puccinia sorghi Schw.) in three sweet corn populations, Crop Science, 38 (1), 56-61. https://doi.org/10.2135/cropsci1998.0011183X003800010010x Brewbaker, J. L. 2006. “Development of supersweet maize adapted to the tropical". In: Mercer C. F. (Ed.) Breeding for success: Diversity in Action, Australasian Plant Breeding Conference, Christchurch New Zealand, 18-21 April 2006. Pp: 44-49., Fritz, V., Tong, C., & Rosen, C. 2002. Vegetable crop management, Sweet corn. University of Minnesota Press. 370 pp. Garwood, D. L., McArdle F. J., Vandeslice S. F., & Shannon, J. C. 1976. “Post harvest carbohydrate transformation and processed quality of high sugar maize genotypes”. Journal of the American Society for Horticultural Science, 101 (4), 400-404. https://doi.org/10.21273/JASHS.101.4.400 Hannah, L. C., Tuschall, D. M., & Mans, R. J. 1980. Multiple forms of maize endosperm ADP-glucose pyrophosphorylase and their control by shrunken-2 and brittle-2. Genetics, 95 (4), 961-970. https://doi.org/10.1093/genetics/95.4.961.95, 961 Headrick, J. M., Pataky, J. K., & Juvik, J. A. 1990. Relationships among carbohydrate content of kernels, condition of silks after pollination, and the response of sweet corn inbred lines to infection of kernels by Fusarium moniliforme. Phytopathology, 80 (5), 487-494 Huelson, W. A. 1954. Sweet corn. Interscience publisher, New York. Lertrat, K., & Pulam, T. 2007. Breeding for increased sweetness in sweet corn. International Journal of Plant Breeding, 1 (1), 27-30. Ordas, B., Revilla, P., Ordas, A., & Malvar, R. A. 2008. Hybrids sugary × sugary enhancer of sweet corn: A valuable option for cool environments. Scientia Horticulturae, 118 (2), 111-114. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2008.05.024 Rowe, D. E., & Garwood, D. L. 1978. Effect of four maize endosperm mutants on kernel vigor. Crop Science, 18 (5), 709-712. https://doi.org/10.2135/cropsci1978.0011183X001800050003x Rubino, D. B., & Davis, D. W. 1990. Response of a sweet corn × tropical maize composite to mass selection for temperate-zone adaptation. Journal of American Society of Horticultural Science, 115 (5), 848-853. https://doi.org/10.21273/JASHS.115.5.848 Styer, R. D., & Cantliffe, D. J. 1983. Changes in seed structure and composition during development and their effects on leakage in two endosperm mutants of sweet corn. Journal of American Society of Horticultural Science, 108 (5), 721-728. https://doi.org/10.21273/JASHS.108.5.721 Tracy, W. F., Talbert, L. E., & Gerdes, J. T. 2000. Molecular variation and F1 Performance among strains of the sweet corn inbred P39. Crop Science, 40 (6), 1763-1768. https://doi.org/10.2135/cropsci2000.4061763x Yousef, G. G., & Juvik, J. A. 2001. Comparison of phenotypic and marker-assisted selection for quantitative traits in sweet corn. Crop Science, 41 (3), 645-655. https://doi.org/10.2135/cropsci2001.413645x | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 274 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 481 |