تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,760,812 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,058 |
بررسی «زمان روایی» و رابطه آن با عنصر «تعلیق» در رمان فریدون سه پسر داشت نوشته عباس معروفی بر اساس نظریه ژرار ژنت | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 40، مهر 1401، صفحه 25-48 اصل مقاله (609.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.5726.1256 | ||
نویسندگان | ||
جلال براری1؛ محمد رضا اسعد* 2؛ محسن ایزدیار3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران | ||
2استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران | ||
3استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با روش تحقیق کتابخانهای و بهصورت تحلیلی، با تکیه بر نظریه ژرار ژنت به بررسی زمان روایی و ارتباط آن با عنصر تعلیق پرداخته است. بخش عمدهای از رمان فریدون سه پسر داشت از زبان شخصیتی روان پریش روایت می شود که سیر حوادث بهصورت بسیار نامنظم، تودرتو و مبهم روایت شده است. این رمان به نوعی از پایان آغاز می شود و خواننده در همان ابتدا سرنوشت بسیاری از شخصیتها و حوادث را پیش چشم دارد. چنین مؤلّفههایی سبب ایجاد و گسترش تعلیق در شخصیتها، زمان، مکان و حوادث می شود. بهگونه ای که تفسیر کلی داستان نیازمند بررسی زمانمندی آن است. نتایج نشان می دهد که در بخش نظم، «پس نگری» بیشترین بسامد را دارد؛ زیرا در صفحات ابتدایی رمان، بسیاری از وقایع آینده به اختصار گفته شده است و صفحات عمدهای از کتاب، خلأهای سیر حوادث تا زمان کنونی را پر می کند. این پس نگریها، کاربرد تعلیق داستان را بهصورت تدریجی رفع می کنند. پیشنگری در صفحات ابتدای کتاب نیز نویسنده را ترغیب می کند تا دلیل حوادث اتفاق افتاده را با انگیزه بیشتری پیگیری نماید. شتاب روایت این رمان به دلیل استفاده از توصیفات مکرر که شامل شخصیتها، فضاسازیها و توهمات راوی است بسیار کاهش یافته است. درنگهای توصیفی در راستای گسترش تعلیق و در مواردی ایجاد لذت هنری و شاعرانگی است. عباس معروفی با حذف و تلخیص برخی از حوادث از حاشیه پردازی دوری کرده، به روایت شتاب بخشیده است. در مورد بسامد نیز می توان گفت که تکرار برخی حوادث و اتفاقات به دلیل اهمیت موضوع و جلبتوجه خواننده بوده است. مهمترین این تکرارها احساس غم غربت و تنهایی و روانپریش بودن شخصیت محوری داستان است. | ||
کلیدواژهها | ||
روایتشناسی؛ داستان معاصر؛ زمان روایی؛ تعلیق؛ رمان فریدون سه پسر داشت؛ عباس معروفی؛ ژرار ژنت | ||
مراجع | ||
آدام، ژان میشل؛ رواز، فرانسوا. (1383) تحلیل انواع داستان، ترجمه آذین حسین زاده و کتایون شهپرزاد. تهران: قطره.
احمدی، بابک. (1380) ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
اخوت، احمد. (1371) دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
اسحاقیان، جواد. (1386) راهی به هزار توی رمان نو «در آثاری از: کوندرا، یاروت، ربگرییه. تهران: گلآذین.
اکبری بیرق، حسن؛ قربانیان، مریم. (1391) «زمان روایی در رمان پیکر فرهاد». نقد ادبی، دورة 5، شمارة 18، صص7 ـ 24 .
انوشه، حسن. (1380) دانشنامة ادب فارسی. جلد دوم. تهران: چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بامشکی، سمیرا. (1391) روایتشناسی داستانهای مثنوی. تهران: هرمس.
برتنز، یوهانس ویل. (1388) مبانی نظریة ادبی، ترجمة محمدرضا ابوالقاسمی. تهران: ماهی.
بی نیاز، فتح الله. (1387) درآمدی بر داستان نویسی و روایت شناسی. تهران: افراز.
پاینده، حسین. (1393) داستان کوتاه در ایران «داستانهای مدرن»، ج2. تهران: نیلوفر.
پاینده، حسین. (1394) گشودن رمان. تهران: مروارید.
تایسن، لوئیس. (1387) نظریه های نقد ادبی معاصر، ترجمه مازیار حسین زاده و حسینی. تهران: نگاه امروز.
تودوروف، تزوتان. (1379) بوطیقای ساختارگرا، ترجمه محمد نبوی. تهران: آگه.
تولان، مایکل جی. (1383) درآمدی نقادانه و زبانشناختی بر روایت، ترجمه ابوالفضل حری. تهران: نیلوفر.
حیاتی، زهرا؛ نجاری، محمد. (1398) «نقد مقالات علمی ـ پژوهشی با موضوع بررسی متون ادبی از دیدگاه زمان روایی ژنت». نقد ادبی، بهار 1398، شمارة 45، صص 37 ـ 83.
دریایی، مهدی؛ عادلزاده، پروانه؛ پاشایی، کامران. (1398) «بررسی داستان کوتاه معصوم اول اثر هوشنگ گلشیری بر اساس مؤلّفههای روایتشناسی ساختارگرای ژرار ژنت». پژوهش ادب معاصر جهان، دوره 24، شماره 2، پاییز و زمستان 1398، صص 495ـ521.
ریمونکنان، شلومیت. (1387) روایت داستانی: بوطیقای معاصر، ترجمه ابوالفضل حرّی. تهران: نیلوفر.
قاسمی پور، قدرت. (1387) «زمان و روایت». نقد ادبی، دوره 1، شمارة 2، صص 144ـ123.
مارتین، والاس. (1382) نظریه های روایت، ترجمه محمد شهبا. تهران: هرمس.
محمودی، علیرضا؛ سرحدی قهری، فرشته. (1393) «بررسی ساختار روایی رمان پیکر فرهاد عباس معروفی از منظر جریان سیال ذهن». پژوهشنامه ادبیات داستانی، سال دوم، شماره 6، صص 87 ـ109.
معروفی، عباس. (1380) فریدون سه پسر داشت. کلن: مرتضوی.
مکاریک، ایرنا ریما. (1385) دانشنامة ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
مندنی پور، شهریار. (1389) کتاب ارواح شهرزاد (سازه ها، شگردها و فرم های داستان نو). تهران: ققنوس.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی. (1388) واژه نامه هنر داستان نویسی. تهران: کتاب مهناز.
وبستر، راجر. (1380) درآمدی بر پژوهش نظریه ادبی، ترجمه مجتبی ویسی. تهران: سپیده سحر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 402 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 336 |