آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 393 |
| تعداد مقالات | 3,094 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,831,491 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,983,998 |
نقش قدرت جایگاهی در بروز فرایند همگونی در زبان فارسی بر مبنای رویکرد سیبویه | ||
| مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران | ||
| دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 39، دی 1401، صفحه 87-107 اصل مقاله (1.58 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jlw.2022.7435.1616 | ||
| نویسنده | ||
| زهرا کریمی باوریانی* | ||
| دانش‌آموختۀ دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| همگونی یکی از فرایندهای رایج در زبان‌های دنیاست. همگونی اصطلاحی است که اغلب به‌عنوان فرایند جایگزینی یک صدا یا تغییر برخی از ویژگی‌های صدا، تحتِ‌تأثیر صدای همجوار با آن به‌کار می‌رود. پژوهش پیشِ رو نقش قدرت جایگاهی در بروز فرایندهای همگونی و تعیین جهت روی‌دادن آن‌ها به‌صورت پس‌رو یا پیشرو در زبان فارسی را بررسی می‌کند. داده‌ها از پیکرۀ «واژگان زایای زبان فارسی» شامل حدود ۵۵ هزار مدخل گردآوری شده و برمبنای رویکرد سیبویه (قرن 2 ه. ق.) به نقش «قدرت جایگاهی» در بروز فرایندهای همگونی تحلیل شده‌اند. در مشخّصه‌های جایگاه تولید، روش تولید و واک، 33 مورد فرایند همگونی شناسایی و بررسی شده‌اند. برخی از یافته‌‌های پژوهش عبارت‌اند از: (1) حدود 94 درصد انواع فرایندهای همگونی در زبان فارسی به‌صورت پس‌رو و تنها ٦ درصد به‌صورت پیشرو صورت گرفته‌اند. (2) حدود 58 درصد از فرایندهای همگونی در مشخّصۀ روش تولید روی داده‌اند. (3) عامل «قدرت جایگاهی» در تعیین جهت فرایندهای همگونی نقش تعیین‌کننده دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قدرت جایگاهی؛ قدرت ذاتی؛ مقیاس قدرت همخوانی؛ فرایند همگونی؛ سیبویه | ||
| مراجع | ||
|
اسلامی، محرم؛ شریفی آتشگاه، مسعود؛ علیزاده لمجیری، صادق؛ زندی، طاهره. (1383). واژگان زایای زبان فارسی. مجموعه‌مقالات اولین کارگاه پژوهشی زبان فارسی و رایانه. تهران.
زاهدی، کیوان؛ فخاریان، فیضیه (1390). همگونی همخوان‌ها در زبان فارسی نوین: رویکرد واج‌شناسی هندسۀ مشخّصه‌ها. نشریۀ پژوهش‌های زبان‌شناسی، ۳ (۲)،۴۷ -۶۴.
صادقی، وحید (1391). همگونی محل تولید خیشومی تیغه‌ای در زبان فارسی: فرایندی مقوله‌ای یا مدرّج؟. پژوهش‌های زبانی، ۳ (۲)، ۵۷-۶۵.
علی‌نژاد، بتول؛ میرسعیدی، عاطفه (1393). فرایند واجی همگونی همخوان با همخوان در زبان فارسی: بررسی صوت‌شناختی. فصلنامة علمی - پژوهشی زبان ﭘﮊوهی، 6 (11)، 165-186.
کرد زعفرانلوکامبوزیا، عالیه (1385). واج‌شناسی رویکردهای قاعده‌بنیاد. تهران: سمت.
محمّدی، زهرا و خرّم، سولماز (1397). بررسی فرایند همگونی همخوان‌ها در زبان فارسی در چهارچوب نظریۀ بهینگی. سوّمین کنفرانس بین‌المللی ادبیات و زبان‌شناسی. تهران.
نویدی باغی، سکینه (1392). بررسی واج‌آرایی واژگان بسیط چندهجایی در زبان فارسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 186 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 179 |
||