تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 383 |
تعداد مقالات | 3,039 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,762,426 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,950,784 |
رویکردهای چندگانه در تحلیل حکایت «فقیه و پدر» از گلستان | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 2، دوره 11، ویژه نامه - شماره پیاپی 42، دی 1401، صفحه 33-56 اصل مقاله (778.91 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.2403 | ||
نویسنده | ||
لیلا نوروز پور | ||
استادیار دانشگاه گلستان، گلستان، ایران | ||
چکیده | ||
گلستان سعدی به دلیل جامعیت در مضمون و عرضه ابعاد مختلف تجربه انسانی، برای نگریستن از زوایای مختلف قابلیتهای بالقوه زیادی دارد. مبنای نظری این پژوهش از دیدگاه برسلر مایه میگیرد که نقد نسبی گرا صرفاً قائل به وجود نظریه ای واحد نیست و از نظریات گوناگون و حتی مغایر بهره می گیرد. رویکرد مطلقگرا همانطور که زوایایی پنهان یک اثر را نشان می دهد، زوایای بسیار دیگر را نادیده می گذارد؛ بنابراین برای رسیدن به بینش عمیق و نشاندادن توانهای بالقوه متن، مطلق گرایی کارآمد نیست. به تعبیر ایتالو کالوینو، نویسنده ایتالیایی، آثار کلاسیک همواره ابری از گفتمانهای نقادانه ایجاد میکنند و هر بازخوانی از آنها، کشف تازهای است. این مقاله درصدد است با اتخاذ رویکردهای متفاوت در خوانش حکایتی از گلستان سعدی علاوهبر تحلیل زوایای پنهان متن، ایجاز و فشردگی مفهومی را به مثابه وجه هنری این حکایت نشان دهد. در این پژوهش، به روش توصیفی- تحلیلی حکایت «فقیه و پدر» از باب دوم با رویکردهای نقد نو، روایت شناسی، بلاغت، بینامتنیت و نقد اخلاقی تحلیل شده است. در نقد نو به مسألة تنش و همپیوند عینی و نیز دلالتهای ضمنی برخی واژگان پرداخته شده است. در روایت شناسی جنبه های روایی متن خصوصاً از نظر کشمکش و صدای راوی تحلیل شده است. در تحلیل بلاغی، به حکایت از نظر شیوة تأثیر بر مخاطب و روش استدلال نگریسته شده، تحلیل بینامتنی نیز در قالب کاربرد آیه، حکایت درونهای، تلمیح به شعر سنایی و تداعی محتوای مشابه در دیگر آثار سعدی ارائه شده است. در نقد اخلاقی، متن با رویکرد اخلاق توصیفی و هنجاری بازخوانی شده است. این رویکردها براساس قابلیت متن و توان خواننده برای به فعلیت درآوردن زوایا و سفیدخوانی های متن قابل گسترش است. هریک از این رویکردها به منزله پرتوی است که بر زوایای تاریک حکایت تابانده می شود. نتیجة چنین تحلیلی دریافت کلیت اثر هنری و درک ایجازی است که نه در سطح لفظ، بلکه در سطوح معنایی قابل درک است. | ||
کلیدواژهها | ||
سعدی؛ گلستان؛ روایتشناسی؛ بلاغت؛ بینامتنیت | ||
مراجع | ||
آلن، گراهام. (1380) بینامتنیت، چاپ اول. ترجمه پیام یزدانجو. تهران: نشر مرکز.
ابوت، پورتر اچ. (1397) سواد روایت، چاپ اول. ترجمه رؤیا پورآذر و نیکا م.اشرفی. نشر اطراف.
ارسطو. (1389) ریطوریقا (فن خطابه)، چاپ دوم. ترجمه دکتر پرخیده ملکی. انتشارات اقبال.
ایگلتون، تری. (1380) پیشدرآمدی بر نظریه ادبی. ترجمه عباس مخبر، ویرایش دوم. نشر مرکز.
تایسن، لوئیس. (1387) نظریه های نقد ادبی معاصر، چاپ اول. ترجمه مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی. تهران: نشر نگاه امروز.
برسلر، چارلز. (1386) درآمدی بر نظریه ها و روشهای نقد ادبی، چاپ اول. ترجمه مصطفی عابدینی فرد، انتشارات نیلوفر.
پاینده، حسین. (1397) نظریه و نقد ادبی درسنامه دانشگاهی، ج1، چاپ اول. انتشارات سمت.
تودورف، تزوتان. (1377) منطق گفتوگویی میخائیل باختین، ترجمه داریوش کریمی. تهران: نشر مرکز.
جمشیدیان، همایون. (1399) «تحلیل هرمنوتیکی حکایت عابد و پادشاه براساس مفاهیم قرآنی حکایتی از باب دوم گلستان». نشریه پژوهشهای ادبی- قرآنی، سال هشتم، شماره۴ (پیاپی ۳۲)، 35-57.
حسینی سروری، نجمه و دیگران. (1395) «شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی»، نشریه بلاغت کاربردی و نقد بلاغی، دوره 2، ش 1، 89-106.
سعدی. (1369) گلستان. تصحیح غلامحسین یوسفی، چاپ دوم. انتشارات خوارزمی.
سعدی. (1372) بوستان. تصحیح غلامحسین یوسفی، چاپ چهارم. انتشارات خوارزمی.
سنایی غزنوی. (1380) دیوان سنایی غزنوی. تصحیح محمدتقی مدرس رضوی، چاپ پنجم. انتشارات سنایی.
عمارتی مقدم، داوود. (1395) بلاغت: از آتن تا مدینه، چاپ اول. تهران: هرمس.
کالوینو، ایتالو. (1381) چرا باید کلاسیک ها را خواند، چاپ اول. ترجمه آزیتا همپارتیان. نشر کاروان.
کرس، نانسی. (1387) شروع، میانه، پایان، چاپ اول. ترجمه نیلوفر اربابی. نشر رسش.
کرون، پاتریشیا. (1393) جامعههای ماقبل صنعتی، چاپ اول. ترجمه مسعود جعفری. نشر ماهی.
گرجی، مصطفی (1383) «مقاله تحلیل گفتمان حکایت جدال سعدی و مدعی با نظر به مؤلّفههای گفتوگو»، مجله پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شماره2، 75-88.
مجد، امید؛ غلامی شعبانی، شفق. (1398) «روشهای اقناع مخاطب در گلستان سعدی»، نشریه زبان و ادبیات فارسی (مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی)، دورة 27 ، شمارة 86 ، 179-193.
نامور مطلق، بهمن. (1390) درآمدی بر بینامتنیت، چاپ اول. تهران: نشر سخن.
نصر، سید حسین. (1399) تفسیر معاصرانه قرآن، ج1، ترجمه انشاءالله رحمتی، انتشارات سوفیا.
همایون کاتوزیان، محمدعلی. (1385) شاعر عشق و زندگی سعدی، چاپ اول. نشر مرکز.
هیلیس میلر، جوزف. (1385) در باب ادبیات، چاپ اول. ترجمه سهیل سمی. تهران، انتشارات ققنوس.
یان، مانفرد. (1399) روایت شناسی، چاپ اول. ترجمه ابوالفضل حری، انتشارات علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 179 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 262 |