تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,165 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,826 |
واکاوی نمادها و اسطورههای رمان طریق بسمل شدن از محمود دولتآبادی | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
مقاله 8، دوره 11، ویژه نامه - شماره پیاپی 42، دی 1401، صفحه 177-198 اصل مقاله (822.76 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2022.2406 | ||
نویسندگان | ||
احمد فروزانفر* 1؛ شهلا دینوی زاده* 2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، گرایش ادبیات پایداری، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
داستان یکی از راههای ماندگاری هر پدیده اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. یکی از شیوههای ماندگاری هر اثر ادبی، درآمیختن با اسطوره یا نماد است. میرچا الیاده معتقد است که هیچگاه نمیتوان اسطوره را بازتاب ساده، خیالی و موهوم رخدادی طبیعی دانست. آنچه در همة اسطورهها مهم است، بیان مطالبی در بارۀ آغاز پیدایش جهان و کنکاش ازلیبودن آن است. چدویک نیز نماد را حرکتی میداند که برخاسته از گستره حیات مادی است که احساس گوناگونی را در انسان برمیانگیزند؛ یعنی حرکت از حسی به حس دیگر در یک گستره واحد. رمان طریق بسمل شدن دولتآبادی با نمادها و اسطورهها و تاریخ بسیاری گره خورده است، بیشک تبیین و شناخت این اسطورهها و نمادها در درک معنای رمان بسیار مؤثر خواهد بود، این پژوهش در پی شناخت نمادها، اسطورهها و نقش و کارکردآنها در این اثر است تا به این پرسش پاسخ دهد که اسطورهها و نمادها در این رمان چه نقشی را ایفا میکنند. آنچه در این پژوهش بهدست آمده بیانگر آن است که اسطورهها و نمادها با توجه به جایگاهشان، بر مقولههای حیاتی همچون صلح، زندگی و جاودانگی اثرگذارند. | ||
کلیدواژهها | ||
اسطوره؛ نماد؛ طریق بسمل شدن؛ محمود دولتآبادی؛ رمان جنگ | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
احمد بن محمد بَرْقی. المحاسن، ج۲، قم: دار الکتب الاسلامیه.
انوشه حسن. (۱۳۸۱) فرهنگنامه ادبی فارسی (دانشنامه ادب فارسی)، ج۲، چاپ دوم. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
پورنامداریان، تقی. (1383) رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی، چاپ پنجم. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
چدویک، چارلز. (۱۳۷۵) سمبولیسم. ترجمه مهدی سحانی. تهران: مرکز.
خاوری، سید خسرو؛ کهنمویی پور، ژاله. (1389) «نقد اسطورهای و جایگاه آن در ادبیات تطبیقی» . نشریه پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره 57، صص ۵۴- ۴۱.
دولتآبادی، محمود. (1319) طریق بسمل شدن، چاپ سوم. تهران: انتشارات چشمه.
رضایی دشت ارژنه، محمود. (۱۳۸۸) «بازتاب نمادین آب در گستره اساطیر»، فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، سال پنجم، شماره شانزدهم ، صص۱۱۱-۱۳۷.
روتون ک. ک. (۱۳۷۸) اسطوره. ترجمه ابوالقاسم اسماعیلپور. تهران : نشر مرکز.
روشنفکر، کبری؛ قبادی، حسینعلی؛ زارعی بری، مرتضی. (۱۳۹۲) «نماد، نقاب و اسطوره در شعر پایداری قیصر امینپور»، نشریه فنون ادبی، سال پنجم، شماره یک (پیاپی ۸)، صص ۳۵-۵۲.
زرافا، میشل. (۱۳۸۶) جامعهشناسی ادبیات داستانی (رمان و واقعیت اجتماعی)، مترجم نسرین پروینی. تهران: سخن.
سلمانی نژاد مهرآبادی، ساغر؛ سیف، عبدالرضا. (1395) «بررسی اسطوره و انواع آن در شعر معاصر (با نگاهی به شعر موسوی گرمارودی)» پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت، سال 9، شماره 1، بهار و تابستان، 38- 19.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۷۵) صور خیال در شعر فارسی، چاپ ششم. تهران: انتشارات آگاه.
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (۱۳۸۴) فرهنگ نمادها، جلد۱. ترجمه سودابه فضایلی. تهران: جیحون.
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (۱۳۸۲) فرهنگ نمادها، جلد ۳. ترجمه سودابه فضایلی. تهران: جیحون.
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (۱۳۸۵) فرهنگ نمادها، جلد ۴. ترجمه سودابه فضایلی. تهران: جیحون.
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (۱۳۸۷)، فرهنگ نمادها، جلد ۵. ترجمه سودابه فضایلی. تهران: جیحون
قائمی، فرزاد؛ قوام، ابوالقاسم؛ یاحقی، محمدجعفر. (1388) «تحلیل نقش نمادین اسطورة آب و نمودهای آن در شاهنامة فردوسی بر اساس روش نقد اسطورهای». نشریه علمی- پژوهشی جستارهای ادبی (دانشکده ادبیات و علوم انسانی سابق)، شماره 165، شماره تابستان، 67- 48.
قمی، عباس. (1381) سفینه بحارالانوار، جلد دوم. قم: اسوه.
محجوب، محمدجعفر. (1382)«یادداشتهایی درباره کبوتر و کبوتربازی» به کوشش دکتر حسن ذوالفقـاری. مجموعه مقالات درباره افسانهها وآداب رسوم مردم ایران. تهران: نشر چشمه. صص 140 – 129.
نامور مطلق، بهمن. (۱۳۹۲) درآمدی بر اسطورهشناسی. تهران: انتشارات سخن.
ولک، رنه؛ آوستن، وارن. (1382) نظریة ادبیات. ترجمة ضیا موحد و پرویز مهاجر. تهران: علمی و فرهنگی.
یاحقّی، محمدجعفر. (۱۳۷۵) فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، چاپ دوم. تهران: نشر سروش.
هینلز، جان. (۱۳۷۹) شناخت اساطیر ایران، چاپ ششم. ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی. تهران: آویشن و چشمه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 185 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 199 |