تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,170 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,829 |
نقد داستان بازنویسی شده زال و رودابه از منظر متن و تصویر | ||
پژوهش نامه ادبیات داستانی | ||
دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 42، دی 1401، صفحه 163-182 اصل مقاله (759.64 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/rp.2021.6943.1426 | ||
نویسنده | ||
سجاد نجفی بهزاد* | ||
استادیار گروه ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران | ||
چکیده | ||
شاهنامه از آثار فاخر و ارزشمند ادبیات فارسی بهشمار می رود و همواره از آن بهعنوان سند هویت ملی و فرهنگی ایران یاد میشود. معرفی شخصیتهای ملی و اسطورهای در بازنویسی داستانهای شاهنامه، برای گروه سنی کودک امری ضروری است و مخاطب کودک را در شناسایی بهتر قهرمانان ملی و حماسی یاری میدهد. نکته قابل تأمل در این بازنویسیها این است که با وجود اینکه هنر داستان پردازی و تصویرسازی فردوسی یکی از ویژگیهای برجسته شاهنامه است؛ آیا نیاز به تصویرسازی داستانهای شاهنامه برای گروه سنی کودک و نوجوان با تصاویر و شیوه های متنوع ضروری است؟ مخاطب چگونه در میان تصاویر متفاوت و متنوع قهرمانان، به شخصیت و هویت واقعیشان پی ببرد؟ و از آنها الگوبرداری کند؟ در داستانهای بازنویسیشده شاهنامه، تصویرسازیهای متنوع و گوناگونی از قهرمانان ملی و اسطوره ای ارائه شده است؛ ولی نتوانسته اند آنگونه که در خور شاهنامه و شخصیت های اسطوره است، آنها را به مخاطب معرفی کنند. ارائه چهره و ویژگیهای فیزیکی و درونی متناسب با شخصیتهای اسطورهای مسأله مهمی است که در بازنویسی ها باید بیشتر به آن توجه شود. هدف این پژوهش نقد و بررسی داستان بازنویسیشده زال و رودابه از منظر متن و تصویر به شیوه تحلیل محتوای متن و بررسی اسناد کتابخانه ای است. نتایج پژوهش نشان داد که نوع پوشش، رنگ لباس و طراحی شکل ظاهری شخصیتها با متن اصلی و نگاره های شاهنامه چندان مطابقت ندارد و مخاطب کودک با تصاویر متفاوتی از شخصیت زال در داستانها مواجه می شود. | ||
کلیدواژهها | ||
تصویر؛ متن بازنویسی؛ شاهنامه؛ کودک؛ داستان زال و رودابه | ||
مراجع | ||
اکرمی، جمال الدین. (1393) «از متن به تصویر» (سازههای روایتی تصویر در کتابهای کودکان و نوجوانان)، مجله روشنان، دفتر هجدهم، بهار و تابستان 93، صص 1-8.
بشیری، محمود؛ آقاجانی کلخوران، سمیه. (1395) «بررسی تطبیقی در رمانهای ادبیات پایداری با تکیه بر رمانهای ام سعد و دا». مجله متن پژوهی ادبی، سال 20 شماره 68، صص 93-115.
پایور، جعفر. (1388) بازنویسی و باز آفرینی در ادبیات، چاپ دوم. تهران، نشر کتابدار.
پورداود، ابراهیم. (1386) فرهنگ ایران باستان. تهران: نشر اساطیر.
پورنامداریان، تقی. (1386 ) دیدار با سیمرغ. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
چمبرز، ایدن. (1387) «خواننده درون کتاب» در دیگر خوانیهای ناگزیر. ترجمه خسرونژاد. تهران: نشر کانون پرورش فکری کودک ونوجوان. صص 113-152.
حجازی، بنفشه. (1392) ادبیات کودکان و نوجوانان، ویژگیها و جنبهها. تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.
داننده، سمیرا. (1395) «ظرفیتهای تصویری داستان عاشقانه زال و رودابه؛ براساس روایت فردوسی». کنفرانس بینالمللی شرقشناسی، تاریخ و ادبیات پارسی، دانشگاه ایروان ارمنستان، دوره اول، صص 1-24.
رستگار فسایی، منصور. (1381) فردوسی و هویت شناسی ایران. تهران: نشر نو.
ژوو، ونسان. (1394) بوطیقای رمان. ترجمه نصرت حجازی. تهران: نشر علمی و فرهنگی.
ساروخانی، باقر. (1382) روشهای تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سالزبری، مارتین. (1388) تصویرگری کتاب کودک. ترجمه شقایق قندهاری. تهران: نشر کانون پرورش فکری کودک و نوجوان.
سلاجقه، پروین. (1385) از این باغ شرقی، نظریههای نقد شعر کودک و نوجوان. تهران: نشر کانون پرورش فکری کودک و نوجوان.
سنداک، موریس. (1377) «فضاهای خالی در متن». ترجمه زهره قائینی. پژوهشنامه ادبیات کودک ونوجوان، شماره 11، صص. 75-82.
سیف، علیاکبر. (1386) روانشناسی پرورشی. تهران: نشر آگاه.
فردوسی، ابوالقاسم. (1366) شاهنامه. به تصحیح جلال خالقی مطلق. تهران: نشر سخن.
فیزابی، بهمن؛ آرتیمس، هوشیار؛ رحمانطلب، خدیجه. (1398) «بررسی لباس بانوان برگزیده و شاخص در نگارههای شاهنامه بایسنقری به منظور ایجاد کسب و کار». همایش ملی مدیریت، اخلاق و کسب و کار، تیرماه 98، صص 1755-1773.
قائینی، زهره.(1390) تصویرگری کتابهای کودکان. تهران: مؤسسه فرهنگی هنری پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان.
قزل ایاغ، ثریا. (1386) ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن. تهران: نشر سمت.
مشرف آزاد تهرانی، محمود. (م. آزاد) (1396) زال و رودابه براساس داستانی از شاهنامه. تهران: نشر کانون پرورش فکری کودک و نوجوان.
نودلمن، پری. (1386) «پیوند واژگان و تصاویر». ترجمه بنفشه عرفانیان، کتاب ماه کودک و نوجوان، شماره 7 و8 صص 89-95.
نیکولایوا، ماریا. (1387) «فراسوی دستور داستان»، در دیگرخوانیهای ناگزیر، ترجمه خسرونژاد. تهران: کانون پرورش فکری کودک و نوجوان. صص 547-589.
هاشمی نسب، صدیقه. (1371) کودکان و ادبیات رسمی ایران، چاپ سوم. تهران: سروش.
یاحقی، محمدجعفر. (1388) از پاژ تا دوازده رزان. تهران: انتشارات سخن.
یونسی، ابراهیم. (1382) هنر داستاننویسی، چاپ سوم. تهران: نشر آگاه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 332 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 245 |