دانشگاه رازی
درخواست شاپا
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام
بانک اطلاعات نشریات کشور
پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات ایران
دبیرخانه کمیسیون بررسی نشریات علمی
سامانه رتبه بندی نشریات علمی کشور
سامانه جامع رسانه های کشور
کمیته بین المللی اخلاق در نشر

 آمار

تعداد نشریات23
تعداد شماره‌ها368
تعداد مقالات2,890
تعداد مشاهده مقاله2,566,220
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,821,878
عزیزی هابیل, مجید, نوری, علی, حیدری, علی, زهره وند, سعید. (1401). مقایسۀ کاربرد ایهام در قصاید خاقانی و غزلیات حافظ. , 3(2), 95-120.
مجید عزیزی هابیل; علی نوری; علی حیدری; سعید زهره وند. "مقایسۀ کاربرد ایهام در قصاید خاقانی و غزلیات حافظ". , 3, 2, 1401, 95-120.
عزیزی هابیل, مجید, نوری, علی, حیدری, علی, زهره وند, سعید. (1401). 'مقایسۀ کاربرد ایهام در قصاید خاقانی و غزلیات حافظ', , 3(2), pp. 95-120.
عزیزی هابیل, مجید, نوری, علی, حیدری, علی, زهره وند, سعید. مقایسۀ کاربرد ایهام در قصاید خاقانی و غزلیات حافظ. , 1401; 3(2): 95-120.

مقایسۀ کاربرد ایهام در قصاید خاقانی و غزلیات حافظ

پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی
دوره 3، شماره 2، تیر 1401، صفحه 95-120    اصل مقاله (1.17 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
مجید عزیزی هابیل1؛ علی نوری* 2؛ علی حیدری3؛ سعید زهره وند4
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
4استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
چکیده
در این پژوهش بر آنیم که مقولۀ ایهام و چندوچون استفاده از آن در قصاید خاقانی و غزلیات حافظ را بررسی کنیم. مقولۀ ایهام در این جستار، منحصر به ایهام چندمعنایی است و شامل زیرمجموعه‌های دیگر آن، از جمله ایهام تناسب، ایهام ترجمه، ایهام ترادف، ایهام تبادر و... نمی‌شود. مبنای تعریف ایهام، علاوه بر پیشینۀ آن در کتاب‎های بلاغی، تعاریف تازه‌تر خواهد بود که زیرمجموعه‌های این تعاریف تازه را می‌توان چنین برشمرد: ایهام واژگانی (قاموسی، نام‌واژه‌ای، اصطلاحی) ایهام مجازی، ایهام کنایی، ایهام ساختاری، استخدام، ایهام اضافی و ایهام چندگانه‌خوانی. نتیجۀ به‌دست‌آمده گویای آن است که حافظ در همۀ گونه‌های ایهام به جز استخدام، بر خاقانی پیشی گرفته است و یکی از وجوه تفاوت کاربرد ایهام در دیوان دو شاعر این است که حافظ توجه ویژه‌ای به ایهام‌پردازی با واژگان عربی داشته است و نیز ایهام ساختاری که حاصل اشراف شاعر بر ظرفیت‌های مختلف زبان است در دیوان او برتری چشمگیری دارد.
 
 
کلیدواژه‌ها
ایهام؛ خاقانی؛ حافظ؛ چندمعنایی؛ قصیده؛ غزل
مراجع
- قرآن‎کریم.

- آزاد‌ بلگرامی، میرغلام‌علی (1382)، غزلان‌‌الهند، تصحیح دکتر سیروس شمیسا، چاپ اول، تهران: صدای معاصر.

- آقاحسینی، حسین. جمالی، فاطمه (1384)، «فراتر از ایهام»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورۀ 2، شمارۀ 41، 142 -121.

- آق‌اولی، عبدالحسین ناشر حسام‌العما (1340)، دُرَر‌الادب، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی طبع کتاب.

- استعلامی، محمّد (1387)، نقد و شرح قصاید خاقانی، دورۀ دوجلدی، چاپ اول، تهران: زوّار.

- برزگرخالقی، محمّدرضا (1387)، شرح دیوان خاقانی، جلد اول، چاپ اول، تهران: زوّار.

- برزگرخالقی، محمّدرضا (1389)، شاخ‌نبات حافظ، چاپ پنجم، تهران: زوّار.

- بیرونی، ابوریحان محمّدبن احمد (1359)، التفهیم لاوائل صناعة التنجیم، با تجدیدنظر و تعلیقات استاد جلال‌الدّین همایی، چاپ دوم، تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملّی.

- پورنامداریان، تقی (1382)، گمشدۀ لب دریا، چاپ اول، تهران: سخن.

- تاج‌الحلاوی، علی‌بن ‌محمّد (1383)، دقایق‌الشعر، به تصحیح و حواشی محمّد‌کاظم امام، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.

- تبریزی، محمدحسین‌بن خَلَف (1342)، برهان قاطع، با اهتمام دکتر محمّد معین، چاپ دوم، تهران: وزارت فرهنگ.

- تقوی، نصرالله (1317)، هنجار گفتار، چاپ اول، تهران: چاپخانۀ مجلس.

- ثروتیان، بهروز (1369)، بیان در شعر فارسی، چاپ اول، تهران: برگ.

- چناری، امیر (1392)، «نگاهی نو به ایهام در بدیع فارسی»، پژوهشنامۀ نقد ادبی و بلاغت، سال2، شمارۀ 2، پاییز و زمستان 1392، 115-134.

- حافظ‌، خواجه شمس‌الدّین محمّد (1387)، دیوان حافظ، به تصحیح علّامه قزوینی و دکتر قاسم غنی، با اهتمام عبدالکریم جُربزه‌دار، چاپ هفتم، تهران: اساطیر.

- حمیدیان، سعید (1392)، شرح شوق، دورۀ پنج‎جلدی، چاپ دوم، تهران: قطره.

- خاقانی‌، افضل‌الدّین بدیل (1388)، دیوان خاقانی شروانی به کوشش سیّدضیاءالدّین سجّادی، چاپ نهم، تهران: زوّار.

- خرمشاهی، بهاءالدّین (1387)، حافظ‌نامه، دورۀ دوجلدی، چاپ هجدهم، تهران: علمی و فرهنگی.

- دادبه، اصغر (1371)، «توازی معنایی در ایهام‌های حافظ»، حافظ‌شناسی، جلد 15، به کوشش سعید نیازکرمانی، تهران: پاژنگ.

- دالوند، یاسر (1396)، زین آتش نهفته (پژوهشی در ایهام‌های پنهان شعر حافظ)، چاپ اول، تهران: علمی.

- دشتی، علی (1357)، خاقانی شاعری دیرآشنا، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.

- دهخدا، علی‌اکبر.(1377)، لغتنامۀ دهخدا، چاپ دوم از دورۀ جدید، تهران: موسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

- ذوالنور، رحیم (1372)، در جستجوی حافظ، دورۀ دوجلدی، چاپ سوم، تهران: زوّار.

- رازی، شمس‌الدّین محمدبن قیس (1388)، المعجم فی‌معاییر اشعار العجم، تصحیح دکتر سیروس شمیسا، چاپ اول، تهران: نشر علم.

- راستگو، سیّدمحمّد (1371)، «ایهام نام‌واژه‌ای»، نشریۀ ادبستان فرهنگ و هنر مهر، شمارۀ 34، 28-32.

- راستگو، سیّدمحمّد (1379)، ایهام در شعر فارسی، چاپ اول، تهران: سروش.

- راستگو، سیّدمحمّد (1382)، هنر سخن‌آرایی، چاپ اول، تهران: سمت.

- رامی‌تبریزی، حسن‌بن محمّد (1341)، حقایق‌الحدایق، به تصحیح و حواشی محمدکاظم امام، چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران.

- رجایی، محمّدخلیل (1372)، معالم‌البلاغه، چاپ اول، شیراز: دانشگاه شیراز.

- زیدری‌نسوی، شهاب‌الدّین محمّد خرندزی (1370)، نفثة‌المصدور، تصحیح و تحقیق: دکتر امیرحسین یزدگردی، چاپ دوم، تهران: ویراستار.

- سجّادی، سیّد‌ضیاء‌الدّین (1351)، «ایهام و تناسب در شعر خاقانی و شعر حافظ»، مجلّۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، شمارۀ 80، 95-100.

- شمیسا، سیروس (1381)، نگاهی تازه به بدیع، ویراست دوم، چاپ چهاردهم، تهران: فردوس.

- شمیسا، سیروس (1388)، یادداشت‌های حافظ، چاپ اول، تهران: علم.

- صفوی، کورش (1380)، «نگاهی تازه به مسئلۀ چندمعنایی واژگانی»، نشریۀ نامۀ فرهنگستان، دورۀ 5، شمارۀ 2 (پیاپی 18)، مهر 1380، 50-67.

- غنی‌پور ملکشاه، احمد. رضازاده بایی، سیدّه‌سودابه (1392)، «بررسی و مقایسۀ ایهام و گونه‌های آن در اشعار خاقانی و حافظ»، پژوهشنامۀ نقد ادبی و بلاغت، دورۀ 2، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1392، 37-57.

- فخری‌اصفهانی، محمّدبن فخرالدّین سعید (1389)، معیار جمالی و مفتاح ابواسحاقی، تصحیح دکتر یحیی کاردگر، چاپ اول، تهران: کتابخانۀ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.

- فرید، طاهره (1376)، ایهامات دیوان حافظ، چاپ اول، تهران: طرح نو.

- فشارکی، محمّد (1379)، نقد بدیع، چاپ اول، تهران: سمت.

- کزازی، میرجلال‌الدّین (1368)، رخسار صبح، چاپ اول، تهران: مرکز.

- کزازی، میرجلال‌الدّین (1376)، سراچۀ آوا و رنگ، چاپ اول، تهران: سمت.

- کزازی، میرجلال‌الدّین (1381)، بدیع3 (زیباشناسی سخن پارسی)، چاپ چهارم، تهران: کتاب ماد.

- کزازی، میرجلال‌الدّین (1389)، گزارش دشواری‌های دیوان خاقانی، چاپ ششم، تهران: مرکز.

- گَرَکانی، محمّدحسین (1377)، ابدع‌البدایع، چاپ اول، تبریز: احرار.

- ماهوتیان، شهرزاد (1384)، دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی، ترجمۀ مهدی سمائی، چاپ چهارم، تهران: مرکز.

- مجتبایی، فتح‌الله (1386)، شرح شکن زلف، چاپ اول، تهران: سخن.

- مرتضوی، منوچهر (1384)، مکتب حافظ، چاپ چهارم، تهران: ستوده.

- معین، محمّد (1388)، فرهنگ معین، چاپ چهارم، تهران: زرّین.

- ملّاح، حسینعلی (1351)، حافظ و موسیقی، چاپ اول، تهران: وزارت فرهنگ و هنر.

- واعظ‌کاشفی سبزواری، میرزاحسین (1369)، بدایع‌الافکار فی صنایع‌الاشعار، ویراستۀ میرجلال‌الدّین کزّازی، چاپ اول، تهران: مرکز.

- وحیدیان‌کامیار، تقی (1387)، بدیع از دیدگاه زیبایی‌شناسی، چاپ سوم، تهران: سمت.

- وطواط، رشیدالدّین (1362)، حدایق‌السحر فی دقایق‌الشعر، به تصحیح و اهتمام عباس اقبال آشتیانی، چاپ اول، تهران: انتشارات کتابخانۀ سنایی- کتابخانۀ طهوری.

- هدایت، رضاقلی‌خان (1383)، مدارج‌البلاغه، تصحیح حمید حسنی با همکاری بهروز صفرزاده، چاپ اول، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

- هروی، حسینعلی (1381)، شرح غزل‌های حافظ، دورۀ سه‎جلدی، به کوشش دکتر زهرا شادمان، چاپ ششم، تهران: فرهنگ نشر نو.

- همایی، جلال‌الدّین (1368)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چاپ ششم، تهران: هما. 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 183
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 191


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب