آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,185 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,841 |
بازخوانی تحلیلی باب های «پادشاه و برهمنان» و «شاهزاده و یاران او» کلیله و دمنه بر مبنای رمزگان و تولید معنا | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 3، شماره 4، دی 1401، صفحه 41-54 اصل مقاله (924.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2022.2442 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه حق پرست هفتخوانی* | ||
| دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نشانه‌شناسی ابتدا با سوسور معرفی شد و بعدها رولان بارت شناخت آن را تنها از راه زبان‌شناسی ممکن دانست. بارت در تحلیل نشانه‌شناسی و داستان «سارازین» اثر بالزاک، رمزگان پنج‌گانه را معرفی کرد: رمزگان کنشی، معمایی (هرمنوتیکی)، معنایی، نمادین و ارجاعی. از نظر او این کدها به تولید معنا می‌انجامد. یکی از متون کهن که از دیدگاه رمزگان بارت و نشانه‌شناسی کمتر به آن توجه شده، کلیله و دمنۀ نصرالله منشی است. در این پژوهش سعی شده به روش تحلیل کیفی و کمّی دو باب متأخّر از کلیله و دمنه، یعنی «پادشاه و برهمنان» و «شاهزاده و یاران او» انتخاب شود تا دریابیم رمزگان پنجگانة بارت در آن دو چگونه بروز و نمود یافته اند، رمزگان هرمنوتیکی و ارتباط آن را با هویت پرسشگران و درونمایۀ دو باب بررسی کنیم، ارتباط رمزگان فرهنگی و شناخت نویسنده از عصر او را مورد کاوش قرار دهیم و نیز به تأثیر فنون و صنایع بلاغی در تولید معنا توجه کنیم. با بررسی‌های صورت گرفته در این پژوهش نتیجه می‌گیریم هر دو باب با رمزگان معمایی آغاز می‌شود. با رمزگان کنشی می‌توان به شناخت کامل شخصیت‌های دو داستان رسید. رمزگان معمایی با مشخص کردن هویت پرسش‌گر و نیز نوع پرسش او نشان می‌دهد درونمایة هر دو باب دربارة پادشاه و عناصر مؤثر بر پادشاهی است. به‌دلیل تأخّرِ نگارش، رمزگان فرهنگی دو یا چندگانه ای در دو باب تعریف می‌شود. همچنین صنایع بلاغی‌ای چون اطناب، ایهام، اضافات، تشبیه و... به ساخت رمزگان و سپس تولید معنا کمک شایانی کرده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نشانه شناسی؛ رمزگان؛ تولید معنا؛ کلیله و دمنه؛ باب پادشاه و برهمنان؛ باب شاهزاده و یاران او | ||
| مراجع | ||
|
_ احمدی، بابک (1393)، ساختار و تأویل متن، چ هفدهم، تهران: مرکز.
_ حبیبیان، مریم و سعید حسامپور (1395)، «بررسی نقش کنش و نشانه در پیوند موضوعی پنج باب هندی کلیله و دمنه نصرالله منشی»، متن‌شناسی ادب فارسی، سال هشتم، شمارۀ 2، شمارۀ پیاپی 30، 60-39.
_ رحماندوست، جواد (1396)، «بررسی ساختار روایت دو بط و باخه از کتاب کلیله و دمنه بر پایۀ نظریه گریماس»، نهمین همایش ملی پژوهشهای زبان فارسی، بیرجند، http://civilica.com/doc/829230
_ مرتضوی، منوچهر (1391)، فردوسی و شاهنامه، چ چهارم، تهران: توس.
_ مکاریک، ایرنا ریما (1398)، دانشنامۀ نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، چ ششم، تهران: آگه.
_ نرماشیری، اسماعیل (1397)، «خوانش تحلیلی گفتمان «شاهزاده و یاران او» در کلیله و دمنه بر پایة نشانه-معناشناسی»، دو فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، سال 26، شمارۀ 85، 229-211.
_ نصرالله منشی، ابوالمعالی (1362)، کلیله و دمنه، تصحیح و توضیح مجتبی مینوی، چ هفتم، تهران: امیرکبیر.
_ وارمیلی، نادیا و فروغ کاظمی (1401)، «بررسی سبک فکری و عاطفی شخصیت‌های داستان شیر و گاو در کلیله و دمنه نصرالله منشی از دیدگاه نشانه معناشناسی گفتمانی»، نشریۀ علمی سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، خرداد 1401، دورۀ 15، شمارۀ پیاپی 73، 177-165. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 281 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 105 |
||