آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,227 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,890 |
بازخوانی مؤلفه‌های گفتمان مدحی نظامی گنجوی در دیباچۀ اقبال‌نامه، بر بنیاد نظریۀ فرکلاف | ||
| پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
| دوره 3، شماره 3، مهر 1401، صفحه 1-21 اصل مقاله (1.42 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2022.2443 | ||
| نویسندگان | ||
| نعمت الله ایرانزاده* 1؛ سجاد منیعی2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اقبالنامهآخرین مثنوی نظامی گنجهای است که بخشی از دیباچهاش حاوی ستایش ممدوح است. نورمن فرکلاف، زبانشناس انگلیسی، از بنیانگذاران تحلیل گفتمان انتقادی است. فرکلاف برای تحلیل متون، الگویی سهبُعدی پیشنهاد داده است: توصیف، تفسیر و تبیین. هدف نهایی او، روشنساختن ارتباط میان متن، گفتمانی که متن در آن تولید میشود و مناسبات قدرت و ایدئولوژی و هژمونی است تا سرانجام مشخص شود که متنْ گفتمان و ایدئولوژی مسلط را بازتولید میکند، به چالش میکشد، یا تغییر میدهد. پرسش این است که نظامی در مدح پادشاه، با گفتمان مسلط چه مواجههای داشته است؟ دریافتیم که با وجود چندین گفتمان، گفتمان اشعری- صوفیانه، گفتمان اصلی است که اگرچه گاهی بهچالش کشیده میشود، در مجموع نظامی آن را به نفع شاه و در جهت تداوم سلطهاش بازتولید میکند. شاعر در مشروعیتبخشی به ممدوح، به‌خوبی توانسته است از ظرفیتهای واژگانی و دستور زبانی -گزینش واژگان و تعبیرات خاص، حُسن تعبیر، تقابل معنایی، وجه اخباری افعال، استفهام، جملات معلوم، ضمایر و قیود- و اصول عقاید اشاعره بهره بگیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظامی؛ اقبال‌نامه؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ نورمن فرکلاف؛ مدح پادشاه | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن مجید (1394)، محمد مهدی فولادوند، تهران: پیام عدالت.
- آقاگلزاده، فردوس (1394)، تحلیل گفتمان انتقادی، چاپ سوم، تهران: علمی و فرهنگی.
- آقاگلزاده، فردوس (1399)، فرهنگ توصیفی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی، چاپ دوم، تهران: علمی.
- احمدوند، عباس (1397)، شاه، دانشنامۀ جهان اسلام، جلد 26، تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی.
- ایگلتون، تری (1398)، درآمدی بر ایدئولوژی، اکبر معصومبیگی، چاپ دوم، تهران: بان.
- ثروت، منصور (1392)، گنجینۀ حکمت در آثار نظامی، تهران: علمی.
- ثروتیان، بهروز (1394)، جادو سخن جهان نظامی، تهران: معین.
- جرجانی، میر سیّد شریف (1394)، تعریفات، حسن سیّدعرب و سیماسادات نوربخش، چاپ دوم، تهران: فرزانروز.
- حاجسیدجوادی و دیگران (1396)، مَلَک، دایرةالمعارف تشیّع، جلد 15، چاپ دوم، تهران: حکمت.
- رودگر، قنبرعلی (1390)، خطبه، دانشنامۀ جهان اسلام، جلد 15، تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی.
- زنجانی، برات (1394)، احوال و آثار و شرح مخزنالاسرار نظامی گنجوی، چاپ نهم، تهران: دانشگاه تهران.
- شمیسا، سیروس (1386)، سبکشناسی شعر، چاپ سوم، تهران: میترا.
- شمیسا، سیروس (1399)، معانی، چاپ چهارم، تهران: میترا.
- صفا، ذبیحالله (1391)، تاریخ ادبیات در ایران، جلد 2، چاپ هفدهم، تهران: فردوس.
- طوسی، نظامالملک (1398)، سیرالملوک (سیاستنامه)، محمود عابدی، تهران: سخن.
- غلامرضایی، محمد، (1395)، سبکشناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو، چاپ پنجم، تهران: جامی
- فتوحی، محمود (1398)، سبکشناسی، چاپ چهارم، تهران: سخن.
- فرکلاف، نورمن (1399)، تحلیل گفتمان انتقادی، روحالله قاسمی، چاپ دوم، تهران: اندیشۀ احسان.
- کیانی فرید، مریم (1383)، توفیق، دانشنامۀ جهان اسلام، جلد هشتم، تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی.
- گوینده، حمید (1394)، خمر، دائرۀالمعارف بزرگ اسلامی، جلد 22، تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- لطفی، اسدالله (1390)، خمر، دانشنامۀ جهان اسلام، جلد 16، تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی.
- مشکور، محمّدجواد (1398)، فرهنگ فرق اسلامی، چاپ هشتم، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
- نظامی عروضی، احمد بن عمره (1388)، چهار مقاله، محمد معین، تهران: معین.
- نظامی، الیاس بن یوسف (1381)، شرفنامه، حسن وحید دستگردی و سعید حمیدیان، چاپ چهاردهم، تهران: قطره.
- نظامی، الیاس بن یوسف (1383)، اقبال‌نامه، حسن وحید دستگردی و سعید حمیدیان، چاپ پنجم، تهران: قطره.
- نظامی، الیاس بن یوسف (1397)، اقبال‌نامه، برات زنجانی، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
- وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی (1399)، دستور زبان فارسی (1)، چاپ بیستم، تهران: سمت.
- وزینپور، نادر (1374)، مدح داغ ننگ بر سیمای ادب فارسی، تهران: معین.
- یارمحمدی، لطفالله (1393الف)، ارتباطات از منظر گفتمانشناسی انتقادی، چاپ سوم، تهران: هرمس.
- یارمحمدی، لطفالله (1393ب) ، گفتمانشناسی رایج و انتقادی، چاپ دوم، تهران: هرمس.
- یارمحمدی، لطفالله (1399)، درآمدی به گفتمانشناسی، چاپ سوم، تهران: هرمس.
- یورگنسن، ماریان و لوئیز فیلیپس (1400)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، هادی جلیلی، چاپ دهم، تهران: نی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,068 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 663 |
||