تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 368 |
تعداد مقالات | 2,890 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,566,217 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,875 |
ضرورت تصحیح مجدد مقامات شیخالاسلام حضرت خواجه عبدالله انصاری هروی | ||
پژوهشنامه متون ادبی دورۀ عراقی | ||
دوره 3، شماره 3، مهر 1401، صفحه 55-70 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/ltip.2022.2453 | ||
نویسنده | ||
توحید شالچیان ناظر* | ||
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
مقامات شیخالاسلام حضرت خواجه عبدالله انصاری هروی یکی از آثاری است که آن را متعلق به عبدالرحمن جامی دانستهاند. برخی از جملات و عبارات این کتاب یا عیناً مانند نفحاتالانس جامی و طبقاتالصوفیه انصاری است یا اینکه با اندکی تغییر در این کتاب آمده است. تاکنون، سه تصحیح از این اثر صورت گرفته است و با وجود کوششهای آربری، فکری سلجوقی و بشیر، هنوز نقصها و ایرادهایی در تصحیح یا تحشیهها و تعلیقات آن دیده میشود. این پژوهش با شیوۀ سندپژوهی انجام یافته است و کوشیدهایم با معرّفی آن، ضمن اشاره به مؤلفههای فکری، زبانی و ادبی و ویژگیهای سبکی اثر، با بیان برخی از ایرادها و اشکالات موجود در تصحیحهای انجامشده، ضرورت تصحیح مجدد آن را یادآور شویم. قراین بهدستآمده نشان میدهد که اولاً، اشکالهای متن ذیل پنج مؤلفۀ کلی ایراد در علائم نگارشی و ویرایشی، خطا در چاپ، اشتباه خواندن نسخهها، ایراد در تحشیه و تعلیقه یا نقص در آن و حذف واژه یا اصطلاحی مهم از متن خلاصه میشود. ثانیاً، از منظر ویژگیهای سبکی، با توجه به قراین بهدستآمده این متن بر چند مؤلفۀ کلی استوار است. بهلحاظ ویژگی فکری، برخی از شاخصترین و محوریترین اندیشۀهای صوفیه مانند ذکر شطحیات اهل سلوک و تفوق طریقت بر شریعت در این متن آشکارا دیده میشود. بهلحاظ ویژگی زبانی، با توجه به اینکه نویسنده رسالت خود را نه فضلفروشی و تقدم چگونه گفتن بر چه گفتن، بلکه راحتبودن درک معنا و انتقال پیام میداند، با متنی ساده و مرسل روبهروییم. با توجه به این مسئله، به لحاظ ویژگی ادبی نیز، نویسنده کوشیده است تا حد امکان از آرایههای لفظی و معنوی سادهای بهره بگیرد تا این اثر برای اغلب مخاطبان قابلفهم باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
تصحیح؛ نسخهپژوهی؛ خواجه عبدالله انصاری؛ مقامات شیخالاسلام؛ جامی | ||
مراجع | ||
- انصاری، خواجه عبدالله (1355)، مقامات شیخالاسلام خواجه عبدالله انصاری، به تصحیح، تحشیه و تعلیقات علیاصغر بشیر، کابل: وزارت اطلاعات ولکتور.
- انصاری، خواجه عبدالله (1363)، طبقاتالصوفیه خواجه عبدالله انصاری: با تصحیح و حواشی و تعلیقات و فهارس و فرهنگ و فوائد دستوری عبدالحی حبیبی قندهاری، به اهتمام و کوشش حسین آهی، تهران: مروی.
- انصاری، خواجه عبدالله (بیتا)، طبقاتالصوفیه (انصاری)، بیجا: بینا،
- جامی، عبدالرحمان (1343)، مقامات شیخالاسلام حضرت خواجه عبدالله انصاری هروی، کابل: انجمن جامی.
- جامی، عبدالرحمان (1356)، دیوان کامل جامی، با مقدمهای وسیع در تاریخ ادبی، فلسفی و سیاسی قرن نهم و بحثی انتقادی در احوال و آثار و نقد سرودههای جامی، بهتصحیح هاشم رضی، تهران: پیروز.
- جامی، عبدالرحمان (1383)، رسالۀ منشآت، بهتصحیح عبدالعلینور احراری، تربت جام: احمد جام.
- جامی، عبدالرحمان (1858م)، نفحاتالانس، بهتصحیح ولیام ناسولیس/ مولوى غلام عیسى/ مولوى عبد الحمید، کلکته: مطبعه لیسی.
- حکمت، علیاصغر (1386)، جامى، متضمن تحقیقات در تاریخ احوال و آثار منظوم و منثور خاتمالشعراء نورالدین عبدالرحمان جامى، تهران: توس.
- سلمی، ابوعبدالرحمان (2003م)، طبقاتالصوفیه، بیروت: دارالکتب العلمیه.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا (1378)، ادبیات فارسی از عصر جامی تا روزگار ما، تهران: نی.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا (1392)، زبان شعر در نثر صوفیه، تهران: سخن.
- شمیسا، سیروس (1373)، کلیات سبکشناسی، تهران: فردوس.
- قشیری، ابوالقاسم/ عثمانی، ابوعلی (1374)، رسالۀ قشیریه، بهتصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 180 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 117 |