آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,247 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,901 |
تقنیة الاسترجاع فی شعر فاروق جویدة ورضا براهنی علی أساس نظریّة جیرار جینیت، (دراسة مقارنة) | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، مهر 1401، صفحه 23-42 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2022.6570.2275 | ||
| نویسندگان | ||
| حامد پورحشمتی* 1؛ اسماعیل حسینی اجداد2 | ||
| 1باحث ما بعد الدّکتوراه لمؤسّسة النخب الوطنیة الإیرانیة، قسم اللّغة العربیّة وآدابها، کلّیة الآداب، جامعة کیلان، کیلان، إیران. | ||
| 2أستاذ مشارک فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، کلّیة الآداب، جامعة کیلان، کیلان، إیران | ||
| چکیده | ||
| إنّ الاسترجاع عند جیرار جینیت تقنیة جدیدة من تقنیات عرض أحداث السرد ونوع من المفارقة الزمنیة یستجیر به الشاعر لربط الأحداث والشخصیّات بالزمن الماضی عند تنامی السرد أم توقّفه عند موضوع محدّد. تقنیة الاسترجاع فی الشعر السردی المعاصر فضلاً عن تخلیص السرد من الرتابة والخطیّة تساهم فی تنویر أعماق التطوّرات الدلالیّة الحاصلة فی السرد وتغییر الحالات النفسیة والاجتماعیّة للشخصیّات. یتنازل فاروق جویدة ورضا براهنی عن النظام الخطّیّ للزمن فی قصائدهما السردیة ویولیان أهمیّة بالغة لمؤشّرات الزمن الماضی فی حقول مختلفة کتدعیم حبکة بعض الأحداث واللحظات الّتی یدرکها السرد وإضاءة الجوانب الغامضة فیه. تحاول هذه الدراسة بانتهاج المنهج الوصفیّ - التحلیلیّ أن تطبّق تمظهرات الاسترجاع من منظور جیرار جینیت فی شعر فاروق جویدة ورضا براهنی، معتمدة علی مبادئ المدرسة الأمریکیّة للأدب المقارن. یدلّ مجمل نتائج البحث علی أنّ تقنیة الاسترجاع فی شعر فاروق جویدة ورضا براهنی ترتبط ارتباطاً مباشراً بشدّة الآلام والأحزان الّتی تعرّض لها الشاعران آنفاً وتساعدهما جدّاً علی معرفة جذور المشاکل وتقدیم ظروف مشابهة لها من الزمن الماضی. یأتی الاسترجاع فی شعر فاروق جویدة بأنواعه الکلّیة والداخلیة والخارجیة لسدّ فجوات الدلالة وإکمال نقائص الزمن الحاضر، غیر أنّه فی شعر رضا براهنی قد ینزع إلی تغییر دلالة الحدث فی حنایا معالجة موضوع منتمٍ إلی السرد ویلازم الإلحاح علی استرجاعات مکرّرة. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| المفارقة الزمنیة؛ الاسترجاع؛ فاروق جویدة؛ رضا براهنی؛ المقارنة | ||
| مراجع | ||
|
أحمد، مرشد (2005). البنیة والدلالة فی روایات إبراهیم نصرالله. الطبعة الأولی. بیروت: المؤسّسة العربیّة للدراسات والنشر.
اسلامی، شهین (1390). بررسی رئالیسم جادوئی در آثار داستانی رضا براهنی. پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: علی محمدی. همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
انصاری، نرگس (1437). فاروق جویدة دراسة أسلوبیة فی شعره الملتزم. مجلّة اللغة العربیّة وآدابها. جامعة فردیس فارابی التابع لجامعة طهران، 1 (1)، 47-27.
الباتول، عرجون (2009). شعریّة المفارقات الزمنیّة فی الروایة الصوفیّة التجلیّات لجمال الغیطانی أنموذجاً. رسالة ماجستیر. إشراف عمیش عبد القادر. الجزائر: جامعة حسیبة بن بو علی الشلف.
بحراوی، حسن (1990). بنیة الشکل الروائی (الفضاء – الزمن – الشخصیة). الطبعة الأولی. بیروت: المرکز الثقافی العربی.
براهنی، رضا (1363). غمهای بزرگ ما. چاپ نخست. تهران: چاپ نگاه.
براهنی، رضا (1366). اسماعیل (یک شعر بلند). تهران: مرغ آمین.
براهنی، رضا (1374). خطاب به پروانهها (شعر) و چرا من دیگر شاعر نیمایی نیستم (بحثی در شاعری). تهران: نشر مرکز.
برنس، جیرالد (2003). قاموس السردیّات. الطبعة الأولی. القاهرة: میریت للنشر والمعلومات.
بورحشمتی، حامد؛ همّتی، شهریار (1399). أنماط سردیّة الزمن فی شعر محمّد عفیفی مطر؛ قصیدة «خطوات مقتلعة» نموذجاً. مجلّة أدب عربی. جامعة طهران. 12 (3)، 119-142.
جنداری، إبراهیم (2013). الفضاء الروائی فی أدب جبرا إبراهیم جبرا. الطبعة الأولی. دمشق: دار تموز.
جویدة، فاروق (1991). المجموعة الکاملة. الطبعة الثالثة. القاهرة: مرکز الأهرام للترجمة والنشر.
جینیت، جیرار (1997). خطاب الحکایة بحث فی المنهج. ترجمة محمّد معتصم وعبد الجلیل الأزدی وعمر حلی. الطبعة الثانیة. القاهرة: الهیئة العامّة للمطابع الأمیریّة.
جینیت، جیرار (2000). عودة إلی خطاب الحکایة. ترجمة محمّد معتصم. الطبعة الأولی. بیروت: المرکز الثقافیّ العربیّ.
حسنی، محمود (1999). بناء المکان فی سداسیة الأیام لإیمیل حبیبی. مجلّة علامات فی النقد. النادی العربی. السعودیة، 10 (34)، 178-199.
حفیظة، قادی (2015). الصورة الشعریة فی قصیدة بقایا لفاروق جویدة-أنموذجاً. رسالة ماجستیر. الجزائر: جامعة البویرة.
رضوان، أحمد شوقی عبد الجواد (1999). مدخل إلی الدرس الأدبی المقارن. الطبعة الأولی. بیروت: دار العلوم العربیّة.
روشنفکر، کبری؛ آذرنیا، فرشته (2017). الزمن الروائی فی روایة «رماد الشرق» لواسینی الأعرج. مجلّة إضاءات نقدیّة. 7 (25). صص 43-9.
زیتونی، لطیف (2002). معجم مصطلحات نقد الروایة. الطبعة الأولی. بیروت: مکتبة لبنان ناشرون.
شتیح، الخنساء (2016). وظائف العنوان فی شعر «فاروق جویدة». رسالة ماستر. إشراف عبد القادر رحیم. الجزائر: جامعة محمّد خیضر بسکرة.
شفق، اسماعیل؛ بحرانی، بلال (1398). جریان شعر زبان در دههی هفتاد، با تاکید بر شعر رضا براهنی. مجلّه شعرپژوهی (بوستان ادب)، دانشگاه شیراز، 11 (2)، 162-141.
العتیبی، منیر بهار (2015). البنیة الزمکانیة فی روایات ولید الرجیب (دراسة وصفیة تحلیلیة). رسالة ماجستیر. إشراف جمانة مفید السالم. الأردن: جامعة الشرق الأوسط.
عوض الله، مها حسن یوسف (2002). الزمن فی الروایة العربیّة (1960-2000). أطروحة دکتوراه. إشراف محمود السمرة. الأردن: الجامعة الأردنیّة.
غیبی، عبد الاحد؛ قائمی، مرتضی؛ صمدی، مجید؛ رحیمزاده، یوسف (1393). هویّت اسلامی – عربی و استکبارستیزی در اشعار فاروق جویده ونقش او در بیداری اسلامی. نشریه ادبیات پایداری کرمان، 6 (11)، 309-332.
قاسم، سیزا (2004). بناء الروایة دراسة مقارنة فی «ثلاثیّة» نجیب محفوظ. القاهرة: مکتبة الأسرة.
قری، عالیة (2018). آلیات المفارقة الأسلوبیة فی دیوان «دائماً أنت بقلبی» لـ «فاروق جویدة». مجلّة فتوحات، جامعة خنشلة. (5)، 161-185.
محمدینسب، سمیه (1393). بررسی و تبیین مؤلّفههای شعر پست مدرنیستی در اشعار رضا براهنی، علی باباچاهی و یدالله رویایی. پایاننامة کارشناسیارشد. استاد راهنما: جلیل شاکری. رفسنجان: دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان.
المرزوقی، سمیر؛ شاکر، جمیل (1986). مدخل إلی نظریة القصّة تحلیلاً وتطبیقاً. بغداد: دار الشؤون الثقافیة العامّة.
وهبه، مجدی؛ المهندس، کامل (1984). معجم المصطلحات العربیّة فی اللغة والأدب. الطبعة الثانیة. لبنان: مکتبة لبنان.
هاشمی، نجمه السادات (1390). بررسی انتقادی صنایع بدیعی در شعر چهار شاعر معاصر (یدالله رؤیایی، رضا براهنی، محمدرضا شفیعی کدکنی، محمد حقوقی). پایاننامة کارشناسیارشد. استاد راهنما: علیرضا فولادی. کاشان: دانشگاه کاشان.
یقطین، سعید (1997). تحلیل الخطاب الروائی (الزمن – السرد – التبئیر). الطبعة الثالثة. بیروت: المرکز الثقافی العربی للطباعة والنشر والتوزیع. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 196 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 177 |
||