آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 368 |
| تعداد مقالات | 2,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,566,179 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,821,838 |
وجوه جانبخشی در استعارۀ مصرّحه و گونه های آن در شعر فارسی و عربی | ||
| کاوش نامه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 7، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 48، بهمن 1401، صفحه 129-143 اصل مقاله (977.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22126/jccl.2021.6244.2241 | ||
| نویسندگان | ||
| علی نوری* 1؛ علی اکبر مرادیان قبادی2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، خرم‌آباد، دانشگاه لرستان، ایران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، خرم‌آباد، دانشگاه لرستان، ایران | ||
| چکیده | ||
| جانبخشی، گونهای از تمهیدات ادبی و تصاویر بلاغی است که به‌قصد خیالانگیزی و اثرگذاری در آثار ادبی به کار گرفته میشود. بلاغیان مسلمان پیش‌تر در بحث استعارۀ مکنیه، اشارات دقیقی به چند و چون این نوع استعاره کردهاند؛ اما از فروع و گونههای آن نامی نبردهاند. امروزه نیز صاحبنظران این حوزه، ضمن تکرار سخن گذشتگان، تحت تأثیر برخی از نظریههای غربی، استعارۀ مکنیه را شامل گونههای مختلف تشخیص دانستهاند. در این جستار، فرض بر این است که بتوان با طرح مثالها و شواهدی از ادب فارسی و عربی جلوهها و گونههایی از جانبخشی را در استعارۀ مصرّحه نیز نشان داد. یافتههای این پژوهش، افق دید خالقان و ناقدان آثار ادبی را تغییر خواهد داد و به‌تبع آن، تحولاتی در دستهبندی و بررسی آرایههای بلاغی ایجاد خواهد شد. در پایان به این نتایج دست یافتیم که استعارۀ مصرّحه نیز ظرفیت انعکاس جانبخشی را دارد که مهمترین گونههای آن عبارت‌اند از استعارههای مصرّحۀ مبتنی بر تشبیه اشیاء، گیاهان یا معقولات به انسان و حیوان. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صور خیال؛ استعارۀ مصرّحه؛ استعارۀ مکنیه؛ جانبخشی | ||
| مراجع | ||
|
ابن خلّکان، ابو العبّاس احمد بن محمد (2012). وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان. تحقیق: یوسف علی طویل و مریم قاسم طویل. بیروت: دار الکتب العلمیة.
تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر (2013). المطوّل؛ شرح تلخیص مفتاح العلوم. الطبعة الثالثة. بیروت: دار الکتب العلمیه.
جداع، سعاد عزیز (2012)، الصّورة الاستعاریّة فی شعر أبی فراس الحمدانی. الأستاذ المشرف: إیاد عبد الودود عثمان الحمدانی. جامعة دیالى.
جرجانی، عبد القاهر (بیتا). أسرار البلاغه. تعلیق: محمود محمد شاکر. قاهره: مطبعة المدنی. جدّه: دار المدنی.
حافظ، شمسالدّین محمد (1367). دیوان. چاپ ششم. به اهتمام ابوالقاسم انجوی شیرازی. تهران: جاویدان.
حسّان، عدنان رحمن (2014). التشخیص فی شعر المعتمد بن عبّاد. مجلّة القادسیّة للعلوم الإنسانیّة، 17 (3)، 309-327.
حقجو، سیاوش؛ اسکندری، مسعود (١٣٩٣). استعاره در آرای جرجانی و سکّاکی. دوفصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی، (77)، 63-89.
خاقانی، افضلالدّین بدیل (1375). دیوان خاقانی. ویراسته میر جلالالدّین کزّازی. چاپ اول. تهران: مرکز.
خاقانی، محمد؛ قربان‌خانی، مرضیه (1394). استعاره از منظر بلاغت عربی و زبان‌شناسیِ شناختی. مجلّۀ علمی پژوهشی انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، (35)، 101-122.
رضایی جمکرانی، احمد (1396). بررسی، تحلیل و نقد استعاره مکنیه در آثار بلاغی. مجلّۀ پژوهش زبان و ادبیات فارسی، (45)، 1-20.
رکابی، اناهید عبد الأمیر (بیتا). الصّورة اللونیة فی شعر ابن سهل الأندلسی. مجلّة الآداب، کلیة الآداب، جامعة بغداد، العراق، (97)، 293-317.
سپهری، سهراب (1388). هشت کتاب. چاپ چهارم. تهران: طهوری.
سکّاکی، یوسف بن أبی بکر (1407). مفتاح العلوم. تحشیه و تعلیق نعیم زرزور. الطبعة الثانیة. بیروت: دار الکتب العلمیة.
شاملو، احمد (1371). ابراهیم در آتش. چاپ ششم. تهران: نگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1372). صور خیال در شعر فارسی. چاپ پنجم. تهران: آگاه.
شمری، ثائر سمیر حسن (2012). التّشخیص فی الشّعر العبّاسیّ حتّی نهایة القرن الرابع الهجری. عمان: دار صفاء للنشر.
شمیسا، سیروس (1373). بیان. چاپ چهارم. تهران: فردوس.
عباسپور، سید علی‌اکبر (1392). انواع استعاره از دیدگاه عبدالقاهر و بلاغتدانان برجستۀ بعد از او: زمخشری، خطیب قزوینی و تفتازانی. مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، (54)، 103-132.
عسکری، أبوهلال (بیتا). کتاب الصّناعتین. تحقیق محمد علی البجاوی و محمد أبو الفضل إبراهیم. القاهرة: دار الفکر العربی.
علوی مقدم، سید محمد (1389). بحثی دربارة کتاب دلائل الإعجاز فی علم المعانی از عبدالقاهر جرجانی. مجلة تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی، (2)، 163-179.
فردوسی، ابوالقاسم (1384). شاهنامه. به کوشش جلال خالقی مطلق و محمود امیدسالار. چاپ اول. نیویورک: بنیاد میراث ایران.
فشارکی، محمد (1370). استعارۀ مکنیه ازنظر سکّاکی. مجلّۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، (3)، 53-64.
فشارکی، محمد (1370). تحلیل نظر سکّاکی در باب استعارۀ مصرّحه. مجلۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، (2)، 181-192.
قیروانی، ابو علی الحسن بن رشیق (1401). العمدة فی محاسن الشّعر وآدابه ونقده. تحقیق محمد محیی الدّین عبد الحمید. الطبعة الخامسة. بیروت: دار الجیل.
کزّازی، میر جلالالدین (1370). زیبایی‌شناسی سخن پارسی: بیان. چاپ دوم. تهران: مرکز.
کزّازی، میر جلالالدین (1380). گزارش دشواریهای دیوان خاقانی. چاپ دوم. تهران: مرکز.
متنبّی، ابوالطّیب (1983). دیوان. الطبعة الأولی. بیروت: دار بیروت للطّباعة والنشر.
منوچهری دامغانی، ابوالنجم احمد بن قوص (1347). دیوان. به کوشش محمد دبیر سیاقی. چاپ سوم. تهران: زوّار.
نظامی، الیاس بن یوسف (1374). کلیّات حکیم نظامی. تصحیح: وحید دستجردی. چاپ ششم. تهران: جاویدان. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 158 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198 |
||